Ailemin yarattığı etkiden nasıl kurtulurum?
Sürekli eleştiren bir ailede büyüdüm. Fark edilmekten, iyi/kötü eleştirilmekten çok korkuyorum. Sadece temizlik yapınca iltifat aldığım için takıntılı biri olmaya başladım ve bu takıntılarım yüzünden kendimi sürekli pis hissediyorum. Hep savunma modundayım basit yüz ifadelerinde bile insanların benden nefret ettiğini düşünüyorum. Ailem yaptığım büyük başarılarda bile aferin demek yerine böyle yapsaymışsın diyorlar ve yaşım gereği onlarla yaşıyorum. Artık hiçbir konuda özgüvenim kalmadı bu yüzden yapmam gereken işleri bile ümitsizlikle erteliyorum veya iptal ediyorum. Ne affedebiliyorum ne de onları anlayabiliyorum, kendi içimde sıkışıp kaldım.
Bu soru 21 Ağustos 2024 19:00 tarihinde Psikolog Eda Şenol tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Selamlar,
Yaşadığınız durum sizin için çok zor ve zorlayıcı bir süreç gibi görünüyor. Onaylanmak, takdir edilmek, başkaları tarafından fark edilmek her bireyin en temell ihtiyacıdır. Bu ihtiyaç tıpkı yemek yemek, su içmek gibi temeldir fakat her bireyde ihtiyaç düzeyi aynı değildir.
Kabul görme ve onay ihtiyacımız erken çocukluk (0-6 yaş) sürecinde başlar. Bir çocuk için ebeveynleri tarafından oaylanmak ve desteklendiğini hissetmek en temel isteklerden biridir. Onaylanma ihtiyacının temelini sevgi oluşturur. Çocukken ebeveynlerimizin onay, destek,sevgi ve davranışları doğrultusunda benlik gelişir. Ebeveynleri tarafından uygun görülmeyen, takdir edilmeyen, istekleri karşılanmayan ve sürekli eleştiriye maruz kalan çocuklarda kabul görülme isteği artar. Bu sürece bağlı olarak çocukta koşullu sevgi anlayışı gelişir. Koşullu sevgi, ebeveynlerin istek ve taleplerine göre hareketler ve davranış kalıpları geliştirmektir. Düşüncesel olarak çocukta ‘ebeveynlerimin isteklerini gerçekleştirmediğim takdirde sevilmeyeceğim’ düşüncesi gelir.Örnek, ‘uslu çocuk olursan seni severim’ ‘derslerinde başarılı olursan tatile gideriz.’ gibi ebeveynler tarafından çocuğa sunulan koşullar vardır çocuk bu koşulları sağlayarak ebeveyn sevgisini tamamlayacağını düşünür. Yetişkinlik hayatına kadar süre gelen bu davranış ve düşünce kalıpları zihinde genelleşerek hayatın her alanını kapsayabilir.
Yaşadığıız geçmiş yaşam aile içi deneyimlerinizin ve kendinizin farkında olmanız çok değerli. Farkındalık uzun bir süreçtir ve aksiyon alabilmek her zaman hızlı olmayabilir. Siz bu uzun süreci görebilmişsiniz ve kendiniz adına bir aksiyon almaya kararlı gözüküyorsunuz. Kendinize bu süreçte anlayışlı ve şefkatli olmayı unutmayın.
Sevgiyle kalın..
Psikolog Eda Şenol
Anlatmaya çalıştığım durum anlaşılmış fakat soruma yanıt gelmedi, hâlâ bu etkilerden nasıl kurtulacağımı bilmiyorum.
