Teknoloji Çağında Çocuk Yetiştirmek

Sharenting: İngilizce sharing (paylaşmak) ve parenting (ebeveynlik) kelimelerinden türemiştir. Ebeveynlerin çocuklarının fotoğraflarını, videolarını, bilgilerini sosyal medyada paylaşması anlamına gelmektedir.

Dijital Ayak İzi: İnternet aracılığıyla sosyal medya platformlarından tıkladığımız web sitelerine e posta adresimize ya da okuduğumuz haberlere kadar internet üzerinden yaptığımız her türlü faaliyete ve bu faaliyetin bıraktığı ize deniyor. Biz sildiğimizi düşünsek bile bu faaliyetler süresiz olarak varlığını sürdürüyor.

Dijital Vatandaşlık: Dijital vatandaş, internet ve sosyal medya mecralarında nasıl hareket etmesi gerektiğini bilen, İnternet aracılığıyla etkileşim kurarken etik davranabilen, teknolojiyi olumsuz olarak kullanmayan vatandaştır.

Dijital Okuryazar: Dijital okuryazarlık, yeni ve sürekli gelişen teknolojiyi takip edip güncel olmak, teknoloji aracılığıyla karşısına çıkan bilgileri anlamak, eleştirebilmek, yeni uygulamaları doğru şekilde kullanabilmek ve bu uygulamalarda içerik üretebilmek dahil pek çok beceriyi kapsamaktadır.

Siber Zorbalık: Zorbalığın dijital platformlar aracılığıyla gerçekleştirilmesidir. Buna kişinin görüntülerini izinsiz paylaşmak, mesajlaşma yoluyla sözlü taciz etmek, kişiyle ilgili doğru olmayan aşağılayıcı bilgiler paylaşmak dahil edilebilir.

Teknoloji Bağımlılığı: Her bağımlılık türünde olduğu gibi teknoloji bağımlılığında da bireyin internette geçirdiği sürenin fazla olması, geçirdiği sürenin hayatının diğer alanlarındaki işlevselliğini bozması, internette olmadığı zamanlar huzursuz olması ve sürekli internete girme arzusu duyması, giderek tolerans geliştirip girdiği süreye alışması ve daha çok girmek istemesi ve tüm bu durumların günlük hayatını, ilişkilerini olumsuz etkilemesi olarak görülmektedir.

Çocuklarımızın teknolojinin içine doğduğu bu çağda güvenle hareket edebilmeleri için ilk olarak onların en güvenli limanı olmalıyız. Bu yolda çocuklarımız internet üzerinden bir zorluğa maruz kaldığında ilk olarak bizimle paylaşabilmeliler.

Bu noktada teknoloji kullanımıyla ilgili sınırları birlikte belirleyebilir, kuralları birlikte koyabilirsiniz. Sanal ortamda bir arkadaşı varsa onları tanımaya yönelik çocuğunuza sorular sorabilirsiniz.

Ebeveynler olarak çocukların yaşına ve gelişim düzeyine uygun içerikler seyretmesine, oyunlar oynamasına dikkat etmeliyiz. Bu süreçte izlediği şeyle, oynadığı oyunla ilgili sorular sormakta çocuğunuzla iletişiminizi güçlendirmenizi sağlayacaktır.

Teknoloji ve ekran dışında çocuğunuzla geçireceğiniz aktivitelere zaman ayırmak, spor ve sanata yönelmek ekran dışındaki zamanın kalitesini artıracaktır.

Ayrıca günlük rutinler belirleyebilirsiniz. Günde bir saat ailecek kitap okumak, birbirinize gününüzü anlatmak gibi.

En çok merak edilen konu ise çocuklar hangi yaşta kaç saat ekran başında vakit geçirmelidir?

Öncelikle maruz kalınan içeriğe vurgu yaptıktan sonra 0- 3 yaşta televizyon, tablet, telefon dahil olmak üzere hiçbir şekilde ekrana maruz kalmak önerilmiyor. Sonrasında ise yaşı*10 dakika. Yani çocuğunuz 4 yaşındaysa 40 dakika, 5 yaşındaysa 50 dakika ekrana zaman ayırabilirsiniz.

Ayrıca çocuğunuz ekranda bir şeyle meşgulken yemek yedirilmeye çalışılmaması, uykudan önceki 1 saatte ekran kullanımının sonlandırılması da dikkat edilmesi gereken diğer konular arasında yer alıyor.

Erken çocukluk döneminde gereğinden fazla ve yaşla uyumsuz olarak ekrana maruz kalmak bilişsel gelişim, sosyal gelişim, dil gelişimi gibi pek çok gelişim düzeyini olumsuz etkilemektedir.

Çocuğunuzla teknoloji üzerine konuşmalar yapmak, olumlu ve olumsuz yanlarını konuşmakta çocuğunuzun farkındalığını artırması açısından önemlidir.

İnternette pek çok kirli bilgi ve içeriğin olduğu bu çağda en büyük önceliğimiz çocuklarımıza güvenilir sanal ortamı sağlayıp onlara rehberlik etmek olacaktır.