2.5 yaşındaki kızımın davranışları
Merhaba iki buçuk yaşında bir kızım var bana çok bağlı herşeyi benimle yapmak istiyor örneğin dışarı çıkarken babasıyla çıkmak istemiyor benimde onunla gitmemi istiyor yemek yedirirken babasının yedirmesini istemiyor bunun gibi bir sürü şey bu durum beni bazı zamanlar çok zorluyor ne yapmam gerekiyor
Diğer bir husus da tuvalet eğitimi konuşabiliyor kendini ifade ediyor merdivenleri desteksiz çıkabiliyor büyük tuvaletini yapınca rahatsız oluyor istersen tuvalete yapabiliriz diyince hayır diyor istemiyor videolar açıyorum şarkılar söylüyoruz bu konuyla ilgili tuvalete gitmesi gerektiğini de söylüyor beze yapmıyoruz tuvalete gidiyoruz falan da diyor onun için tuvalet aldık korkuyorum bundan dedi başka bir tuvalet daha aldık oturuyor sonra kaçıyor yanlış bir şey de yapmak istemiyorum yardımcı olursanız sevinirim teşekkürler
Bu soru 16 Eylül 2024 19:53 tarihinde Uzman Klinik Psikolog Aslı Soylu tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhabalar,
Kızınızın bu süreçte size olan yoğun bağımlılığı ve sizden ayrı bir şey yapmamak istememesi size olan bağımlılığıyla ilgili olabilir. Tuvalet alışkanlığı kazanma döneminde de çocukların ailesiyle olan bağımlılık ilişkisini de incelemiş oluruz. Bu durumda anlattığınız şeyler aslında çok yaygın ve çözülebilir durumlar. Bu konuyla ilgili geçmişe yönelik ve şuan olan durumlara karşı düşünmek ve gözden geçirmek için birkaç basamak sunacağım ;
2,5 yaş döneminde olan çocuklar genellikle ayrılma kaygısı yaşarlar. Bu durum onların kendisine güvenli alan oluşturmak istemesinden, güvende hissetmek istemelerinden kaynaklı olan bir durumdur. 0-3 yaş arası dönemde çocuğunuzun aslında bakım veren kişiden yani sizden ayrılmamak istemesi çok normaldir ve ayrılırken de stres yaşaması kaygı duyması gelişiminin bir parçasıdır. Ancak bu sürecin geçici olduğunu unutmadan sabrederek ve onun bir çocuk olduğunu unutmadan ufak değişiklikler yaparak rahatlıkla ilerleyebilirsiniz. Kızınızın sizden ayrı kaldığı durumlarda güvende hissetmesi için bu adımları uygulamak sizi ve onu rahatlatabilir;
Öncelikle kızınızla birlikte ve kızınızın belli rutinleri olsun. Hayatının düzende olduğunu bilmek ve her şeyin belli bir rutinde ilerlemesi, kurallar ve sınırlar içerisinde ilerlemesi onu daha çok rahatlatacaktır ve güvende hissetmesini sağlayacaktır.
Kızınız kendi başına bir şey yaptığında ya da babasıyla bir şey yaptığında o davranışını pekiştirmek için mutlaka övgü ve takdir edici kelimeler ve cümleler kullanabilirsiniz. Onu olumlu yaptığı şeylerde teşvik ederek ilerlemek kendi bağımsızlığını kazanmasında ve özgüveninin artmasında etkili olacaktır.
Sürekli sizinle bir şeyler yapmak istediği ve sürekli sizinle birlikte olmak istediği için babasıyla vakit geçirebileceği ve keyif alabileceği alanlar sunabilirsiniz. Örneğin babasıyla hangi oyunu oynarken keyif alıyor ya da hangi aktiviteyi yaparken keyif alıyor. Bunları kızınıza sunarak ona babasıyla olabileceği güvenli alanları oluşturmuş olursunuz. Belki haftanın belli günlerinde babasıyla olacağı günleri ve yapacağı aktiviteleri haftalık tablo şekilde yaparsanız hem sınırlar koyarak güvenli alan oluşturmuş olursunuz hem de sizden hariç birisiyle farklı şeyler yapmayı deneyimlemiş olur.
