Sosyal kaygı, kasıntılık hissi
merhaba sevgili psikologlarım🫶🏻 ben 12.sınıf bir lise öğrencisiyim bu yıl benim için çok zorlu geçti ve hala geçiyorda geçen yıllarda da hep tahtaya çıkıp konuşma yaparken veya öğretmenler bir şey sorduğunda yoğun kaygı yaşardım özellikle kaygılandığım bir hoca ve derste vardı ama bu yıl bunun yani sosyal kaygımın daha fazla arttığını hissedebiliyorum bu yıl sınıfım dağıldı yeni sınıfa geçtim bu sınıf ortalaması 85 üstü olanların olduğu bir sınıf, ortalamam gayet yüksek ama başka konularda sınıftakilerden o kadarr yetersiz hissediyorum ki yani sadece ortalamam yüksek gibi bu sınıfta çok tanımadığım insan olsa da 9.sınıftan beri hep aynı sınıflarda olduğum bir arkadaş grubuda var ve bu gruptaki kişilerde o kadar özgüvenli ki özgüvenli olmalarına bir şey demiyorum ama insanları fazla eleştiriyorlar her lafa atlayıp özgüven patlaması yaşayan biri var hatta bende onun iyi bi konuşmacı falan olduğunu düşünüyorum hocalarla ilişkileri falanda çok iyi bu yüzden herkese aslında bi şey diyebilirmiş gibi. Ben bunu anlayamıyorum gerçekten onlardan hoşlanmıyorum mu yoksa özgüvenli oldukları için ters psikoloji mi hissediyorum acaba ( şöyle bi şey duymuştum en çok olmak istediğin kişilere falan sinir olurmuşsun ) ne kadar doğru sizler daha iyi bilirsiniz. Yeni sınıfa geçtim ve yer olmadığı için arkadaşımla en önde oturuyoruz en ön benim asla sevmediğim ve rahat hissetmediğim bir yer liseye başladığımdan beri en önde oturmayı hiç sevmiyorum çok kasıyorum kendimi önde otururken insanlar beni izliyomuş gibi hissediyorum hatta arkama çantamı koyuyorum çantamdan bir şey çıkartırken o kadar kasıyorum ki kendimi istemsiz mimiklerim garip bi şekilde oynuyo ağzımı böyle dikilmiş gibi falan hissediyorum insanlarda böyle dik dik bakıyor arkamı döndüğümde falan resmen onlar ezen ben ezilenmiş gibi hissediyorum o bakışlarla ben neden bu kadar kasıntı hissediyorum bu nasıl geçicek artık çok yoruldum bu durumdan okulda tuvalete girince hiç kimsenin olmadığı yerlerde rahat ediyorum mesela bu yıl 12.sınıfa geçmeden önce arkadaşlık ilişkilerimde o kadar fazla gerilmiyodum ve kasıntı hissetmiyodum ama bu yıl buda başladı artık arkadaşlarımın yanındada kasıntı gibi oluyorum söyleyeceklerimi söylerken komik duruma düşüyorum gibi bu arada arkadaşlarımın düşünceli olduğunu düşünmüyorum yani benim psikolojimi kötü etkilemiş olabilirler hassas olduğum içinde olabilir bilemiyorum😭👈🏻 ben hep en arkalarda oturmak istiyorum o şekilde rahat çalışabilirim gibi geliyor ve sırf en önde olduğum için bile çalışmıyorum ders. Yks sınavına hazırlanıyorum ve çok ders çalışmam gereken bir dönemdeyken bunları düşünmekten ders çalışamıyorum okuldada evdede hep mezuna kalınca çalışırım falan diyorum yarında konuşma sınavım var mesela napıcam bilmiyorum o kadar gerici ki benim için anlatamam kendimi resmen değersiz hissediyorum hiçbir şey bilmeyen bomboş kutu olarak görüyorum bu aralar kendimi şimdilik bu ladar yazmak istedim daha neler neler anlatabilirim bu çektiklerimden buraya kadar okuyan psikolog sizi seviyoruum🥹🫶🏻
Bu soru 12 Mart 2025 11:36 tarihinde Psikolog Betül Canbel tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhaba Sevgili Danışan,
Öncelikle, yaşadığın duyguları bu kadar açık ve içten bir şekilde ifade ettiğin için seni tebrik ederim. Sosyal kaygı, birçok insanın deneyimlediği ancak çoğu zaman yalnız hissettiği bir durumdur. Özellikle lise gibi sosyal dinamiklerin yoğun olduğu bir ortamda, insanlar tarafından nasıl algılandığını sürekli düşünmek ve bu düşüncelerle başa çıkmak oldukça zorlayıcı olabilir. Ancak, unutma ki sosyal kaygı zamanla ve bazı yöntemlerle hafifletilebilir. Yaşadıklarını anlamaya çalışarak, düşünce kalıplarını fark ederek ve bazı küçük adımlarla ilerleyerek kendini daha rahat hissedebilirsin.
