Oğlum neden bana düşman gibi davraniyor

Sevgili Danışanım,

Öncelikle yaşadığınız durumun sizin için ne kadar yıpratıcı ve acı verici olduğunu anlıyorum. Bir anne olarak elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalışırken, oğlunuzdan bu kadar sert ve uzak tepkiler almak kalbinizi çok kırıyor olmalı. Size adım adım bu süreci hem anlamanızı hem de nasıl yaklaşabileceğinizi konuşalım.

Ergenlik dönemi başlı başına bir değişim ve karmaşa süreci. Hele ki oğlunuzun yaşadığı gibi zor bir aile sürecinden sonra bu dönem daha da çalkantılı geçebiliyor. Çocuklar bazen gerçek duygularını ifade etmekte zorlanır ve bu zorlanmayı en çok kendilerini en güvende hissettikleri kişiye karşı gösterirler. Yani oğlunuzun size bu kadar öfkeli olması, aslında sizin onun için hâlâ “en güvenilir kişi” olduğunuzun da bir göstergesi olabilir. Bazen en yakınımızdakine öfke duyarız çünkü onun bizi hep seveceğini, gitmeyeceğini biliriz. Bu sağlıklı bir davranış değil ama gelişim döneminde sıkça görülen bir mekanizma.

Oğlunuz babasından gelen şiddeti yaşadı ve bu da onun dünyasında büyük bir güven sarsıntısı yarattı. Çocuklar bazen bilinçsizce bir boşluk arar ve öfkelerini yöneltecek birini bulmak isterler. Ne yazık ki bu kişi sıklıkla anneleri olur. Oğlunuzun “senin yüzünden” gibi cümleleri, aslında yaşadığı kaybı ve çaresizliği dışa vurma şekli. Kendi acısıyla baş etmekte zorlandığı için sizi hedef alıyor olabilir. Bu, onun içsel sıkışmışlığını ve bu duyguları nasıl işleyeceğini bilmediğini gösteriyor.

Bir annenin doğal eğilimi, çocuğu kötü davranırken bile daha çok sarıp sarmalamaktır. Fakat ergenlik döneminde bazen çocuklar bu yoğun ilgiyi “üzerine baskı kuruluyor” gibi algılayabilir. Siz iyi niyetle yaklaşırken, o bunu “zorlanıyorum, sıkılıyorum” şeklinde okuyabilir. Bu yüzden bazen biraz geri çekilmek, ona alan tanımak da etkili olabilir. Sürekli bir ilgi ve kontrol çabası olduğunda, ergen çocuklar kaçma eğilimi gösterebilir.

Peki siz neler yapabilirsiniz?

Onun öfkesine eşlik edin, ama sınırlarınızı da çizin.

“Sen bana nasıl böyle davranırsın!” diye tepki vermek yerine, “Biliyorum bana kızgınsın. Sana bir zarar vermek istemedim ama ben de saygı görmek istiyorum. Ben senin annenim, sen benim oğlumsun, bu bağı korumak istiyorum.” gibi cümlelerle ona yaklaşabilirsiniz. Öfkesini kabul etmek ama size zarar vermesine de izin vermemek dengeli bir adım olur.

Onun öfkesine eşlik edin, ama sınırlarınızı da çizin.

“Sen bana nasıl böyle davranırsın!” diye tepki vermek yerine, “Biliyorum bana kızgınsın. Sana bir zarar vermek istemedim ama ben de saygı görmek istiyorum. Ben senin annenim, sen benim oğlumsun, bu bağı korumak istiyorum.” gibi cümlelerle ona yaklaşabilirsiniz. Öfkesini kabul etmek ama size zarar vermesine de izin vermemek dengeli bir adım olur.

Duygularınızı açıkça paylaşın.

“Ben senin bana böyle davranmana üzülüyorum. Seni anlamaya çalışıyorum ama bazen kendimi çok yalnız hissediyorum.” gibi yumuşak ve açık cümlelerle sizin de bir insan olduğunuzu hatırlatmak önemli.

Bir aile terapistinden destek alın.

Oğlunuzun yaşadığı duygular oldukça yoğun. Bireysel olarak da siz çok yorulmuşsunuz. Aile terapisi ya da ergenlerle çalışan bir uzmanla görüşmek, oğlunuzun öfkesini daha sağlıklı bir şekilde ifade etmesine yardımcı olabilir.

Oğlunuz şu anda sizin düşmanınız değil. O sadece içinde taşıdığı karmaşık duygularla baş edemediği için yanlış kişiye yöneliyor. Zaman ve doğru destekle bu öfkenin altındaki asıl duygular –kırgınlık, korku, yalnızlık– ortaya çıkabilir ve ilişkiniz güçlenebilir.

Bu süreçte kendi sınırlarınızı ve ruh sağlığınızı da korumanız çok kıymetli. Gerekirse kendiniz de bir uzmandan destek alın. Siz iyi oldukça oğlunuza da daha sağlıklı yaklaşabilirsiniz.

Sevgilerimle💜

Psikolog İrem Gülsün Zengin