Kendimi neden yetersiz hissediyorum
Merhaba. Ben çocukluktan itibaren sürekli küçük görülen ve bir işe yaramayan, yaramaz diye lanse edilen bir çocuktum. Hala da öyle. Hani bir ortamda ismim geçtiği zaman bıkkınlıkla göz devrilen bir çocuktum. Fakat bir çocuktan ne bekliyorlardı, anlayamiyorum.
Her daim iyi bir evlat olmaya çalıştım ve ailemin yüzünü eğecek bir şey yapmamaya çalıştım. Yaramaz bir çocuk olsam da artık genç bir kadınım ve çocukluk hikayelerinin yaşanmasına olanak yok. Ama ona rağmen beni çocuk gibi gorduklerini hissediyorum. Anneme bir soru sorduğumda cevap bile vermediğini biliyorum. Bu sadece bana karşı.
Umursadığını düşünmüyorum, diğer annelerin çocuklariyla olan davranışlarina bakarken onlara özeniyorum ve üzülüyorum çünkü biz asla samimi değiliz. Olmaya çalıştım ama herhalde benden de kaynaklı bilmiyorum. Ve bunlar haricinde herkesin kin nefret ve laf sokarak konuştuğunu hissediyorum. Normal bir konuşma geçerken bile sanki alttan alttan bir şeyler söylüyorlarmış gibi. Bu durum sosyal hayatıma çok yansıdı. Geçmişle bir bağlantısı olduğunu düşündüğüm için anlattım bunları. Bunun gibi çok fazla olan çevreyle olay yaşadım. (Öğretmenim, dayım, komşu vs. Vs.) Sözlerini önemsememem gerektiğini biliyorum ama söz geçiremiyorum kendime.
Sanki herkes bana düşman ve herkes bana cahil gözüyle bakıyor. Sürekli kendimi kanıtlama çabası içerisindeyim. Herkese karşı. Sürekli bir şeyler yapmaya çalışıyorum. Para kazanmaya çalışıyorum. Kursa gitmeye çalışıyorum vs. Ayni zamanda üniversite 2. Sınıf öğrencisiyim. Ona rağmen üniversite hayatımda bile sosyallikte problem çekiyorum. O an olmasa bile ardından "Acaba benimle dalga mı gecti?" "Acaba ben konuştum diye mi konuştu?" "Acaba karşımdaki insan düşüncelerime değer verdi mi? Beni anladı mı? Veya bu konuşmadan sonra benimle dalga geçecek mi?"
Gibi o kadaf düşünce oluyor ki. Kendi kendimle konuşup sakinleştirmeye çalışsam da sohbetin devamını zor getiriyorum. Bazen arkadaşlarımla sohbet edemiyorum bu yüzden. Bana aşağılayarak bakacaklar diye. Sorun olarak görür musunuz bilmiyorum ama içimde böyle bir sorun var ve bu hissiyat beni yıprattı. Şimdiden teşekkür ederim
Bu soru 26 Şubat 2025 12:55 tarihinde Psikolog Betül Canbel tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhaba Sevgili Danışan,
Öncelikle, hissettiklerinizi bu kadar açık ve samimi bir şekilde paylaşmanız büyük bir cesaret. Kendinizi uzun zamandır yetersiz hissettiğinizi ve bu duygunun geçmiş deneyimlerinizle bağlantılı olduğunu düşündüğünüzü belirtiyorsunuz. Çocukluk yıllarınızdan itibaren çevrenizdeki insanların size karşı olumsuz tutum sergilediğini, bu durumun sosyal hayatınıza da yansıdığını ifade etmişsiniz. Hissettiklerinizi anlamlandırmaya çalışmanız ve bu konuda bir çözüm aramanız, kendinize verdiğiniz değerin bir göstergesidir.
Çocukluk, bireyin kendisini ve dünyayı tanıdığı, benlik algısının şekillendiği kritik bir dönemdir. Bu dönemde çevremizdeki insanların tutumları, kendimizi nasıl gördüğümüzü büyük ölçüde etkileyebilir. Eğer sürekli olarak küçümsendiyseniz, yeterli olmadığınız söylendiyse veya değer görmediğinizi hissettiyseniz, zamanla bu düşünceler zihninizde yer edebilir.
Bir çocuk, kendisine nasıl davranıldığına bakarak kendi değerini anlamlandırır. Eğer ona sevgiyle, ilgiyle ve anlayışla yaklaşılıyorsa, kendisini değerli ve yeterli hisseder. Ancak tam tersi şekilde, eğer sürekli eleştiriliyorsa, yetersiz olduğu hissettiriliyorsa, kendisini eksik ve başarısız biri olarak görmeye başlayabilir. Bu durum yetişkinlik dönemine de taşınabilir ve kişinin özgüvenini ciddi şekilde etkileyebilir.