Öncelikle, içinde bulunduğun ortamın değişmesi, sosyal kaygını artırmış olabilir. Daha önce alışık olduğun sınıftan farklı bir ortama geçmek, yeni insanlarla tanışmak ve daha rekabetçi bir akademik ortamda bulunmak, kendini yetersiz hissetmene sebep olmuş olabilir. Bu duygular, özellikle mükemmeliyetçilik eğilimleri olan kişilerde daha sık görülür. Kendi başarılarını küçümseyip başkalarının yeteneklerini abartmak, kaygının etkisiyle sıkça yapılan bir düşünce hatasıdır. Senin de bahsettiğin gibi, akademik olarak sınıfının seviyesine uygunsun ancak farklı konularda yetersiz hissetmen, kaygının oluşturduğu bir algı olabilir. Kendine bu konuda daha adil davranmalısın. Sınıfındaki bazı arkadaşlarının özgüvenli ve kendinden emin tavırları, senin kendi sosyal becerilerini sorgulamana sebep olabilir. Ancak, özgüvenli olmakla baskın ve eleştirel olmak arasında fark var. Senin rahatsız olduğun nokta, onların kendilerini iyi ifade etmeleri değil, diğer insanları eleştirerek kendilerini ön plana çıkarmaya çalışmaları olabilir. Bu nedenle, onları kıskandığın ya da onlar gibi olmak istediğin için rahatsızlık duyduğunu düşünmek yerine, bu tür davranışları hoş bulmadığını kabul edebilirsin. Özgüven, başkalarını ezerek değil, kendi değerini bilerek gelişen bir özelliktir.
Sınıfta ön sırada oturmanın seni çok rahatsız ettiğini ve bunun sosyal kaygını artırdığını belirtmişsin. Ön sırada oturduğunda, insanların seni izlediğini ve değerlendirdiğini hissediyorsun. Bu oldukça yaygın bir sosyal kaygı belirtisidir. Aslında çoğu insan, başkalarının kendisini izlediğini ve eleştirdiğini düşünür. Oysa gerçekte, herkes kendi düşüncelerine ve günlük sorunlarına odaklanmıştır. Sınıf arkadaşlarının çoğu, senin hakkında düşündüğünden çok daha az düşünüyor olabilir. Ancak kaygı, bu gerçeği görmek yerine en kötü senaryoya odaklanmana sebep olabilir. Ön sırada otururken kendini kasılmış, hareketlerini kontrol etmeye çalışan ve her an gözlem altında gibi hissediyorsun. Bunun en büyük sebebi, kendini aşırı değerlendirme eğiliminde olman olabilir. İnsanların seni izlemediğini, dikkatlerinin başka yerlerde olduğunu hatırlamak, bu kaygını hafifletebilir. Küçük alıştırmalar yaparak bu düşünceyle baş etmeye çalışabilirsin. Örneğin, ders sırasında kısa bir not alırken ya da öğretmenin sorduğu bir soruya düşük sesle bile olsa yanıt verirken, vücudunu biraz daha rahat bırakmaya odaklanabilirsin.
