Sosyal kaygı ve aşırı utangaçlık
Kendimi bildim bileli utangacımdır. Bir yere kadar makul bir düzeydeydi. Okula bile gitmez oldum. İnsanlarla iletişimim iyi değil. Psikiyatriste gittim ilaç yazdı ama 15 dakikada ben ne anlatabilirim o ne kadarını anlayabilir belki başka bir şey var bende. Ya da bu bendeki utangaçlık fıtratım böyle belki. Buna nasıl karar verebiliriz. İlaca karşı değilim 15 dakikada karar verilmesine karşıyım. Ne yapmalıyım? Malum terapi ücreti çok pahalı. Devlette psikoloğa gittiğimizde yarım saat ve ayda bir. Hâliyle verim de alamıyoruz. Öyle işte.. Utangaçlık belki de sonuç... Ben sebebini arıyorum dahası sebebin sebebini.. belki de benim için utangaçlık tembelliğin sonucu. Utangaç birisinin bir şey yapmasına gerek yok ki. Ben utangacım insanlarla iletişim kuramam o zaman insanlarla iletişim kurmayayım (tembellik falan)
Bu soru 25 Temmuz 2024 16:53 tarihinde Psikolog Şevval Aydın tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhabalar, bahsettiğiniz utangaçlık durumununu “benim fıtratım” olarak görürseniz problemin yaşamınız üzerindeki etkisini göz ardı edebilirsiniz. Sorunlarımızın nedenlerini bulmaya çalışırken, sorunun kaynağının bizden bağımsız bir şey olduğuna inanma isteğimiz vardır. Tıpkı senin bahsettiğin fıtratın gibi, senin oluşturmadığın, üzerinde kontrol sahibi olmadığını düşündüğün bir karakter özelliği… öncelikle bu problemi karakterinden ayrıştırabilir misin ? Bu sorun senin geçmiş yaşamından getirdiğin, zamanla şekillenen bir problemdir. Şimdi bu durumun olası nedenlerinden ve bu konuda sana yardımcı olabilecek birkaç yöntemden bahsedeceğim. Genellikle ergenlik döneminde başlayan ve diğer insanlar tarafından aşırı incelenme korkusuyla kişide kaçınma davranışı oluşturan bir sorundur. Nedenlere bakıldığında genetik geçiş önemlidir:Anne-baba nasıl kişiler, kaygılılar mı ? ebeveynler çocuklukta kişiye nasıl yaklaştılar, alan verdiler mi, keşfetsin ve öğrensin diye ? yoksa bir şey olacak korkusuyla üzerine titrenen bir çocuk muydu ? tüm bu sorularla beraber ergenlik döneminde yaşanılan dışlanmalar, aşırı değerlendirilme kaygısı bu sorunu alevlendirir. Şimdi de düşüncelerin üzerine yoğunlaşalım, sana bu konuyla ilgili örnekler vereceğim. Sosyal kaygı durumlarında kişiler gerçeği uygun bir biçimde algılayamayabilirler: Biriyle konuşurken “utanıp, kızarıyorum “ diyen birini düşünelim, bu kişi biriyle konuşurken “utanıp, kızardığını düşünen biri” olabilir mi ? Yani aslında bu durum kendisinin zihnindeki gibi yaşanmayabilir.
Şimdi de bir pasta dilimini düşün, bir grupta fikrini söylüyorsun ancak gruptakiler seninle aynı fikirde olup olmadığını söylemiyorlar, Sosyal kaygıya sahip biri otomatik olarak düşüncesinin saçma ve gereksiz olduğunu düşünür, başka ihtimaller?
düşüncemi saçma buldular %40
fikirleri olmadığı için sessiz kaldılar %20
söylediklerim üzerine düşünüyorlar %20
başkalarının fikirlerine önem vermiyor olabilirler %10
fikrimi beğenmiş ancak tepki vermiyor olabilirler %10
Senden de durumlar üzerinde düşünürken bu yöntemi kullanmanı tavsiye ederim “başka türlü nasıl düşünebilirim?”
Paylaşımlarından yaşadığın sorunun günlük yaşamında sorunlar yarattığını, işlevselliğini etkilediğini anlıyorum. O yüzden bu sorunla başa çıkabilmen adına destek arayışında olman çok anlaşılır ve gerekli. Yaşadığın problem çok yaygın bir durumdur ancak tedavideki birinci engel utangaçlık ve olumsuz değerlendirilme korkusu ile kişilerin yardım arayışında olmamalarıdır, kendini iyi etme isteğininin devam etmesini umarım.
iyi günler dilerim.