Niktofobi (Karanlıkta Kalma Korkusu) Nedir? Nedenleri, Belirtileri Nelerdir?
Niktofobi, karanlıkta kalmaktan çok korkmaktır. Genel olarak çocuklar arasında çok yaygın olmasına karşın, bu korkudan her yaştan insan etkilenebilir. Niktofobisi bulunan kişiler uyku problemleri yaşayabilirler. Panik atak geçirme ihtimali bulunan bu kişiler, havanın kararmasından sonra evden çıkmaktan dahi kaçınabilirler. Bu nedenle, Niktofobi, günlük yaşantıyı zorlaştırıyorsa tedavi edilmelidir.
Bu Yazıdaki Konular
Niktofobi karanlıkta kalmaktan aşırı korkmaktır. Bu durumu yaşayan çocuk ya da yetişkinler, geceleri yalnız kalmaktan korkabilirler. Karanlık yerlerde kaygıya kapılabilir ve hatta karanlık ortamlarda uykuya dalmakta zorlanabilirler. Niktofobinin tedavi edilmediği durumlarda kişiler, ışığın yeterli olmadığı her ortamdan kaçınabilirler. Güneş batıp hava karardıktan sonra yapılması gereken sosyal etkinlikleri reddedebilirler. Uyku problemleri yaşadıkları için gün içerisinde yorgun olabilir ve işlerini tamamlamakta zorluklarla karşılaşabilirler.
Genel olarak çocuklar arasında yaygın olan bu fobi türü ile ilgili yapılan araştırmalar, çocukların yaklaşık olarak yüzde 45’inde güçlü bir korkunun varlığını göstermektedir. Çocuklar tarafından sahip olunan Niktofobi genellikle ergenlik dönemlerinde aşılır. Ancak bu bilgi, durumun her zaman bu şekilde gelişeceği anlamına da gelmemektedir.
Genellikle çocuk ya da yetişkinlerin, karanlıkta travmatik ya da rahatsız edici bir durum yaşamalarının sonrasında gelişir. Işıklar söndüğünde hep aynı problemi yaşayacaklarını düşünürler. İzlenen korku filmi ya da dinlenen bir hikayenin sonrasında da Niktofobi tetiklenebilir. Etraf görülemeyecek kadar karanlık olduğunda, yaşanan travmatik olay, izlenen film ya da okunan hikaye ile ilgili görüntüler önce zihinde canlanabilir. Ardından da hatırlanan görüntülerin gerçek olup olmadığına bağlı kaygı durumu ortaya çıkar.
Niktofobi Nedenleri Nelerdir?
Niktofobi geliştirme riskine kişinin daha açık olmasına sebep olan nedenlerden bazıları şunlardır:
- Depresyon
- Madde bağımlılığı
- Yaygın anksiyete bozuklukları
- Zihinsel sağlık sorunu öyküleri
- Obsesif Kompulsif Bozukluk
- Aileden gelen diğer fobi öyküleri
- Panik atak ya da panik bozukluk
Bazı araştırmacılar Niktofobinin atalarımızdan bize miras kalan bir fobi türü olduğunu da düşünmektedir. Çünkü atalarımız açık havada yaşamlarını sürdürmek zorunda kalmış ve tüm yırtıcı hayvanlara karşı kendilerini korumak için geceleri uyuyamamışlardır. Karanlıkta kalma korkusu sadece
ışık olmayan ortamlardan korkmak anlamına da gelmez. Çocuklar düşünüldüğünde, karanlıkta hayalet ya da canavarların olduğunu hayal ettikleri hatırlanabilir. Bununla birlikte, yaşanan kötü bir anının karanlıkta canlanması da niktofobinin ortaya çıkmasına sebep olabilir.
Niktofobiyi tetikleyen unsurlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
- Sinema salonu gibi karanlık bir ortama girmek
- Uyumak için yatmaya hazırlanmak
- Güneşin batması
- Karanlıkta kaldığını hayal etmek
- Uyku sorunları yaşamak
- Işıkları kapatmak
- Gece çekilmiş bir film izlemek.
Niktofobi Belirtileri Nelerdir?
Karanlıkta kalan ya da karanlığı düşünen insanlarda korku ve endişe belirtileri ortaya çıkar. Uyuyacak olan çocuklar, ışıkları kapatmayı reddedebilirler. Niktofobi belirtileri şunları içerir:
- Ağız kuruluğu ve yutma güçlüğü
- Baş dönmesi ve baş ağrısı
- Çok terleme
- Dehşet duyguları, felaket içeren düşünceler, panik atak
- Kalp çarpıntısı ve göğüs ağrısı
- Yoğun duygular hissetme, ağlama ve çığlık atma
- Karanlık ve geceyi düşünürken mide bulantısı ve kusma
- Nefes darlığı, nefes almakta zorlanma ve hızlı nefes alma
Niktofobi Teşhisi Nasıl Konur?
Fobilerle ilgilenen psikoterapist ilk olarak belirtileri ve belirtilerin ne zaman başladığını öğrenmek isteyecektir. Söz konusu belirtilerin ne zaman ve neden başladığının, niktofobisi olan kişi tarafından doktoruna eksiksiz bir şekilde anlatılması gerekir. Teşhis, diğer fobiler de ele alınarak konacaktır.
Niktofobi Nasıl Tedavi Edilir?
Niktofobinin bir psikoterapist tarafından tedavi edilmesi gerekir. Ancak bu sırada uyurken hafif bir gece lambası daha rahat uyumayı kolaylaştırabilir. Uyku problemi yaşayan kişilere melatonin desteği sağlanabilir. Depresyon ya da panik atak dolayısı ile tetiklenen Niktofobi de yine doktor tarafından verilen bazı ilaçlarla tedavi edilebilir.
Niktofobi (Karanlıkta Kalma Korkusu) Nedir? Nedenleri, Belirtileri Nelerdir? Konusu hakkında psikoloğa soru sormak ister misin?
Hiç karanlıkta kalma korkusu yaşadınız mı ? Nasıl baş ettiniz ? Yoksa hala bu korkunuzla baş başa mısınız? Kafanıza takılanları uzman psikologlarımıza sorabilirsiniz.
