Sevgilime neden bağımlıyım ve bunu nasıl aşabilirim?

Merhaba Sevgili Danışan,

Öncelikle duygularınızı bu kadar açık ve cesurca paylaştığınız için size içtenlikle teşekkür ederim. Anlattıklarınızı dikkatle okuduğumda kalbinizin ne kadar yorgun olduğunu, aynı zamanda da hâlâ sevgiyi korumaya ve sürdürmeye ne kadar çabaladığını görebiliyorum. Bir ilişkide bu kadar karmaşık duygular yaşamak—bir yandan zarar gördüğünüzü bilip bir yandan ayrılamamak—hiç de kolay değil. Bu yüzden öncelikle şunu bilmenizi isterim: Şu anda yaşadığınız bu karmaşa, sizin zayıflığınız değil, derin bir bağlılık ihtiyacının ve ilişki içindeki duygu çelişkilerinin yansımasıdır.

“Ona neden bu kadar bağımlı hissediyorum?”

İlişkinizde yaşadığınız durumlar aslında bağımlı ilişki örüntüsüne işaret ediyor olabilir. Bağımlı ilişki, bir kişiye sağlıksız bir şekilde duygusal olarak tutunmak demektir. Bu tutunma, çoğu zaman sevgiden değil, kayıp korkusundan, yalnız kalma kaygısından, değer görme ihtiyacından ya da geçmişten gelen bazı bağlanma yaralarından beslenir.

Size değer vermediğini düşündüğünüz davranışlarına rağmen, ondan uzak kalınca yaşadığınız “boşluk hissi”, “sıkıntı”, “huzursuzluk” ve “onunla birlikteyken içsel bir rahatlama” hisleri, duygusal yoksunlukla gelişmiş bir bağlanma ihtiyacını düşündürüyor. Bu, tıpkı bir bağımlılık gibi işler: Sizi kıran bir davranışla karşılaştığınızda acı çekersiniz ama sonra yine o kişiden bir ilgi, bir mesaj aldığınızda bu acının geçici olarak azaldığını hissedersiniz. Beyniniz bunu bir “ödül” gibi algılar ve sizi aynı kişiye tekrar tekrar yönlendirir.

Peki neden oluyor bu?

Bir gün çok sevildiğinizi hissettirip ertesi gün sizi görmezden gelen davranışlar, “duygusal açlık – doyum – açlık” döngüsüne yol açar. Bu da bağın “güvenli” değil, “kaygılı” bir bağ haline gelmesine neden olur.

Biri sizi kırdığında ama ardından bu davranışı küçümsediğinde (“Sen abartıyorsun, alıngansın” gibi), kendi algınıza olan güveninizi kaybedersiniz. Gerçekten sorun var mı, yoksa siz mi hassassınız, anlamakta zorlanırsınız. Bu da kafa karışıklığı ve daha fazla bağımlılığa neden olur.

Sizi bir dönem çok seven biri, sonra uzaklaşınca onu geri kazanmak için kendinizi daha fazla feda edersiniz. Sevgiyle acı birbirine karışmaya başlar.

Duygusal destek ve yakınlık ihtiyacını sadece o kişiyle karşılayabileceğinize inanıyorsanız, ayrılmak daha büyük bir boşluk tehdidi gibi gelir.

“Sevgi mi, bağımlılık mı?”

Bu sorunun cevabını şu şekilde düşünebilirsiniz:

Sevgi, karşılıklı güven, saygı ve iyilik hali getirir.

Bağımlılık, kaygı, değersizlik, kafa karışıklığı ve kontrol ihtiyacı yaratır.

Siz sevgiyle birlikte acı, yorgunluk, ilaç tedavisine varan bir kaygı yaşıyorsanız, bu size iyi gelmeyen bir bağ biçimi olabilir. Onunla birlikteyken geçici bir “iyi olma” hali hissediyorsanız, bu sevgi değil, bir tür “rahatlama bağımlılığı” da olabilir.

Bu durumdan nasıl çıkabilirsiniz?

Sizin “hissettiğiniz her şey” gerçektir. “Abartıyorum galiba” diye düşündüğünüz her şey aslında sizi rahatsız eden sinyallerdir. Kendinize güvenmeyi yeniden öğrenmeniz gerekiyor.

Şunu sorabilirsiniz: “O yanımda olmayınca neden bu kadar kötü hissediyorum? Gerçekten onu mu özlüyorum, yoksa yalnızlıkla yüzleşemiyor muyum?”

Onun dışındaki dünyanızda size huzur veren şeyleri artırın. Arkadaşlar, hobiler, ilgi alanları… Ne kadar çok şey sizi hayata bağlarsa, tek bir kişiye bu kadar ihtiyaç duymanız azalır.

Onun sizi nasıl etkilediğini ve size neyin zarar verdiğini listeleyin. Sonra “Bu sınır bana zarar veriyor mu?” sorusunu sorun. Kendinizi korumaya başladıkça bağımlı bağ zayıflamaya başlar.

Duygularınızı düzenli olarak yazarak ne yaşadığınızı netleştirebilirsiniz. Şu cümleyle başlayabilirsiniz:

“Ben aslında ondan ne bekliyorum?”

“Bana en çok ne zaman zarar veriyor?”

“Onsuz olmak mı daha zor, onunla olmak mı?”

Bu sorular kendinizi tanımanızda önemli olabilir.

Şu anda ilaç tedavisi gördüğünüzü belirttiniz. Bu tedaviye paralel olarak, bir psikologla görüşmeniz, ilişkinizin sizde yarattığı duyguları sağlıklı biçimde ele almanıza, bağlanma biçiminizi anlamanıza ve içsel gücünüzü yeniden kurmanıza büyük katkı sağlayacaktır.

Sevgili danışan, yaşadığınız bu duygular karmaşık ve yıpratıcı olabilir. Ama bu durum sizin değersiz olduğunuzun değil, çok değer verdiğiniz için yıprandığınızın göstergesidir. Sizin kalbiniz sevgiye aç ve bu sevgi için çabalayan bir kalp. Ama artık bu sevgiyi başkasına değil, önce kendinize yönlendirmenin zamanı olabilir.

Unutmayın: Bir ilişkinin içinde bile yalnız hissediyorsanız, yalnız kalmaktan korkmanız gerekmez. Çünkü gerçek iyileşme, yalnız da olsanız kendinize sahip çıktığınızda başlar.

Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğiniz farklı bir soru veya aklınıza takılanları sorabilirsiniz.

Sevgiler,

Psikolog Betül Canbel