Dişçi fobimi nasıl yenerim?

Merhaba Sevgili Danışan,

Dişçi korkusunu anlamak ve bu korkuyu yenmek için attığınız adım çok değerli. Diş hekimi fobisi, pek çok kişinin yaşadığı bir durumdur ve yaşadıklarınız oldukça normaldir. Paylaştığınız detaylar, bu korkunun sizi nasıl etkilediğini ve yaşam kalitenizi nasıl zorlaştırdığını açıkça gösteriyor. Ancak bu korkuyu yenmek ve sağlığınıza odaklanmak mümkün. Bunun için sabırla, küçük adımlarla ilerlemek önemli. Şimdi, size bu süreci kolaylaştıracak öneriler sunmak istiyorum.

Dişçi korkusunun kaynağını anlamak, bu korkuyu yenmede atılacak ilk adımdır. Daha önce tel tedavisi gibi uzun bir süreci başarıyla tamamladığınızı belirtiyorsunuz. O dönemde bu korkuyu yaşamamanız, diş hekimiyle olan iyi bir ilişkinin ve sürecin kontrol edilebilirliğinin etkili olduğunu düşündürüyor. Ancak son yıllarda yaşanan korkular, belki de geçmişte yaşadığınız bir olayın ya da savunmasız hissettiğiniz bir durumun sonucu olabilir. Bu korkunun kaynağını düşünmek, onunla yüzleşmenizi kolaylaştırabilir.

Örneğin, “Korkumun tam olarak ne zaman başladığını ve hangi olaylarla ilişkilendirebileceğimi düşünebilir miyim?” sorusunu kendinize sorarak başlayabilirsiniz. Bazen korku, büyüyerek zihnimizde tehdit olarak algılanır. Ancak bu tehdidin üzerine gittiğimizde ve onu yeniden değerlendirdiğimizde, korkunun gücü azalır.

Dişçi korkusunda en büyük tetikleyicilerden biri, kontrolü kaybetme hissidir. Ancak bu süreci yönetmenin yolları var. Örneğin, diş hekiminizle iletişim kurarak korkularınızı paylaşabilirsiniz. Kendisinden işlem sırasında size sık sık bilgi vermesini, hangi adımı atacağını önceden söylemesini isteyebilirsiniz. Ayrıca, diş hekiminizle bir “durma sinyali” belirlemek de oldukça faydalıdır. Örneğin, elinizi kaldırarak bir mola istediğinizi belirtebilirsiniz. Bu yöntem, kendinizi daha güvende hissetmenizi sağlar.

Klinik ortamında bulunan koku, sesler ya da kullanılan araçlar da kaygılarınızı artırabilir. Bu durumda, kulaklıkla sakinleştirici bir müzik dinlemek veya zihninizi meşgul edecek bir şeyler düşünmek, odak noktanızı değiştirmenize yardımcı olabilir. Örneğin, sevdiğiniz bir tatilde yaşadığınız güzel bir anıyı gözünüzde canlandırabilir veya bir hedefinize ulaştığınızda hissedeceğiniz mutluluğu hayal edebilirsiniz.

Korkuyu aşmanın bir diğer yolu da süreci küçük hedeflere bölerek ilerlemektir. Örneğin, ilk olarak sadece diş kliniğine giderek ortamı gözlemlemekle başlayabilirsiniz. Sadece ortamda birkaç dakika bulunmak bile bu deneyime alışmanızı kolaylaştırabilir. Daha sonra, bir muayene randevusu alarak doktorunuzla tanışabilir ve yalnızca kontrol yaptırabilirsiniz. Her adımda yaşadığınız başarıyı kendinize hatırlatın ve bu küçük zaferleri kutlayın.

Kaygılandığınız anlarda bedeninizi rahatlatmak için nefes tekniklerini kullanabilirsiniz. Nefesinizi kontrol altına almak, kaygılarınızı da yönetmenize yardımcı olur. Aşağıdaki basit bir nefes tekniğini uygulayabilirsiniz:

1. Burnunuzdan 3 saniye boyunca derin bir nefes alın.

2. Nefesinizi 7 saniye boyunca tutun.

3. Ağzınızdan 8 saniye boyunca yavaşça nefes verin.

Bu yöntemi birkaç kez tekrarladığınızda, hem bedeniniz hem de zihniniz daha sakin bir hale gelecektir.

Zihnimizdeki korkutucu düşünceleri yeniden çerçevelemek, bu korkunun üstesinden gelmenizi kolaylaştırabilir. Örneğin, şu an diş hekiminin sizin için bir tehdit olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak diş hekiminizin, aslında size yardım etmek ve sağlığınızı korumak için orada olduğunu hatırlamak, bu düşüncenizi değiştirebilir. Kendinize şunu söyleyebilirsiniz: “Bu işlem benim sağlığım için gerekli ve bu süreci başarılı bir şekilde tamamlayabilirim.”

Zihinsel bir prova yapmak da bu korkuyu azaltmanın etkili bir yoludur. Gözlerinizi kapatın ve kendinizi diş kliniğinde hayal edin. Klinik ortamına adım attığınızı, koltuğa oturduğunuzu ve işlemin sorunsuz bir şekilde tamamlandığını düşünün. Kendinizi bu süreçte sakin ve rahat hissederken hayal edin. Bu tür pozitif görselleştirmeler, gerçek deneyim sırasında daha az korku hissetmenize yardımcı olabilir.

Eğer korkularınızı kendi başınıza aşmakta zorlanıyorsanız, bir uzmandan destek almak faydalı olabilir. Özellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT), fobilerle başa çıkmada oldukça etkili bir yöntemdir. Bir terapistle çalışarak, dişçi korkunuzu yenmek için özel teknikler öğrenebilir ve bu süreci daha kolay atlatabilirsiniz.

Son olarak, kendinize şu gerçeği hatırlatmanız çok önemli: Bu korkuyu aşabilecek güce sahipsiniz. Tel tedavisi gibi uzun bir süreci başarıyla tamamlamış olmanız, sizin bu tür zorluklarla başa çıkma kapasitenizin yüksek olduğunu gösteriyor. Dişlerinizi sağlıklı bir hale getirmek, ileride çok daha rahat bir yaşam sürmenizi sağlayacak. Kendinize bu süreci tamamladıktan sonra hissedeceğiniz rahatlığı ve mutluluğu hatırlatın.

Bu süreçte her adımınız bir başarıdır ve bu adımları atmak, sizin kararlılığınızı ve gücünüzü ortaya koyar. Kendinize zaman tanıyın, sabırlı olun ve bu korkunun sizi kontrol etmesine izin vermeyin.

Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğiniz farklı bir soru veya aklınıza takılanları sorabilirsiniz.

Sevgiler,

Psikolog Betül Canbel