Arkadaş ortamında da kendini eskisinden daha kasılmış hissettiğini, önceden rahatken şimdi daha gergin olduğunu söylemişsin. Bu, sosyal kaygının ilerlemesiyle ilgili olabilir. Geçmişte daha doğal hissettiğin ortamlarda bile artık kendini rahat hissetmemek, sosyal kaygının yaygınlaşmasına işaret edebilir. Belki de eskiden kaygını fark etmiyor veya onunla başa çıkacak yollar buluyordun ama şimdi daha fazla farkında olduğun için bu seni daha da rahatsız ediyor olabilir. Bu tür bir kaygıyla başa çıkmanın en önemli yollarından biri, düşüncelerini sorgulamaktır. Örneğin, "Konuşurken komik duruma düşüyorum" gibi bir düşünce geldiğinde, bunun gerçekten doğru olup olmadığını sorgulayabilirsin. Geçmişte kaç kez gerçekten komik duruma düştüğünü veya bir hata yaptığında insanların sana nasıl tepki verdiğini hatırlamaya çalışabilirsin. Genellikle, insanlar başkalarının hatalarına düşündüğümüz kadar odaklanmazlar.
Ders çalışma konusunda yaşadığın motivasyon düşüklüğü ve "Mezuna kalınca çalışırım" düşüncesi, kaygının bir başka yüzü olabilir. Çoğu zaman, büyük bir sorumlulukla karşı karşıya kaldığımızda, onunla başa çıkamayacağımızı düşünerek erteleme eğiliminde oluruz. Ancak bu durum, uzun vadede daha büyük bir kaygıya sebep olabilir. "Şu an çalışmıyorum ama ileride çalışırım" düşüncesi, anlık rahatlama sağlasa da sınav günü yaklaştıkça daha büyük bir stres yaratabilir. Kendine küçük ve ulaşılabilir hedefler koyarak başlamak, çalışma alışkanlığını tekrar kazanmanı kolaylaştırabilir. Örneğin, her gün sadece 20 dakika ders çalışarak başlayabilir ve bunu zamanla artırabilirsin. Çalışmaya başlamadan önce kaygının seni nasıl etkilediğini fark edip, ona göre bir strateji geliştirmek önemlidir.
Yarın yapacağın konuşma sınavı için de bazı önerilerim var. Öncelikle, bu sınavın mükemmel olması gerektiği düşüncesinden kurtulmalısın. Konuşma sınavı, sadece bir değerlendirme sürecidir ve tek bir sınav senin değerini belirlemez. Konuşmanı önceden birkaç kez prova etmek, kaygını azaltabilir. Aynı zamanda, nefes egzersizleri yaparak sınavdan önce bedenini gevşetebilirsin. Derin bir nefes alıp yavaşça vermek, kaygıyı anlık olarak hafifletebilir. Sınav sırasında kendini çok gergin hissettiğinde, etrafındaki nesnelere odaklanmak (örneğin, tahtadaki yazılara veya kalemine) seni biraz daha rahatlatabilir.
Son olarak, kendini değersiz ve yetersiz hissettiğini söylemişsin. Ancak, senin hissettiğin bu duygular gerçeği yansıtmaz. Sosyal kaygı, kişinin kendi yeteneklerini küçümsemesine ve başkalarının onu nasıl gördüğünü yanlış değerlendirmesine sebep olabilir. Senin de birçok güçlü yönün var ve bunları fark etmek, özgüvenini artırmana yardımcı olabilir. Küçük de olsa kendine hedefler koyarak, her gün biraz daha fazla kendini ifade etmeye çalışarak ve düşüncelerini sorgulayarak, bu kaygının zamanla azalmasını sağlayabilirsin.
Küçük adımlarla ilerleyerek, bu kaygıyı yönetmeyi öğrenebilirsin. Kendine karşı nazik ol ve her zaman mükemmel olmak zorunda olmadığını hatırla. Eğer bu süreçte zorlanırsan, bir uzmandan destek almak da iyi bir seçenek olabilir. Unutma, değişim zaman alır ve sen bu süreci yönetebilecek güce sahipsin.
Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğin farklı bir soru veya aklına takılanları sorabilirsin.
Sevgiler,
Psikolog Betül Canbel
çok teşekkür ederim çok işime yaradı bugün biraz daha iyi hissettim mesela 💗 birde bu yorumun altına sorabilir miyim daha fazla soracağım konuları
Yorumlar
Psk. Betül Canbel
Merhaba Sevgili Danışan, Rica ederim. Güzel geri dönüşleriniz için ben de teşekkür ederim. Farklı soruları ayrı ayrı sorarsanız daha iyi olur. Buradan uzun yanıt veremiyoruz. Kendinize iyi bakmanız dileğiyle. Sevgiler, Psikolog Betül Canbel
20 Mart 2025 14:49