Beyin sisi neden olur?

Sevgili danışanım,

Merhabalar.Paylaştığınız deneyim oldukça sık karşılaşılan bir durum. “Kelimeleri bulamamak, odaklanmakta zorlanmak, hafıza sorunları yaşamak” gibi durumlar, bir insanın kendilik algısını ve işlevselliğini gerçekten ciddi şekilde etkileyebilir. Özellikle siz gibi dikkatli bir gözlemle bunu fark eden ve adını koyabilen biri için, bu tablo daha da içsel bir yük haline gelebilir. Siz aslında zihninizde olan biteni anlamlandırmak için ciddi bir çaba harcıyorsunuz ve bu çaba bile başlı başına kıymetli.

Bahsettiğiniz “beyin sisi”, yani zihinsel bulanıklık hali; sadece bir unutkanlık ya da dalgınlık olarak değil, çoğu zaman bir içsel yorgunluğun dışavurumu olarak görülür. Uyku düzeninizin yerinde olması, vitamin eksikliklerinin kontrol edilmesi önemli ve yerinde adımlar olmuş. Ancak siz de fark etmişsinizdir ki, tüm bunlar yolunda olsa da, hala o “eskisi gibi olamama” hali devam ediyor. Bu noktada bedenin değil, zihnin dinlenmeye ve anlaşılmaya ihtiyacı olabilir.

Beyin sisi, psikolojik olarak çoğu zaman bilişsel yorgunlukla ilişkilidir. Günlük hayatta sürekli performans göstermeye çalışmak, kendinizden hep aynı tempoyu beklemek, içsel olarak bitkinlik yaratsa da bu yorgunluğu görmezden gelmemize neden olabilir. Sanki sürekli yüksek viteste gidip, frene basmadan ilerlemeye çalışmak gibi… Zihin bu durumda bir tür “sis” yaratarak sizi yavaşlatmaya çalışır.

Bu tür bir durumda, nefes egzersizlerinin kısa süreli etki etmesi oldukça doğal. Çünkü beyin sisi genellikle anlık bir stres değil, birikimli bir yükle bağlantılıdır. Yani burada ihtiyaç duyulan şey; sadece bir rahatlama değil, aynı zamanda zihinle yeniden bağ kurmayı sağlayacak daha bütüncül psikolojik yaklaşımlardır.

Psikolojik olarak yapılabileceklerden biri; zihinsel yüklerinizi fark etmek ve bunları kelimelere dökebilmektir. Kendinize “Bugün zihnimi en çok ne yordu?” ya da “Şu anda içimde en çok yer kaplayan düşünce ne?” gibi sorular sormayı deneyebilirsiniz. Bu küçük ama düzenli sorgulamalar, zihinsel dağınıklığın kökenini daha net görmenizi sağlayabilir.

Bunun yanında, günlük yaşamınıza küçük ama anlamlı "mikro-molalar" eklemek etkili olabilir. Örneğin her 1-2 saatte bir sadece 2 dakikalığına işle alakasız bir şeye dikkat vermek – bir manzaraya bakmak, sevdiğiniz bir kokuyu hissetmek ya da sadece gözlerinizi kapatıp sessiz kalmak – zihninizin yenilenmesine destek olur. Bu molalar, zihni sadece sakinleştirmekle kalmaz, aynı zamanda performansınızı da toparlamaya katkı sunar.

Bir başka psikolojik destek yöntemi ise, içsel konuşmalarınızı yeniden yapılandırmaktır. Yani “Ben neden böyleyim, niye toparlanamıyorum?” gibi kendinize yüklenen ifadeler yerine, “Sanırım şu sıralar zihnim bir mola ihtiyacında olabilir” gibi daha şefkatli ve ihtiyaç odaklı bir iç ses geliştirmek, ruhsal toparlanmanın önemli bir parçasıdır. Çünkü zihinsel sisi sadece bastırmak ya da çözmek değil, aynı zamanda onunla nasıl ilişki kurduğunuz da çok belirleyicidir.

Basit ama etkili bir egzersiz de önermek isterim(5-4-3-2-1 tekniği): Her gün 5 dakika ayırarak, çevrenizdeki 5 objeyi gözlemleyin, 4 sesi dinleyin, 3 farklı yüzeye dokunun, 2 kokuyu fark edin ve 1 sevdiğiniz rengi seçin. Bu egzersiz farkındalık geliştirmeye yöneliktir ve zihnin o sisli alanlardan biraz olsun çıkmasına yardım eder. Özellikle odaklanma sorunu yaşayan danışanlarda bu tür duyusal yönelim çalışmaları olumlu etkiler yaratabiliyor.

Tüm bunlara rağmen hala yoğun bir bulanıklık hissediyorsanız, bu durumun altında yatan duygusal süreçlere bakmak anlamlı olabilir. Belki de uzun süredir bastırılan yorgunluk, ertelediğiniz ihtiyaçlar ya da fark etmediğiniz bir tükenmişlik durumu bu sisin arkasındaki temel kaynaktır.Bu noktada bir psikologdan yardım almakta size iyi hissettirebilir.

Ek olarak sevgili danışanım,iç dünyanızı bu kadar dikkatle gözlemleyebiliyor olmanız, aslında dönüşüm için güçlü bir başlangıç noktası. Dilerseniz bu gözlemlerinizi biraz daha derinleştirmek adına, örneğin “Bu zihinsel bulanıklık en çok ne zaman artıyor?”, “Hangi ortamlar veya kişilerle birlikteyken daha az hissediyorum?” gibi sorularla keşfe devam edebilirsiniz.

Zihninizin bu yavaşlama çağrısını duyduğunuz için, kendi yolculuğunuzda ilerlemek için zaten önemli bir adımı atmışsınız.

İçsel sürecinizle ilgili başka sorularınız varsa ya da belirli duygular üzerine konuşmak isterseniz, yeni bir soru başlığı açarak sorabilirsiniz.(Sorunuzun başında ismimi belirtebilirsiniz)

Bu süreçte yakınlarınızdan veya bir uzmandan destek almaktan lütfen çekinmeyin.

Cevabımın faydalı olmasını umuyor, sağlıklı günler diliyorum.

Sevgilerimle,Psikolog Aysel Kacak