Neden geçmişi unutamıyorum?

Merhabalar Sevgili Danışan,

Yaşadığınız durum, geçmişteki olumsuz deneyimler ve sizi etkileyen söylemlerle derin izler bırakmasından kaynaklanıyor olabilir. Geçmişi değiştirmek gibi bir gücümüz olmasa da geçmişin bizde bıraktığı etkileri azaltmak mümkündür. Zihninizin bu izleri silmek yerine yeniden anlamlandırması ve bugününüze uyarlaması gerekli. Birlikte daha detaylı olarak bu süreci anlamaya çalışalım isterim.

Geçmişte yaşadığınız zorlu deneyimler, özellikle sürekli kıyaslanma ve küçümsenme, beyninizde bir yer edinmiş olabilir. İnsan beyni genellikle hayatta kalmak amacıyla olumsuz deneyimlere daha fazla odaklanır. Bunu, gelecekte benzer olaylardan kaçınmamızı sağlayan bir mekanizması gibi düşünebilirsiniz. Ancak bu mekanizma, bazen sizi gereksiz bir şekilde korku ve endişe yaşamamıza neden olabiliyor.

Geçmişi unutmamak asla bir zayıflık değil. Aslında zihninizin çözüm bekleyen anıları tekrar tekrar gündeme getirme şeklidir. Bu anılarla yüzleşme ve onlara farklı bir bakış açısı kazandırmak bu noktada oldukça önemlidir.

Öncelikle, yaşadığınız bu duyguları bastırmamalısınız. Her bir duyguyu kabul etmekle başlamalıyız bu iyileşmenin ilk adımıdır.

Kendinize şu cümleleri hatırlatın:

“Evet, geçmişte zorlandım ve bu durum beni etkiledi. Ama bu, şimdiki geleceğimi belirlemek zorunda değil.”

Geçmişte yaşadığınız durumların size öğrettiği bir şeyler olabilir. Bunları fark etmek adına şu sorular size yardımcı olabilir:

Bu deneyimler bana ne öğretti?

Bugün, geçmişteki ben olsaydı ona ne söylerdim?

Geçmişte size sıkça söylenen ya da hissettirilen olumsuz mesajlar belki de sizin iç sesiniz haline gelmiş olabilir. Şimdi bu sesleri değiştirmeyi öğrenmeliyiz.

Örnek veriyorum eski inancınız,“Ben başarısızım.” ise bunu yeni bir inanca dönüştürmeliyiz. “Geçmişte zorlandım ama bu, gelecekte de zorlanacağım anlamına gelmez. Başarılı olmak için elimden geleni yapıyorum.” gibi

Başarısızlık korkusu zaman zaman her bireyin yaşadığı bir endişedir. Büyük hedefler bazen korkutucu gelebiliyor. Bunun yerine, daha küçük ve ulaşılabilir hedefler belirlemek güzel olacaktır. Mesela sınavlarda stres yapıyorsanız, önce ufak deneme sınavları çözmek gibi.

İş hayatında yavaşlık hissediyorsanız her gün bir görevinizi önceliklendirmek ve tamamladıktan sonra kendinizi takdir etmek şeklinde.

Kıyaslanmak geçmişte sizi olumsuz etkileyen bir şey olmuş. Bu nedenle, şu andan itibaren kıyaslamayı bırakmaya çalışmalısınız. Sizin yolculuğunuz, sadece size özel ve değerli.

Şu cümleleri benimsemek için sıkça hatırlamanızı ve görebileceğiniz yerlere yazmanızı istiyorum:

“Ben bir başkası gibi olmak zorunda değilim”

“Kendim olarak hızımda ilerlemek benim için yeterli.”

Zihnimiz, başarıları göz ardı edip başarısızlıkları büyütme eğilimindedir. Ancak geçmişte mutlaka başardığınız şeyler vardır. Bir yere not ederek şu sorulara cevap vermeniz çok değerli olacak.

Hayatımda başardığım şeyler neler?

Hangi zorlukları aştım?

Yazdıktan sonra, zaman zaman kontrol etmenizi istiyorum.

Başarısızlıkla ilgili endişeleriniz zihninize geldiğinde şu soruları sorun:

“Bu düşünce bana ne kazandırıyor?”

“Beni ileriye taşıyacak bir düşünceye nasıl dönüştürebilirim?”

“Başka bir düşünceye sahip olsaydım, o ne olurdu?”

Yine geçmişle ilgili düşünceler zihninizi ele geçirdiğinde nefes egzersizleri yapmayı deneyebilirsiniz. Zihni sakinleştiren ve geçmişten uzaklaşmaya yardımcı olan bir egzersizdir.

Eğer deneyimleriniz çok derinse ve günlük yaşamınızı ciddi şekilde etkiliyorsa, bir psikologdan yardım almak size faydalı olabilir.

Son olarak, geçmişiniz sizi tanımlar ama sizi sınırlamaz. Geçmişinizin gölgesinde yaşamaktan çıkmak, kendinizi yeniden inşa etmektir.

Her zorluk bir öğrenme fırsatı olduğunu, her başarısızlığın, sadece daha iyi bir yol bulmanız gerektiğini göstereceğini unutmayın.

Kendinize olan inancınızı güçlendirdiğinizde, geçmişin etkisi zayıflacaktır. Ancak bu süreçte kendinize karşı şefkatli ve sabır olmanız çok kıymetli.

Mutlu Yıllar,

Hoşça Kalın…

Sevgilerle,

Psikolog İrem Bor