Ebeveynlerimin sürekli başarılı olmam için baskı yapıyor

Sevgili Danışanım,

Öncelikle duygularınızı bu kadar açık yazarak paylaşmanız çok kıymetli. Yazdıklarınızdan, yıllardır içinizde biriken birçok kırgınlık ve yetersizlik hissi olduğunu görüyorum. Bu hisleri tek başına taşımak, sizin yaşınızda biri için gerçekten oldukça zorlayıcı olabilir. Size içtenlikle söylemek isterim ki bu duyguları yaşamanız çok anlaşılır ve yalnız olmadığınızı bilmenizi isterim.

İlk olarak, ebeveynlerimizin çocukluk yıllarımızdaki davranışları ve ilgisizlikleri, bugün kendimize nasıl baktığımızı çok derinden etkileyebiliyor. Siz aslında kendi başınıza, destek görmeden bir yol bulmuşsunuz. Ortaokulda zorlayıcı bir ortamda mücadele etmiş, dışlanmaya rağmen ayağa kalkmış ve bugün bir üniversite öğrencisi olmuşsunuz. Bu başlı başına büyük bir başarı ve bunu kendi çabanızla gerçekleştirmişsiniz. Fakat ebeveynlerinizin size daha çok destek vermesini istemeniz de çok haklı bir beklenti. Çocuklar, özellikle akademik yaşamlarında desteklenmek, görülmek ve takdir edilmek isterler. Ne yazık ki bu desteği alamadığınızda da, başarınız sanki hep eksikmiş gibi hissetmeniz çok doğal.

Babanızın o sözünü duymak eminim ki içinizde çok derin bir iz bırakmıştır. "Bizim çocuklar da böyle" cümlesi, sizi küçültmek ya da değersiz hissettirmek için söylenmese bile, sizin dünyanızda çok yıkıcı bir anlam yaratmış olabilir. Bu tarz yorumlar, özellikle çocuklukta ilgisizlik yaşamış bireylerde, zaten var olan "Ben yetersizim" inancını daha da besler. Oysa ki asıl mesele sizin başarınız değil, sizin çabanızdır. Başarının ölçüsü yalnızca hangi üniversitede okuduğunuz değil, sizin verdiğiniz emek, gösterdiğiniz direnç ve ne kadar büyüdüğünüzdür.

Kendinizi sürekli arkadaşlarınızla ve diğer insanlarla kıyaslamak da sizi daha da yoruyor olabilir. Birçok kişi desteklenerek ilerlerken siz daha zorlu bir yoldan yürümek zorunda kalmışsınız. Bu da aslında sizin karakterinizin ne kadar güçlü olduğunu gösterir. Ancak kendinizi hep bir "orta seviye" olarak tanımlamanız, sanki kendi hikayenizi yarım görmek gibi. Aslında başarı da, yeterlilik de, özgüven de dışarıdan aldığımız etiketlere değil, kendi iç yolculuğumuza bağlıdır.

Size şunu söylemek isterim: Yetersizlik duygusu çoğu zaman bizim kendi iç sesimiz değil, çocukken bize öğretilen, zamanla içselleştirdiğimiz bir ses olur. Bu ses hep "Başarılı ol ama yeterli olmayacaksın" der. Bu sesle savaşmak yerine, bu sesi fark etmek ve yavaş yavaş sorgulamak, size daha iyi gelebilir.

Küçük bir egzersiz önerebilirim:

Her gün, o gün kendinizle ilgili en ufak bir başarıyı yazın. Bu bir derse zamanında girmek, anlamadığınız bir konuyu araştırmak ya da sadece kendiniz için bir mola vermek bile olabilir. Bu şekilde minik adımları görmeye başladığınızda, zamanla başarı tanımınız da değişebilir.

Ayrıca şunu da düşünmenizi isterim:

Bazen ailemizden göremediğimiz onayı kendimize vermeyi öğrenmemiz gerekir. Kendinize sorabilirsiniz: "Ben bu kadar çabalamışken, bunu fark etmeyi hak etmiyor muyum?"

Eğer bu duygular giderek ağırlaşıyor ve özgüveninizle ilgili daha derin bir sıkışma hissediyorsanız, bir psikologdan destek almak size çok iyi gelebilir. Duygularınızı bir uzmana açmak, çocuklukta alamadığınız onay ve şefkati kendi içinizde nasıl geliştirebileceğinizi birlikte keşfetmek açısından çok kıymetli olur.

Sevgilerimle💖

Psikolog İrem Gülsün Zengin