Eşimin öfke problemi var

Merhaba Sevgili Danışan,

Öncelikle, yaşadığınız durumu paylaşmanız çok değerli. Eşinizin size fiziksel şiddet uygulaması, özellikle de bunun ortada herhangi bir sebep yokken ve başkalarının önünde gerçekleşmesi, ciddi bir tehlike işareti. Öncelikle şunu net bir şekilde söylemeliyim: Hiçbir gerekçe, hiçbir duygu, hiçbir öfke anı, bir insanın eşine ya da herhangi birine şiddet uygulamasını haklı çıkarmaz. Şiddet bir kere başladıysa, genellikle tekrar etme eğiliminde olur ve zamanla daha da şiddetlenebilir. Sizin hissettiğiniz çaresizlik, korku ya da sindirememe hali tamamen doğal. Ancak, şu an en önemli konu sizin güvenliğiniz ve psikolojik iyiliğiniz. Öncelikle kendinizi koruma altına almak için atmanız gereken bazı adımlardan bahsedelim.

Öncelikle, fiziksel şiddet gördüğünüz için bir güvenlik planı yapmanız önemli. Eğer eşinizin size zarar vermeye devam edeceğinden endişeleniyorsanız, güvende olabileceğiniz bir yere gitmeyi düşünebilirsiniz. Aile büyükleri, yakın arkadaşlar ya da güvendiğiniz herhangi biriyle geçici olarak kalabilir, böylece kendinizi biraz daha korunaklı hissedebilirsiniz. Şiddet döngüsü içerisinde bazen kişiler, olaydan sonra pişmanlık gösterip özür dileyebilir, hatta “Bir daha asla yapmayacağım.” diyebilir. Ancak şiddetin tekerrür etme olasılığı oldukça yüksektir. Eğer eşiniz öfke kontrol problemi yaşıyorsa ve bu durum şiddet boyutuna ulaştıysa, profesyonel destek almadan bunun düzelmesi zor olabilir. Ancak burada önemli olan sizin bu süreçte kendinizi nasıl koruyacağınız ve nasıl bir yol izleyeceğinizdir.

Bir diğer önemli konu, eşinize bu durumun ciddiyetini nasıl anlatacağınız. Aslında, yaşanan şiddetin yanlış olduğunu anlaması ve bunu değiştirmek istemesi, onun sorumluluğunda. Siz ne kadar açıklasanız da, eğer kendisi bunun yanlış olduğuna inanmazsa ya da değiştirme konusunda bir adım atmazsa, sizin sürekli kendinizi anlatmanız sonuç vermeyebilir. Ayrıca, böyle bir durumun varlığını kabul etmeyen birine sürekli “Bunu yapmamalısın.” demek, size duygusal olarak daha fazla zarar verebilir. Sizin burada en çok odaklanmanız gereken nokta, kendi sınırlarınızı net bir şekilde belirlemek ve eşinizin davranışlarının sizin için kabul edilemez olduğunu açıkça ifade etmek. Eğer böyle bir evlilik içinde devam etmek istemiyorsanız, bunu net bir şekilde kendinize söyleyebilir ve bir karar alma sürecine girebilirsiniz.

Ayrılma düşünceniz oldukça anlaşılır çünkü şiddet içeren bir ilişki içinde olmak hem psikolojik hem de fiziksel anlamda zarar vericidir. Ancak bu sürecin kolay olmadığını da biliyorum. Bir ilişkiyi bitirmek, hele ki yeni evli bir çift için oldukça zor olabilir. “Acaba düzelir mi?”, “Ya bir daha yapmazsa?”, “Beni gerçekten seviyorsa?” gibi sorular aklınıza gelebilir. Ancak burada önemli olan, sevgi adı altında zarar gördüğünüz bir ilişkide kalmanın sizi nasıl etkilediğidir. Sevgi, korkuyla ya da zarar görmekle birlikte var olmamalıdır. Eğer eşinizin değişebileceğini düşünüyorsanız, bunun gerçekleşmesi için onun profesyonel destek alması gerekecektir. Ama siz bu ilişki içinde mutlu ve güvende hissetmiyorsanız, kendinize şu soruyu sorabilirsiniz: Bu şekilde devam ederse, nasıl bir hayatım olacak?

Şiddet yaşandıktan sonra, birçok kişi yaşananları sindirmekte zorlanır. Kimi zaman şok etkisi yaratır, kimi zaman inkar etme eğiliminde olabiliriz. Sanki hiçbir şey olmamış gibi davranmak bazen yaşanan travmayı hafifletmek için kullanılan bir savunma mekanizmasıdır. Ancak hissettiğiniz duyguları bastırmak yerine, onları kabul etmek ve ne hissettiğinizi anlamaya çalışmak önemlidir. Öfke, üzüntü, hayal kırıklığı, korku gibi pek çok farklı duygu hissedebilirsiniz ve bunların hepsi oldukça normaldir. Ancak bu süreci tek başınıza atlatmaya çalışmak yerine, destek almak size iyi gelebilir. Aile üyeleriniz, arkadaşlarınız, bir psikolog ya da bir destek grubu, yaşadığınız travmayı anlamlandırma ve iyileşme sürecinde size yardımcı olabilir.

Eğer eşinizle konuşmaya karar verirseniz, bu konuşmayı onun sakin olduğu bir zamanda yapmanız önemlidir. Şiddet uygulayan kişiler, öfke patlaması yaşarken sağlıklı bir iletişim kuramazlar ve bu tür tartışmalar tekrar şiddet içerebilir. Eğer onunla konuşmak istiyorsanız, yaşadığınız şeyin sizin için ne kadar zor olduğunu, bu şekilde devam edemeyeceğinizi ve eğer ilişkinin sürmesini istiyorsa bir uzmandan destek alması gerektiğini anlatabilirsiniz. Ancak bu konuşmayı yaparken kendi güvenliğinizi tehlikeye atmadığınızdan emin olun. Eğer böyle bir konuşma yapmanın bile riskli olacağını düşünüyorsanız, fiziksel mesafeyi koruyarak ya da güvendiğiniz birinin yanınızda olduğu bir ortamda konuşmayı tercih edebilirsiniz.

Son olarak, unutmayın ki bu sizin suçunuz değil. Hiçbir insan, partnerinin öfkelenmesini ya da şiddet uygulamasını hak etmez. Şiddetin olduğu bir ilişkide kalmaya devam etmek zorunda değilsiniz. Eşinizin değişip değişmeyeceğini, öfke kontrolü konusunda bir adım atıp atmayacağını bilemezsiniz, ancak kendi hayatınızı nasıl yönlendireceğiniz konusunda kontrol tamamen sizin elinizde. Kendinize karşı şefkatli olun ve bu süreçte kendinizi yalnız hissettiğinizde destek alabileceğiniz insanlarla iletişimde kalmaya çalışın.

Eğer ayrılık kararı almak istiyorsanız ve bu süreç sizin için zorlayıcı olacaksa, bir uzmandan destek alabilirsiniz. Bir psikolog ya da terapist, hem bu süreci sağlıklı bir şekilde yönetmenize yardımcı olabilir hem de yaşadığınız travmayı atlatmanıza destek olabilir. Ayrıca, Türkiye’de Kadın Destek Hattı (ALO 183) gibi şiddet gören kadınlar için destek sağlayan kuruluşlara başvurabilirsiniz.

Kendinizi koruyun ve unutmayın, yalnız değilsiniz.

Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğiniz farklı bir soru veya aklınıza takılanları sorabilirsiniz.

Sevgiler,

Psikolog Betül Canbel