Küçük adımlarla ayrı kalmayı deneyebilirsiniz. Örneğin babasıyla parka gitmeyi seviyorsa onunla parka gittiği an siz onlarla olmayın. ''Kızın benim halletmem gereken işlerim var, siz babanla gidin geldiğiniz zaman ben size çok güzel yemekler hazırlamış olacağım'' gibi, net, sınırlı ve teşvik edici cümleler kullandığınızda oda bu rutine alışarak bu doğrultuda ilerleyecektir. Ya da evde siz olmadan oynayamıyorsa, örneğin ; ''sen bana legolarınla çok güzel bir kule yap hatta bebeklerin için bir ev yap bende tam 10 dakika sonra senin kulene bakmaya geleceğim bununla birlikte oynarız'' gibi net kuracağınız cümleler çocuğunuzun tek başına oynama becerisini de geliştirecektir.
Tuvalet eğitimi konusunda ise;
Tuvalet eğitimi genel olarak her çocuk için farklı ve ayrı bir süreçtir. Bu dönemde dikkat edilmesi gereken birkaç nokta vardır. Süreç ilerlerken uygulayacağınız birkaç adım süreci daha iyi ilerletecektir.
Tuvalet için belli rutinler oluşturmak süreci iyileştirecektir. Belirli aralıklarla ona tuvalete gitmesini hatırlatmak bu rutini oluşturarak kolaylaştıracaktır.
Tuvaletini yaptığı zaman başarısını desteklemelisiniz. Çok fazla abartmadan, ''artık büyüdün bezini bıraktın tuvaletini tuvalete yapıyorsun, işte bu harika'' gibi cümleler motivasyonunu arttıracaktır.
Tuvalet eğitimi sürecinde, çocuğunuzun kendini güvende hissetmesi ve rahat hissetmesi için aşama aşama ilerlemek önemlidir. Tuvalete oturma ve gitme fikri ona korkunç geliyorsa, öncelikle onu oturtmayı deneyerek, ardından küçük ödüllerle motive edebilirsiniz. Tuvaletten korkmasını engellemek için ona basit bir dille tuvaleti tanıtarak ilerleyebilirsiniz. ''Biz buraya tuvaletimizi yaptığımız zaman karnımız rahatlayacak ve tuvaletini yaptıktan sonra sifonu çekeceğiz ve kakalar gidecek'' gibi rahatlatıcı pozitif cümleler kaygısını azaltacaktır.
Büyük tuvalete oturmaktan korkuyorsa bu süreçte rahat hissetmesi için ona tuvalet eğitimi için uygun ve rahat bir ortam sağlayabilirsiniz. Büyük tuvalet onu korkutuyorsa öncelikli olarak küçük tuvalete oturmak ona daha az korkutucu gelebilir.
Bu süreçte en önemli durum sabırlı olmak, sert bir tutum sergilememek ve başarısını takdir etmektir. Burada yaşanan zorlukların geçici olduğunu ve bir süreç olduğunu unutmadan sabırla ilerlerseniz sizin kaygınızda azalacaktır, sizin kaygınız azaldığı zaman kızınızın da bu sürece olan kaygısı azalacaktır.
Her iki konuda da en önemli şey, kızınızın bu süreçte kendisini rahat ve güvende hissetmesini sağlamaktır. Sizin gibi o da bu süreçlerden yeni geçiyor, ne olacağını bilmiyor aslında o da sizin verdiğiniz tepkilerle sizin öğrettiğiniz bilgilerle bu sürece dahil oluyor. Önemli olan onun 2.5 yaşında bir çocuk olduğunu unutmadan, ona sakin ve sabırlı bir şekilde bu sürecinde eşlik etmek durumu kolaylaştıracaktır. Size verdiğim örneklerle ilerlemek zor olursa, bir çocuk psikoloğundan ya da pedagogdan destek alarak ilerlemek süreç açısından fayda sağlayacaktır. Size ihtiyacı olduğunu unutmadan anne baba olarak kızınızı destekleyerek ve sabırla büyüme aşamalarında destek olmak süreci daha keyifli hale getirecektir.
Sağlıklı Günler Dilerim
Uzman Klinik Psikolog Aslı Soylu