Stresten ders çalışamıyorum

Merhabalar Sevgili Danışan,

Kendinizi dürüstlükle ifade etme cesareti gösterdiğiniz için sizi tebrik ediyorum. Yaşadıklarınızın sizde bıraktığı etkiyi anlıyor, duygularınızı paylaşıyorum. Hayatınızdaki dinamikleri sağlıklı bir şekilde yönetmek için neler yapabilirsiniz birlikte bakalım.

İlk olarak ders çalışmak istemenizin ancak yapamayacağınızı düşündüğünüz hatta bildiğiniz için yapmadığınız bunun sonucunda başarısız olduğunuz ve kendinize zarar vermeniz üzerine konuşalım. Sevgili danışan yapamayacağınızı düşünmeniz hayatınızda bir kısır döngüye sebep olmuş gibi görünüyor. Bir şeyin olmayacağını düşünmek zamanla kendini doğrulayan kehanete dönüşür yani öğrenilmiş çaresizliğe sebep olur. Daha açık anlatmam gerekirse bazen çok çabaladığımız halde işler yolunda gitmeyebilir. O zaman içimizden şöyle bir ses gelir: 'Boşuna uğraşıyorsun, zaten yapamazsın.' Bu ses zamanla o kadar çok tekrar eder ki, biz de ona inanmaya başlarız. Artık yeni bir şeye başlarken bile 'Yapamayacağım ki...' diye düşünürüz. İşte buna öğrenilmiş çaresizlik denir. Yani aslında yapamayacağımız için değil, daha önce zorlandığımız için artık uğraşmamaya başlarız. Ama gerçek şu: Zorlanmak kötü bir şey değildir, bu sadece yeni bir şey öğrenmeye çalıştığımızın işaretidir. Bu noktada hem Kur'an eğitiminizi hem akademik derslerinizi bir arada yürütmenin zor olduğunu anlıyorum ve böyle hissetmenizin çok anlaşılır olduğunu eklemek istiyorum ancak bu durumu doğru stratejiler ile yönetebileceğinizi belirtmek istiyorum. Peki ama nasıl?

İlk önerim düşünce- duygu- davranış kaydınızı tutmanız olacak. Bu sayede kendinize dışardan bakma fırsatı yakalayabilir ve yaşadığınız duruma yönelik farkındalık kazanabilirsiniz. Örneğin

Durum: Teste hazırlanıyorum. Düşünce: Yapamam. Duygu: Endişe, korku

Davranış: Çalışmayacağım. Gerçekçi Düşünce: Daha önce başardığım şeyleri hatırlayabilirim. gibi.

Yukarıdaki örnekte olduğu gibi bir test çözerek artı ve eksilerinizi görebilir, herkesin zaman zaman zorlandığını ve bu zorlanmaların gelişimin bir parçası olduğunu kendinize hatırlatabilirsiniz.

Peki Kur'an eğitimi ve akademik eğitim dengesini nasıl sağlayabilirsiniz, üzerine konuşalım. Burada haftalık ve günlük dengeler kurmaya çalışabilirsiniz. Örneğin hafta içleri okuldan geldiğinizde temel ihtiyaçlarınızı karşıladıktan sonra 1- 2 saatinizi sadece ders tekrarlarına ayırmak veya hafta sonları daha çok Kur'an çalışmak gibi.

Özellikle değinmek istediğim bir diğer nokta başarısız olduğunuzda kendinize zarar verme konusu, Sevgili danışan hayat okuldaki başarılardan ibaret değildir. Her ne olursa olsun sürecin her adımında kendinize karşı nazik olmanız çok önemli. Duygusal anlamda zorlandığınız anlarda farklı duygu regülasyon(düzenleme) tekniklerini uygulayabilirsiniz. Örneğin bu bir stres topu olabilir, nefes egzersizleri olabilir veya sanatla çizerek yazarak duyguları ifade etme yöntemleri olabilir.

Son olarak kendinizle ilişkinizi güçlendirmeniz adına eklemek istediklerim olacak. Buna kendinizle ilgili sevdiğiniz şeyleri hatırlamakla başlayabilirsiniz. Zorlandığınız ama yine de yolunuza devam ettiğiniz anları hatırlayabilirsiniz. Ve başarılarınızı sevdiğiniz bir müziği dinlemek, dans etmek gibi sizi mutlu eden şeylerle kutlayarak kendinize verdiğiniz değeri besleyebilirsiniz.

Zorlandığınız yerlerde gerek bir uzmandan gerek bir büyüğünüzden destek almaktan çekinmeyin. Cevabımın faydalı olmasını umuyor, sağlıklı günler diliyorum. Değerlendirilmesini istediklerinizi yeni bir soru ile sorabilirsiniz.

Psikolog Fatma Gizem Bitgen