Temizlik takıntısı
Senelerdir devam eden ciddi bir temizlik takıntım var. Eve geldigimde duş almadan hiçbir yere dokunamıyorum. Başkalarının dokunduğu her şeyi yıkayıp siliyorum. Telefon, kumanda, sarj aleti gibi eşyaları sürekli temizleme gereği duyuyorum. Kapı kollarına dokunamıyorum. Başkalarının eşyalarına dokununca ellerimi yıkıyorum. Ellerimde bu yüzden deri hastalığı oluştu. Kıyafetlerim yıkamaktan yıpranıyor. Günde defalarca giysilerimi değiştiriyorum. Bu durum normal mi yoksa ben mi çok abartıyorum. Çevremdeki insanlarla sorun yaşamaya başladım herkes onlardan iğrendiğimi düşünüyor.
Bu soru 18 Haziran 2024 11:10 tarihinde Klinik Psikolog Pınar Özdemir tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhaba,
Yaşadığınız takıntınızın bir diğer tanımı tekrarlayan davranışlar olarak açıklanabilir. Günlük rutin yaşamınızı veya çevrenizde bulunan insanlarla olan ilişkiniz etkileniyorsa ve en başta siz etkileniyorsanız bu bahsettiğiniz takıntınızın bir problem oluşturduğunu düşünebiliriz. Öncellikle yıllardır bu tekrarlayan davranışlarla bir arada yaşamanız sizi oldukça zorlamış, yormuş görünüyor. Böyle hissetmeniz oldukça normal ve anlaşılır bir durum. Yaşadığınız durumu anlayabilmek için daha çok bilgileye ihtiyacım var ancak sizin bahsettiğiniz kadarıyla sizin sorunuzu cevaplandırmaya çalışacağım.
Öncellikle duygu düşünce ve davranış ilişkisinden bahsetmek istiyorum. Bu üç kavram birbirini tetikleyen haldedir. Hissettikleriniz düşüncelerinizi ortaya çıkarır. Düşünceleriniz de davranışlarınızı oluşturur. Yani aktarmak istediğim, deri hastalığınızı oluşturan davranışlarınızı (kapı kollarına dokunmamak, sürekli duş almak, sıklıkla kıyafet yıkamak, sürekli el yıkamak) tümüyle inceleyebilmek. Örneğin kapı kollarına dokunmadan önce ne düşündüğünüz? Düşüncenizden önce ne hissettiniz? Duygu ve düşüncelerinizi netleştirdiğinizde, davranışlarınızın da sebebini ortaya çıkarabilir ve bu duruma yönelik başa çıkma becerilerinizi oluşturabiliriz. Olumsuz düşüncelerinizi, inançlarınızı değiştirdiğinizde (üzerinde çalıştığınızda) davranışlarınızda değişmeye başlayacaktır.
Tekrarlayan davranışlarla genellikle tekrarlayan düşünceler eşlik edebilir. Tekrarlayan davranışlarınız ortaya çıkmadan önce tekrarlayan düşünceler var mı? Davranışlarınız tetikleniyor mu bunu öğrenmek gerekebilir.
Yaşadığınız durumu anlayabilmek için geçmiş deneyimlere başvurmak gerekebilir.
•Bu takıntınızın ilk ortaya çıktığı zamanı hatırlıyor musunuz?
•Ne olmuştu?
•Bununla nasıl başa çıktınız veya başa çıkmaya çalıştınız?
Bu gibi sorulara yanıt almanız yaşadığınız durumu açıklamaya yardımcı olabilir.
Yaşadığınız tekrarlayan davranışlarınızı tanımladıktan sonra, size ne kadar sürede zaman kaybettiğine odaklanabiliriz. Zamanın yanı sıra neler kaybettiğinizi, hangi durumlarda size zorluk çıkardığının listesini oluşturabiliriz. Böylelikle yaşadığınız tekrarlayan davranışların siz de yaşattığı olumsuz etkilerine odaklanarak farkındalık oluşturmanıza yardımcı olabilir.
Yaşadığınız durumun tekrarlayan davranış örüntüsü olduğunu ve yapılan araştırmalara göre nadir olmayan bir problemin her 100 kişiden 2-3 kişide görüldüğü öne sürülmüştür.
Sizin gibi benzer durumlarla yaşamaya çalışan, tekrarlayan davranışlarla hayatını sürdürmeye çalışan bireylerin genellikle psikolojik desteğe başvurmaktadırlar. Böylelikle yaşadıkları zaman kaybının önüne geçmelerine , olumsuz süreçleriyle başa çıkabilmeleri sağlanmaktadır.
Bahsettiğiniz sürecinizle ilgili bir psikologla çalışarak probleminizi çözebilir? hayatınızı daha kolay haline getirebilirsiniz.
İyi günler dilerim.
