İnsanlara Karşı Aşırı Çekingenlik

Selamlar, yaşadığınız kaygı çok normal. Çoğu insan bazı durumlarda kaygılanır, farklı olan ne düzeyde kaygıdan etkilendiğidir. Kişilik özellikleri, geçmiş yaşam deneyimleri , aile yapısı, mizaç gibi bir çok faktöre göre algılanan kaygı düzeyi değişebilir.

Kaygılarımızın boyutu algılanan tehlikeyle doğru orantılı değil daha yüksek ve hayatımızı etkiler derecedeyse yaşam doyumumuzu düşürebilir.

Kaygı duyulan durumun anlaşılması ve kaygı yaratan ortamda kalabilmek , pratiklerle kaygı durumunu düşürür.

Çekingen olmaktan kaygılandığınız bir ortama gitmiyorsanız, zamanla bu kaygınızı arttıracaktır. Çünkü gerçek sonuca ulaşmadığınız için kaygının gerçekçi olduğu düşüncesine kapılırsınız.

Zorlanılan durumda kalmaya devam etmeli ki kaygımızın yersiz olduğunu anlayabilelim.

Tabi bu yerler gerçek tehlike arz etmeyen yerler olmalı. Kaygı bu konuda işlevseldir. Tehlike algılanan durumda beyine sinyal gönderir ve savaş- kaç tepkisini oluşturur.

Ancak ortada gerçek bir tehlike yoksa ve beyin bunu var gibi algılıyorsa bilişimizde bazı hatalı işlenmiş inançlar olabilir.

Örneğin insanların sizinle iletişime geçmek istemediğini düşündüğünüzden bahsetmişsiniz. Bu düşünce yapısını sorgulamak gerekir. Gerçekten insanların sizinle iletişime geçmek istemediğine dair ne gibi kanıtlarınız var? Daha önce bu başınıza geldi mi? Biri sizinle bir daha iletişime geçmemek istediğini dile getirdi mi? Bu düşünceyi sorgulamak kaygının gerçek mi yoksa yanlış algılamadan mı kaynaklandığını bulmaya yardımcı olacaktır.

Oldu ki insanlar sizinle iletişime geçmek istemedi bunun sonucunda en kötü ne olabilir? Verdiğiniz cevaba tekrar aynı soruyu sorduğunuzda bunun en kötü sonucu ne olabilir? diye sorgulayarak asıl kaygılandığınız durumu bulabilir ve bunun üzerine gitmek için adımlar atmaya başlayabilirsiniz.

Acaba neden böyle düşünüyorsunuz. Size bunu düşündüren sebep ne?

Bilişsel hatalarımız bize durumun gerçekten de öyle olduğunu düşündürür. Düşündüğünüz en felaket sonucun başınıza geldiğini varsayalım? Bu durumla nasıl başa çıkarsınız? Ne gibi çözüm önerileri geliştirirsiniz? Daha önce böyle bir olayla karşı karşıya kaldınız mı? Kaldıysanız nasıl başa çıktınız? gibi sorgulama cümleleriyle en kötü durumda bile nasıl başa-çıkacağınızı belirlemiş olursunuz.

Başta da ifade ettiğim gibi çekindiğiniz duruma maruz kaldıkça çekingenliğiniz doğru orantıda azalacaktır.

Kendinize bir plan belirleyin. Çekindiğiniz durumları listeleyin ve hayal edin o durumdan ne kadar çekiniyorsunuz 1-10 arası puan verin. Daha sonra bu çekindiğiniz duruma kendinizi aşama aşama maruz bırakın. Belirlediğiniz ilk maddeyi gerçekleştirdikten sonra o anda gerçek çekinme duygunuz 1-10 arasında değerlendirin ve bu sonuçlar arasında bir yorum yapın. Muhtemelen deneyimlediğinizde çekinme olasılığınız daha düşük olacaktır.

Eğer bu durumla tek başınıza değil bir terapistle ilerlemek isterseniz bir uzmana danışmaktan çekinmeyin.

Umarım cevabım faydalı olmuştur.

Sevgiyle kalın.

Uzm.Psk. Berfin Sönmez