İrademi Kaybedip Zevklerimin Kölesi Oluyorum
Yaptığım her şeyin mantıklı olması gerekiyor hayatımda sürekli bir şeyler yapmak zorundayım kendim için hiç durmaya hakkım yokmuş gibi davranıyorum kusursuz başarılı olmalıyım ama 20 yaşındayım ve artık bu bilince sahip olsam da harekete geçmekte zorlanıyorum hatta çoğu zaman geçemiyorum örneğin sabah erken kalkmam lazım ama sabah kalkamıyorum yapmam gerekenler var yapmıyorum içimden gelmiyor zevklerimin kölesi oluyorum her seferinde ve buna engel olamıyorum
Bu soru 18 Haziran 2024 16:54 tarihinde Klinik Psikolog Pınar Özdemir tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhaba,
Yaşadığınız durumu size fark ettirebilmek için pembe fil egzersiziyle konuya giriş yapmak istiyorum.
Öncelikle sizden gözlerinizi kapatmanızı ve pembe fil hayal etmenizi istiyorum. Hayal ettikten sonra gözlerinizi açabilirsiniz. İkinci aşama olarak tekrar gözlerinizi kapatmanızı ve pembe fil harici her şeyi düşünebilirsiniz. Ne istiyorsanız onu düşünün. Asla pembe fil düşünmeyin, sağdan soldan girişlerine izin vermeyin. Gözünüzün önüne gelmese bile düşünmeyin, varlığını hissetmeyin. Denediniz mi? Çok zorlandınız değil mi? Düşünmemeye çalıştınız, bir nevi pembe fil düşünmekten kaçındınız. Tıpkı yaşadığınız süreç de buna benzer. Mükemmel olmaktan kaçınmaya devam ettikçe huzursuz olmanız gibi. Kusursuz olmaya çalışmanız aksini bile düşünmekten kaçınmanız size pembe fili düşünememek gibi hissettiriyor olabilir.
Bahsettiğiniz konuda sadece sorumluluk sahibi olmanızın kusursuz olunacağını, zevklerinizin hiç olmaması gerektiğini vurguladınız. Oysa ki yaşantınızı hem sorumluluklarınızla hem de zevklerinizle birlikte yürütemez miydiniz?
Mesela neler yapılabilir biraz bunlar üzerine konuşalım. İlk aşamada zorlandığınız sorumluluklar veya davranışlar size yapılması zor görünebilir. Bu bir başkası için kolayken size zor olabilir. Başka bir konuda size kolay olan durum bir başkası için zor gelebilir. Her iki durum her iki taraf için oldukça anlaşılır.
Öncellikle yaşadığınız durumu kabullenmeniz, hissettiğiniz duyguları, ortaya çıkan düşüncelerinizi ve tetiklenen davranışlarınızı tanımlamanız size yardımcı olacaktır.
Bahsettiğiniz konu üzerinden örnek vererek açıklamaya devam etmek istiyorum.
•Sabahları erken kalkmak.
Bir davranışı uygulamakta zorlanıyorsanız o davranışı birkaç parçaya bölebilirsiniz. Kaç parçaya böldüğünüzün bir önemi yok, tamamen size bağladır.
Mesela, sabahları erkenden uyanabilmeniz için
-İlk aşamada kaçta uyumanız gerektiğini planlayabilirsiniz. Bir hafta boyunca o saatte uyumayı hedefleyebilirsiniz.
-Bir başka aşamada sabahları uyandığınız saati not edebilirsiniz, ertesi gün uyandığınız saatten on dakika erken uyanmayı hedefleyebilirsiniz. Bunu gün geçtikçe uygulayabilir ve böylelikle erken kalkma hedefine bir süre sonra ulaşabilirsiniz.
Sabah erkenden uyanma davranışınızla ilişkili bir çok küçük hedefler oluşturabilirsiniz. Bu davranışı istediğiniz sayıda bölüp uygulayabilirsiniz. Bu örneklerle küçük adımların büyük hedefe ulaştırdığını size vurgulamak istedim
Davranışlarınıza ulaşmanıza engelleyen zevkleriniz olduğunuzdan bahsettiniz. Bu zevklerinizi değiştirip onları ödül olarak değerlendirebilirsiniz. Yukarıda bahsettiğim örnekte, sabah bir gün öncesine göre on dakika erken uyandıysanız bahsettiğiniz zevkinizi ödül olarak kullanabilirsiniz.
Ek olarak ajanda tutmaktan bahsetmek istiyorum. Yapmak istediğiniz gerçekçi (yani yapılabilir olan) hedeflerinizi ajandanıza yazabilir, yaptıkça üzerini çizebilir veya tik atabilirsiniz. Böylelikle sorumluluklarınızı gözle görmeniz uygulamanız açısından kolaylık sağlayacak, üzerini çizmeniz veya tik atmanız da size motivasyon sağlayacaktır.
İyi günler dilerim.