Arkadaşlarımı seçemiyorum nedendir bilinmez hep yarı yolda kalmak zorunda mıyım?

Merhaba Sevgili Danışan,

Yazdıklarınızı okurken hissettiğiniz yalnızlığı ve kırgınlığı çok iyi anlıyorum. Güvenerek yaklaştığınız kişilerin sizi yarı yolda bırakması, kendinizi suçlamanıza ve hatta yalnız hissetmenize neden olmuş gibi görünüyor. İnsanlar arasında sevilen, neşeli biri olmanıza rağmen, arkadaşlık ilişkilerinizde yaşadığınız bu hayal kırıklıkları gerçekten de oldukça yorucu ve incitici olabilir. Öncelikle, böyle hissetmeniz çok normal ve bu duygularınızı paylaşarak destek aramanız, kendinize karşı ne kadar duyarlı olduğunuzu gösteriyor.

Arkadaşlık ilişkilerinde yaşadığınız sorunların temelinde bazı tekrar eden durumlar olabilir. Özellikle, insanlara karşı samimi ve açık olmanız, zaman zaman kötü niyetli kişiler tarafından suistimal edilmiş gibi görünüyor. Burada önemli bir nokta var: İyi niyetli olmanız, size yapılan haksızlıkların sebebi değil. Aslında bu, sizin güzel bir özelliğiniz. Ancak, sınırlarınızı belirleyemediğinizde ve hayır demekte zorlandığınızda, bazı insanlar bunu kendi çıkarları için kullanabilir. Eşinizin, insanlara çok yüz verdiğinizi söylemesi ve bu konuda sizi uyarması da aslında sınır koyma ihtiyacınızı fark ettiğini gösteriyor.

İyi niyetli ve yardımsever olmanın yanlış olmadığını, fakat sınırlar koymanın da aynı derecede önemli olduğunu belirtmek isterim. İnsanlara hayır diyememek ya da onların ihtiyaçlarını kendi ihtiyaçlarınızın önüne koymak, uzun vadede yıpratıcı olabilir. Sınırlar, insanlara mesafeli ya da soğuk davranmak anlamına gelmez; aksine, sağlıklı ilişkiler kurmanın temel taşlarından biridir. Örneğin, bir arkadaşınız sizden sürekli olarak bir şeyler talep ediyorsa ve bu sizi rahatsız ediyorsa, nazik ama net bir dille sınır koyabilirsiniz: “Seni anlıyorum ama şu anda bunu yapmam zor.” gibi ifadeler, hem karşınızdakini kırmaz hem de sizin sınırlarınızı korur.

Yaşadığınız olaylardan sonra kendinizi suçlama eğiliminde olduğunuzu fark etmişsiniz. Bu oldukça yaygın bir durum. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir şey var: İnsanların size nasıl davrandığı, her zaman sizinle ilgili değildir. Bazen, karşımızdaki insanların kendi içsel çatışmaları, korkuları ve karakter özellikleri, bize karşı davranışlarını etkileyebilir. Bu yüzden, “Ben nerede hata yaptım?” sorusunu sürekli sormak yerine, “Bu ilişkide bana iyi gelmeyen neydi?” ya da “Bu kişi neden böyle davranmış olabilir?” gibi sorular sorabilirsiniz. Bu şekilde, hem kendinizi daha az suçlar hem de yaşananları daha objektif değerlendirebilirsiniz.

Kendiniz gibi samimi ve güvenilir bir dost bulamayacağınız düşüncesi, yaşadığınız hayal kırıklıklarının doğal bir sonucudur. Ancak unutmayın, sağlıklı arkadaşlıklar zaman ve emek ister. Herkesle hemen derin bir bağ kuramayabilirsiniz ve bu çok normal. Yeni insanlarla tanışırken, biraz daha gözlem yaparak ve acele etmeden ilerlemek, güven sorunlarınızı azaltabilir. Örneğin, birini tanımaya başladığınızda, hemen tüm özelinizi paylaşmak yerine, küçük paylaşımlarla başlayabilirsiniz. Karşı tarafın tepkilerini ve davranışlarını zamanla gözlemlemek, size o kişi hakkında daha sağlıklı bir fikir verir.

İyi niyetinizin sürekli suistimal edildiğini belirtmişsiniz. Bu, aslında sınır koyma güçlüğü yaşadığınızın bir işareti olabilir. Yardım etmek ya da destek olmak istediğinizde, “Bu benim sınırlarımı zorluyor mu?” diye kendinize sormak faydalı olabilir. Kendi ihtiyaçlarınızı ve duygularınızı göz ardı etmeden, dengeli bir şekilde yardım etmek, hem sizin tükenmenizi engeller hem de karşı tarafın iyi niyetinizi kullanmasını zorlaştırır.

Birçok insan, geçmişte yaşadığı hayal kırıklıkları nedeniyle yeni insanlara güvenmekte zorlanır. Ancak bu, tamamen yalnız kalmanız gerektiği anlamına gelmez. Güven, zamanla ve küçük adımlarla inşa edilir. Yeni insanlarla tanışırken, hemen derin bir bağ kurmak yerine, zamanla ve karşılıklı olarak güven geliştirmek, daha sağlıklı olacaktır. Ayrıca, herkesin sahte olmadığı ve güvenilir insanların da var olduğu gerçeğini kendinize hatırlatmak önemlidir.

Bu süreçte, arkadaşlık dışındaki alanlarda kendinize odaklanmak da faydalı olabilir. Hobiler, kişisel gelişim ya da yalnız yapmaktan keyif aldığınız aktiviteler, hem kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar hem de özgüveninizi artırır. Unutmayın, yalnız kalmak her zaman kötü değildir ve bazen, kendinizi daha iyi tanımanız için bir fırsattır.

Yaşadığınız duygular çok anlaşılır ve bu konuda yalnız değilsiniz. İyi niyetinizi korurken, sınırlarınızı daha net belirlemek ve kendi ihtiyaçlarınıza da öncelik vermek, ilişkilerinizde daha sağlıklı bir denge kurmanıza yardımcı olabilir. Ayrıca, yaşadıklarınızı bir uzmanla detaylıca konuşmak ve duygusal yükünüzü paylaşmak, kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayabilir. Eğer isterseniz, bu konuda destek almaktan çekinmeyin.

Kendinize karşı sabırlı ve anlayışlı olmanızı öneririm. Unutmayın, bazen doğru insanlarla karşılaşmak zaman alabilir ama bu süreçte kendinize olan güveninizi kaybetmeyin.

Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğiniz farklı bir soru veya aklınıza takılanları sorabilirsiniz.

Sevgiler,

Psikolog Betül Canbel