Takıntılılığı nasıl aşarım

Merhaba Sevgili Danışan,

Takıntılı düşünceler, özellikle bir ilişkinin bitmesinin ardından oldukça zorlayıcı ve bunaltıcı olabilir. Bu tür düşünceler genellikle, ilişkinin sonlanmasıyla birlikte belirsizlik, kaygı ve kayıp hissiyle derinleşir. Özellikle "Neden beni terk etti?" gibi soruların zihninde sürekli yankı yapması, geçmişe takılmana ve olayları tekrar tekrar düşünmene neden olabilir. Ancak bu düşünceler, genellikle bir çözüm üretmekten ziyade, seni ruhsal olarak yorabilir ve bir kısır döngüye sokar. Takıntılı düşüncelerle başa çıkmanın yolu, öncelikle bu düşüncelerin farkına varmak ve onlara karşı daha sağlıklı bir yaklaşım geliştirmektir.

Takıntılı düşüncelerin üstesinden gelebilmek için ilk adım, bu düşünceleri gözlemlemektir. Kendini takıntılı bir düşünceye kapılmış bulduğunda, hemen ona müdahale etmeye çalışmaktan ziyade, o düşüncenin farkına varmak gerekir. Örneğin, bir ilişki bittikten sonra sürekli olarak "Neden beni terk etti?" sorusuna odaklandığında, bu düşünceyi basitçe kabul etmek ve zihninin bu yönde ilerlemesine izin vermek yerine, “Bu düşünceyi fark ettim, ama bu düşünce gerçeği yansıtmıyor” diyebilirsin. Bu tür bir farkındalık, düşüncelerinin seni kontrol etmesini engellemene yardımcı olabilir.

Bir diğer önemli adım, bu tür düşünceleri yeniden şekillendirmektir. Takıntılı düşünceler genellikle geçmişteki bir olayı, sürekli olarak düşünerek anlamaya çalışmaktan kaynaklanır. Ancak geçmiş, artık değiştirilemez. Bu noktada, düşüncelerini yeniden çerçevelendirmen çok faydalı olabilir. Örneğin, "Beni neden terk etti?" yerine, "Bu ilişkiyi bitirmemiz doğruydu ve şimdi kendi iyiliğim için nasıl bir yol izleyebilirim?" gibi sorular sormak, geçmişin yüklerinden kurtulmana yardımcı olabilir. Bu tarz sorular, geçmişin takıntısından kurtulmana ve geleceğe odaklanmana olanak tanır. Kısacası, düşüncelerini yeniden çerçevelendirmek, kaygı ve belirsizlikle başa çıkmanın etkili bir yolu olabilir.

Takıntılı düşünceleri aşmanın bir başka yolu ise, anı yaşamaktır. Takıntılı düşünceler genellikle geçmişe dair sorularla kendini sürekli meşgul etmekten doğar. Oysa geçmişin üzerinde fazla durmak, seni sadece daha fazla kaygıya sevk eder. Burada önemli olan, zihninin sürekli olarak geçmişte gezinmesini engellemek ve şu anı yaşamaya odaklanmaktır. Mindfulness yani bilinçli farkındalık teknikleri, bu noktada oldukça yardımcı olabilir. Anı yaşamak, sürekli olarak geçmişe takılmamanı ve zihninin anın içinde kalmasını sağlar. Bu tür bir yaklaşımla, sadece o anı fark etmek, seni kaygılarından uzaklaştırabilir. Günlük yaşantında, küçük anların tadını çıkararak, kafanı meşgul eden takıntılı düşüncelerden uzaklaşabilirsin. Bu, zihinsel olarak rahatlamana ve daha sağlıklı düşünceler geliştirmene yardımcı olur.

Duygusal olarak iyileşme sürecinde önemli bir diğer adım ise, kendine karşı şefkatli olmaktır. İlişkiler sonlandığında, genellikle kişi kendini suçlar ve bu da takıntılı düşünceleri pekiştirebilir. Kendine karşı nazik olmak, bu süreci daha sağlıklı atlatmana yardımcı olabilir. Takıntılı düşünceler, genellikle kişinin kendine yönelik olumsuz bir bakış açısına sahip olmasından kaynaklanır. Bu yüzden, kendine şefkat göstermek, duygusal iyileşme sürecinin temel taşlarından biridir. Kendine, duygularını yaşama izni vererek, bu sürecin geçici olduğunu hatırlat. Kendini suçlamak veya yargılamak yerine, “Bu duygular geçici, zamanla iyileşeceğim” gibi bir bakış açısı geliştirebilirsin. Bu tür düşünceler, duygusal anlamda rahatlamana ve kendine olan güvenini artırmana yardımcı olacaktır.

Bir diğer öneri, olumsuz düşünceleri denetleyebilmek için düşünce kayıtları tutmaktır. Her gün kafanda dönen düşünceleri yazmak, onları daha net bir şekilde görmene ve anlamana yardımcı olabilir. Takıntılı düşüncelerin mantıklı olup olmadığını sorgulamak, bu düşünceleri daha sağlıklı bir şekilde değerlendirmeni sağlar. Özellikle ilişki bittikten sonra, sürekli olarak “Neden terk edildim?” gibi sorularla kafanı meşgul etmek, senin ilerlemeni engeller. Bunun yerine, günlük tutarak bu soruları yazabilir ve daha objektif bir şekilde kendini değerlendirebilirsin. Yazmak, zihinsel olarak rahatlamana ve düşüncelerini daha sakin bir şekilde gözden geçirmeni sağlar.

Takıntılı düşüncelerle başa çıkmak zaman alabilir, ancak doğru stratejilerle bu süreci daha sağlıklı bir şekilde atlatabilirsin. Kendine zaman tanı, duygularını kabullen ve sağlıklı başa çıkma yöntemlerini kullan. Bu sürecin sonunda, duygusal olarak daha güçlü bir şekilde çıkacak ve geçmişin etkisinden kurtulabileceksin.

Sonuç olarak, takıntılı düşüncelerle başa çıkmak sabır gerektiren bir süreçtir. Kendine nazik ve sabırlı ol, sağlıklı düşünce biçimleri geliştirmek zamanla gerçekleşir. Kendini zorlamadan ve suçlamadan, iyileşmek için gereken zamanı kendine tanı. Zihinsel sağlığın ve iyileşme sürecin, seni daha güçlü bir insan yapacaktır.

Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğin farklı bir soru veya aklına takılanları sorabilirsin.

Sevgiler,

Psikolog Betül Canbel

Kitap Önerileri:

Amir Levine-Bağlanma

Louise Hay-Düşünce Gücüyle Tedavi

Henry Cloud-Sınırlar