Pirofobi Nedir? Nedenleri, Belirtileri Nelerdir?
Pirofobi, ateşe duyulan yoğun korkudur. Yangın tehlikesi bulunan durumlardan kaçınmaya; buna bağlı olarak kaygı ve panik atağa neden olabilir. Psikoterapi ile Pirofobi semptomları yönetilebilir.
Bu Yazıdaki Konular
Pirofobi, ateşten aşırı derecede korkmak demektir. Pirofobisi bulunan kişiler mum alevi gibi küçük bir ateş gördüklerinde dahi aşırı derecede korkabilirler. Yangın hakkında düşünmek veya konuşmak da aşırı derecede kaygılı olmalarına neden olabilir. Bu kişilerin, herhangi bir tehlike olmasa dahi yangını önceden tahmin edebilme yetenekleri vardır. Agripirofobi de pirofobinin bir çeşidi olup, özellikle orman yangınlarından aşırı derecede korkmayı ifade eden durumdur.
Ateşten ve yangından korkmak bir dereceye kadar normal kabul edilir ve olması gerekir. Ateşin zararlı etkileri bulunabilir. Bu nedenle beyin vücuda, yanan bir binadan ya da soba alevinden uzak durması komutunu verir. Ancak Pirofobi bu dürtüden çok daha fazlasıdır. Şiddetli bir ateş korkusu, okulda, işte ya da herhangi bir sosyal ortamda sağlıklı bir şekilde zaman geçirmenin önüne geçebilir. Pirofobi, piromaninin tam tersi bir durumdur. Piromanisi bulunan insanlar yangın çıkarmaktan ve çıkardıkları yangını izlemekten büyük keyif alırlar. Bu durum takıntılı bir dürtü bozukluğudur.
Pirofobi Nedenleri Nelerdir?
Pirofobi nedenleri ile ilgili spesifik bir durum söz konusu değildir. Ancak bazı durumlar, Pirofobi riskinin artmasına neden olabilir.
- Kişinin hayatının bir noktasında kazara yangın çıkarması, yanması ya da kontrol edilemeyen bir yangının içerisinde bulunması gibi ateşle ilgili travmatik deneyimler,
- Aile içerisinde fobi, anksiyete bozuklukları ya da diğer zihinsel sağlık problemleri hikayesinin olması,
- Farklı fobi ve kaygı bozuklukları,
- Herhangi birinin, bir yangına travmatik ya da şiddetli bir şekilde tepki verdiğine tanık olunması.
Pirofobi Belirtileri Nelerdir?
Pirofobisi bulunan kişiler, yangın potansiyelinin bulunduğunu düşündükleri her durumdan kaçınabilirler. Buna bağlı olarak odun ya da kömür sobası bulunan evlere girmeyi ya da odun ateşinde yemek pişirilen restoranlarda yemek yemeyi reddedebilirler. Girecekleri ortamları, yangın tehlikesinin bulunup bulunmadığı, kaçış yolları, yangın söndürücüler ve duman alarmları… gibi detayları kontrol ederek seçmeyi tercih edebilirler. Ormanlardan uzak durmayı tercih eden bu kişiler, kuru ve sıcak iklimlerden de kaçınabilirler.
Pirofobi belirtileri arasında, yaşanan evde, ateşle çalışan cihazlar yerine tamamen elektrikli cihazların kullanımı söz konusu olabilir. Elektrik kaynaklı yangınları önlemek için ise tüm cihazların fişini çekmeyi ve hatta şartelleri kapatmayı tercih edebilirler. Pirofobisi bulunan kişiler ateş gördüklerinde ya da ateş hakkında konuşmalara tanık olduklarında panik atak da geçirebilirler. Bu sırada sergileyecekleri belirtiler şu şekildedir:
- Üşüme
- Baş dönmesi
- Aşırı terleme
- Kalp çarpıntısı
- Mide bulantısı
- Nefes darlığı
- Titreme
- Sindirim problemleri
Pirofobi Teşhisi Nasıl Konur?
Şu durumların varlığı halinde Pirofobi teşhisi konulabilir:
- Kişi yangın gördüğünde ya da yangın hakkında söz edildiğinde endişe ya da panik belirtileri geliştirirse,
- Yangın korkusu 6 ay ya da daha uzun süre hissedilirse,
- Yangın ya da yangın riskinden kaçınmak için planlar değiştirilirse,
- Yangın korkusu dolayısı ile ev, iş yeri ya da sosyal ortamlarda faaliyet göstermekte zorlanılması halinde
Pirofobi teşhisi her zaman kolay konulmayabilir. Çünkü bazı durumlarda farklı fobilerle birlikte gelişmesi söz konusudur.
Pirofobi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Genellikle Pirofobi tedavisi için psikoterapi tercih edilir. Bu sırada doktor tarafından hastanın yangın hakkındaki düşünceleri değiştirilmeye çalışılabilir. Yangının nasıl çıktığı, güvenli söndürme yöntemleri anlatılabilir. Ya da yangın görüldüğünde durumun yönetilmesine ilişkin (derin nefes alma, meditasyon yapma) gibi öneriler verilebilir. Hasta doktoru tarafından yangına maruz da bırakılabilir. İlk olarak resimlere bakan hasta, sonrasında yanan kibrit ya da mum ateşini gördüğünde tahammül edecek duruma gelebilir. Çok kalıcı etkilerinin bulunduğu tespit edilmiş olmasa da ilaç tedavisi de kaygıyı azaltarak, hastanın günlük görevlerini daha kolay yapmasını olanaklı hale getirebilir.
Pirofobi Nedir? Nedenleri, Belirtileri Nelerdir? Konusu hakkında psikoloğa soru sormak ister misin?
Pirofobi nedir? Nedenleri nelerdir? Pirofobi ve daha farklı korkularınıza yönelik tüm sorularınızı uzman psikologlarımıza sorabilirsiniz.
