Atak geçiriyorum ve nefes alamıyorum, sorunum ne?

Merhaba sevgili danışan!

Öncelikle bu soruyu benimle paylaştığınız için teşekkür ediyorum. Yaşadığınız durum, hem duygusal hem de davranışsal olarak sizi derinden etkiliyor gibi görünüyor. Belirttiğiniz semptomlar oldukça karmaşık bir yapıya sahip ve birden fazla psikolojik boyut içerebilir. Öncelikle, bu durumu anlamlandırma ve iyileştirme çabasıyla burada olmanız, çözüm yolunda önemli bir adım atmış olduğunuzu gösterir. Ancak, yaşadığınız bu belirtileri derinlemesine anlamak, onların yaşamınızdaki etkilerini çözümlemek ve size uygun bir müdahale planı geliştirebilmek için mutlaka bir uzmandan destek almanız gerektiğini belirtmek isterim. Burada size genel çerçevede bir değerlendirme sunarak bu sürece katkıda bulunmayı amaçlıyorum.

Öncelikle, nefes alamama hissi, göğüs bölgesindeki baskı ve her şeyin bir problemmiş gibi algılanması gibi belirtiler, sıklıkla anksiyete ve panik durumu ile ilişkilendirilir. Anksiyete, genellikle kişinin beynindeki tehdit algısının aşırı hassas hale gelmesiyle ortaya çıkar ve bu, hem fiziksel hem de duygusal belirtilere yol açar. Bu tür yoğun duygusal tepkiler, beynin tehlike durumunda devreye soktuğu “savaş ya da kaç” mekanizmasının tetiklenmesine benzer bir durum yaratır. Ancak, burada önemli olan, bu hissiyatın yalnızca bir anksiyete belirtisi mi yoksa başka bir fiziksel ya da psikolojik faktörle mi ilişkili olduğunu anlayabilmektir. Örneğin, nefes alma zorlukları, kalp ya da akciğer fonksiyonlarıyla ilişkili bir sağlık problemiyle de bağlantılı olabilir. Bu nedenle, öncelikle bir doktordan genel bir fiziksel değerlendirme almanız, bu tür olasılıkları dışlamak açısından faydalı olacaktır.

Sosyal medya hesaplarınızı kapatıp yeniden açma, ardından yeni bir hesap oluşturma ve sürekli olarak izleniyormuş hissine kapılma davranışlarınıza baktığımızda, bu davranışların altında bir kimlik arayışı, sosyal baskı ya da geçmişte yaşanan bir travmanın etkisi olabileceği düşünülebilir. Sosyal medya, modern çağda bireylerin kimliklerini ifade etme, onaylanma ve bağlantıda kalma ihtiyacını karşılayan bir araç olarak önemli bir rol oynuyor. Ancak aynı zamanda, bireyler üzerinde sosyal baskı yaratma ve kişisel benlik algısını zedeleme potansiyeline de sahip. İzlenme hissi, bir tür paranoid düşünce ya da obsesif bir düşünce döngüsü ile ilişkili olabilir fakat kesin bir yargıda bulunmak terapi sürecinden geçmeden pek sağlıklı olmayabilir. Örneğin, sürekli olarak “biri beni izliyor ya da takip ediyor” şeklindeki düşünceler, beyninizin tehdit algısına yönelik hassasiyetini artırabilir ve bu da günlük hayatınızdaki kararlarınıza yansıyabilir. Bu noktada işlevsellik etkilenir ve artık profesyonel yardım almak gerekir.

Bununla birlikte, yaşadığınız sürekli fikir değiştirme, kararlarınızda tutarsızlık ve belirli bir eylemi sürdürememe durumu, duygusal dalgalanmalar ya da kararsızlıklarla bağlantılı olabilir. Bu tür davranışlar, bazı kişilerde yaşam koşulları ve stresle ilişkili geçici durumlar olarak ortaya çıkarken, bazı kişilerde daha derin psikolojik yapılarla bağlantılı olabilir. Yani duygusal regülasyon güçlükleri ve karar verme süreçlerindeki karmaşıklık da sık görülen bir durumdur. Ancak, böyle bir değerlendirme yapabilmek için uzman bir psikolog veya psikiyatristin detaylı bir değerlendirme yapması şarttır.

Belirttiğiniz bir diğer durum da, kapattığınız sosyal medya hesaplarını tekrar açarken yaşadığınız "rezil olma" ya da "yanlış bir şey yapmış olma" hissiyle ilgilidir. Bu tür hisler, kişinin sosyal anksiyetesiyle ya da kendini diğer insanlarla kıyaslama eğilimiyle ilişkili olabilir. Sosyal medyanın özellikle bireyler üzerindeki etkisi, “sosyal onay” ihtiyacını artırabilir ve bu durum, kişinin sürekli bir memnuniyetsizlik veya hata yapma korkusu yaşamasına neden olabilir. Kendinizi sosyal çevrenizde sık sık yargılanıyormuş gibi hissetmeniz, sosyal kaygının bir göstergesi olabilir ve bu, bireylerin genellikle kendilerini ifade etmekten çekinmesine yol açabilir.

Bu süreçte, duygu günlüğü tutup düşüncelerinizi ve duygularınızı daha rahat gözlemleyebilir ve olumsuz düşünce örgülerinizi somatik bir şekilde farkedebilirsiniz. Hobi edinmek de faydalı olucaktır. Kaygı durumunuzu kontrol edemediğinizde nefes egzersizleri yapabilir ve sakinleşebilirsiniz. Bu durum sizi çok rahatsız ederse terapi sürecine başlamak en doğru karar olucaktır ayrıca bu süreçte uyku ve beslenme düzeninize dikkat etmek de oldukça elzem. Sosyal medya kullanımınızı sınırlandırıp, kısa süreli dopamin üretimi yerine gerçek dopamin üreten aktiviteleri bol bol hayatınızda uygulayın. Doğa yürüyüşleri, sağlıklı beslenme, sevdiğiniz insanlarla vakit geçirmek, ilgilenmeyi sevdiğiniz bir alanda yeni şeyler üretmek olarak örnekleri çoğaltabiliriz.

Eğer belirtiler çok yoğun ve günlük yaşamı ciddi anlamda etkiliyorsa, terapi önerilebilir. Profesyonel destek ve kişisel çaba ile de pekiştiğinde belirtilerinizi anlamanız ve etkili başa çıkma yolları geliştirmeniz mümkündür. Psikoterapi süreci, hayat kalitenizi artırarak kendinizi daha güçlü hissetmenize yardımcı olabilir. Bu nedenle, bir uzmandan destek alarak bu zorluğun üstesinden gelmek için ilk adımı atmanız önemlidir. Umarım açıklamalarım yeterince faydalı olmuştur, geri bildirimleriniz benim için çok önemli, şimdilik kendinize iyi bakın!

-Sevgiler, Psikolog İrem Ergin