Annenizin size karşı ilgisiz olduğunu, sorularınızı bile bazen yanıtsız bıraktığını ve diğer annelerle kıyasladığınızda bu duruma üzüldüğünüzü belirtmişsiniz. Ebeveynlerimiz, çocuklukta bizim en büyük dayanağımızdır ve onların sevgisini, ilgisini hissetmek, güvenli bir bağ kurmak çok önemlidir. Eğer bu bağ kurulamazsa, kişinin kendisini değersiz ve yetersiz hissetmesi olağan bir durumdur.
Burada önemli olan nokta, annenizin size karşı neden böyle bir tutum sergilediğini anlamaya çalışmaktır. Bunun sizinle doğrudan bir ilgisi olmayabilir. Kendi çocukluğunda benzer bir ilgisizlik görmüş olabilir veya duygularını ifade etmekte zorlanan bir yapıya sahip olabilir. Ancak bu, sizin hissettiklerinizi değiştirmez. Bir çocuk, ebeveyninden yeterince ilgi görmediğinde, "Bende bir eksiklik var" düşüncesine kapılabilir. Oysa gerçek şu ki, ebeveynlerin sevgisini gösterme şekli onların geçmişine, karakterine ve yaşadıklarına bağlıdır ve bu, sizin değersiz olduğunuz anlamına gelmez.
Özellikle kendinizi sürekli olarak kanıtlama ihtiyacı hissettiğinizi ve başkalarına yeterli olduğunuzu göstermek için çabaladığınızı söylüyorsunuz. Başarı elde etmeye çalışmak, kurslara gitmek, para kazanmaya çabalamak gibi çabalarınız, içsel olarak bir onay arayışına dönüşmüş olabilir. Kendinizi yeterli hissetmediğiniz için dışarıdan gelecek takdirlerle bu boşluğu doldurmaya çalışıyor olabilirsiniz.
Ancak burada önemli olan nokta şu: Başarılarınız sizi gerçekten mutlu ediyor mu? Yoksa sadece başkalarına kendinizi kanıtlamak için mi bu kadar çaba harcıyorsunuz? Eğer her şeyin temelinde "Başkaları beni küçümsemesin" düşüncesi yatıyorsa, bu süreç sizi yıpratabilir. Çünkü dışarıdan gelen onay, kısa vadede bir rahatlama sağlasa da uzun vadede öz değer duygunuzu beslemez.
Sosyal hayatınızda da zorluklar yaşadığınızı belirtiyorsunuz. İnsanlarla sohbet ederken, konuşmaların ardından "Acaba benimle dalga mı geçti?", "Beni ciddiye aldı mı?" gibi düşüncelerle boğuştuğunuzu anlatmışsınız. Bu tür düşünceler, geçmişte yaşadığınız olumsuz deneyimlerin bir sonucu olabilir.
Beyniniz sizi tehlikelerden korumak için geçmişte yaşadığınız olumsuz olayları hatırlamaya daha yatkındır. Daha önce küçümsendiyseniz, yeni insanlarla iletişim kurarken de aynı şeyin yaşanacağına dair bir kaygı oluşabilir. Ancak bu düşüncelerin ne kadar gerçekçi olduğunu sorgulamak önemlidir. Gerçekten herkes size düşmanca mı yaklaşıyor, yoksa geçmiş deneyimlerinizin bir yansıması olarak bunu mu hissediyorsunuz?
Bu duygularla başa çıkmak için neler yapabilirsiniz?
"Ben yetersizim" düşüncesi gerçekten doğru mu, yoksa size öğretilmiş bir şey mi?
Kendinizle ilgili olumlu yönlerinizi keşfetmeye çalışın.
Başarılarınızı sadece başkalarının takdir etmesi için değil, kendiniz için gerçekleştirin.
Küçük de olsa kendi gelişiminizi fark etmeye çalışın.
İnsanlarla iletişim kurarken, düşüncelerinizin ne kadar gerçekçi olduğunu sorgulayın.
Olumsuz düşünceler yerine, karşınızdaki kişinin de sizin gibi biri olduğunu hatırlayın.
Sizi gerçekten seven ve değer veren insanlarla vakit geçirmeye çalışın.
Kendinize karşı daha anlayışlı olun ve hatalarınızı büyütmek yerine öğrenme fırsatı olarak görün.
Yaşadığınız bu duygular uzun süredir devam ediyorsa ve sosyal hayatınızı olumsuz etkiliyorsa, bir uzmandan destek almak size iyi gelebilir.
Unutmayın ki, geçmişte yaşadıklarınız kim olduğunuzu belirlemez. Çocukken size söylenen olumsuz sözler, sizin gerçek değerinizi yansıtmaz. Siz, başkalarının sizi nasıl gördüğünden çok daha fazlasısınız. İçinizdeki değeri keşfetmeye başladıkça, bu olumsuz düşünceler zamanla etkisini kaybedecektir.
Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğiniz farklı bir soru veya aklınıza takılanları sorabilirsiniz. Kendinize karşı daha anlayışlı ve şefkatli olmanız dileğiyle…
Sevgiler,
Psikolog Betül Canbel
