Sözlerime nasıl hakim olabilirim

Merhaba Sevgili Danışan,

Yaşadığınız durum fazlasıyla tanıdık ve çok insani bir yerde duruyor. Tartışma anında kelimelerin hızla ağzınızdan çıkması, sonra da o kelimelerin ağırlığıyla pişmanlık duymanız… Bu hem duygusal yoğunluğun hem de geçmişten gelen bazı savunma mekanizmalarının varlığını bize gösterebilir. Aslında bu tepkiler, bir yönüyle sizi korumaya çalışan ama uzun vadede sizi yoran savunma biçimleri.

Tartışmanın başında kendinizi tutabiliyor olmanız, içinde büyük bir farkındalık taşıyor. Bu çok kıymetli. Demek ki kendinizi düzenleme gücünüz var, sadece tartışma uzadıkça o duygusal yük taşamayacağınız bir noktaya geliyor. Ve belki de o noktada kendinizi anlaşılmıyor, bastırılmış ya da tehdit altında hissediyorsunuz. Beden bu noktada ya “savaşır” ya da “kaçar”. Sizinki savaş gibi: Sözcüklerle kendinizi korumaya çalışıyorsunuz.

Ama işte o anda çıkan sözler, sizin özünüzü değil; o anki duygusal fırtınayı temsil ediyor. Ve bu fırtınanın ardında çok daha yumuşak, aslında incinmiş bir hal var.

O anda yapabileceğiniz nefes egzersizleri size yardımcı olabilir. 4-7-8 nefes egzersizinde 4 saniye nefes alarak, 7 saniye nefesinizi tutup sonrasında 8 saniyede nefesinizi vermeniz gerekli. Bunu günlük hayatta 10-15 tekrarlı yapabilirsiniz. Aynı zamanda tartışma anlarında da yapma alışkanlığı kazanmış ve rahatlamaya yardımcı olabilirsiniz.

Özür dileyememeniz de bir savunma olabilir. Çünkü özür dilemek, çoğu insan için zayıflık değil; tam tersine çok büyük bir cesarettir. Ters bir tepki alma, küçümsenme ya da yeniden yargılanma korkusu bu adımı zorlaştırıyor olabilir. Bu da gösteriyor ki aslında sadece kelimeler değil, ilişki kurma biçiminiz de geçmiş deneyimlerden etkilenmiş olabilir.

Şu üç küçük adımı günlük yaşamda uygulamak faydalı olabilir:

Tartışma anında bedene dönmek. Söz ağızdan çıkmadan önce bir an durup derin nefes almak, ellerinizi sıkmak ve bırakmak gibi bir küçük hareket bile o anın hızını kesebilir.

“Şu an ne hissediyorum?” sorusunu içten sormak. Öfke, çoğu zaman altında kırgınlık, dışlanmışlık ya da anlaşılmamışlık barındırır. Bu duyguyu fark etmek, ağzınızdan çıkan kelimeyi yumuşatabilir.

Tartışmadan sonra kısa bir mesajla duygunuzu aktarmak. Henüz konuşarak özür dileyemiyorsanız bile, “Az önce söylediklerim beni de rahatsız etti” gibi yumuşak bir cümleyle ilk adımı atabilirsiniz. Bu, hem ilişkinin tansiyonunu düşürür hem de sizin de kendinizi suçlamanızı azaltır.

Unutmayın ki bu durum değişebilir. Kelimelerinizi seçebilme becerisi doğuştan gelmez, zamanla öğrenilir. Siz fark ediyorsunuz, üzülüyorsunuz ve değiştirmek istiyorsunuz. Bu farkındalık zaten iyileşmenin başlangıcı. Kendinize biraz daha yumuşak ve anlayışlı davrandıkça, kelimeleriniz de daha şefkatli hale gelecektir.

Yalnız değilsiniz. Cevabım umarım sizler için yeterli olabilmiştir. Dilerseniz farklı konularda ya da cevapta aklınıza takılan sorular olduysa yeniden sorularınızı yöneltebilirsiniz. Hoşça kalın…

Sevgiler

Psikolog İrem Bor