Zor ve ruhsal sorunları olan insanlarla nasıl başa çıkabilirim?
Biz her gün anneannemin ve teyzemin evine gidiyoruz. Anneannemin alzaymırı var ve yatalak. Teyzemde şizofren. Kendine ve eşyalara zarar vermeye eğilimli daha önce de yaptı. Her gittiğimizde bize bulaşıyor ve ben anneme katlanmak zorunda olmadığımı söyledim. Bazı günler yalakalık yapıyor. Ve bana bir şeyler getirmemi söylüyor benden hatıralar bende ona istemediğimi ve vermek zorunda olmadığımı söylüyorum. Sonra tamam diyor ve kabul ediyor sınırımı. Dayım her sabah geliyor anneannemi görmek için ama büyük bir kısmı biz hallediyoruz akşam yemeğine veya kahvaltıya geliyoruz her zaman akşam yemeğine gidiyoruz onlarla birlikte yemek için ve biraz oturuyoruz sonrada gidiyoruz. Benimse otizm asperger sendromu var ve küçük kız kardeşimin ağır otizmi var. Teyzem ona laf edince ona söylüyorum yapmaması gerektiğini annemde hiç bir şey yapmıyor neymiş canı sıkkınmış kötü bir şey yapmıyormuş. Bende ona anneme doğruyu ve yanlışı bilmesi gerektiğini ve edeple ve güzellikle söylemesi gerektiğini söyledim ona. Yani gerginlik oluyor açıkçası ve teyzeme güvenmiyorum çünkü hem ona kötü davranır hem de ona bir şey yapar. Ve anneme bir daha onların evine gitmeyelim dedim onun hoşuna gitmedi öyle duyunca anneanneme lafım yok ve son zamanlar iyi görünmüyor. Ve ondan nefret ediyorum. Kardeşimi korumak benim görevim. Anneannemi biz yıkıyoruz. Bezini de annem değiştiriyor. Dayım ise her sabah geliyor biraz durduktan sonra da gidiyor. Alışverişini de biz yapıyoruz.
Bu soru 27 Aralık 2024 14:49 tarihinde Psikolog Betül Canbel tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhaba Sevgili Danışan🌼
Yaşadığınız bu süreç hem fiziksel hem de duygusal anlamda oldukça yorucu ve karmaşık görünüyor. Hem kendi durumunuz hem de ailenizin ihtiyaçları arasında bir denge kurmaya çalışırken zorlandığınızı anlıyorum. Sizin bu çaba içinde olmanız, hem ailenize duyduğunuz sevgi ve bağlılığı hem de sorumluluk bilincinizi gösteriyor. Ancak, kendinizi bu süreçte tükenmiş ve zorlanmış hissetmeniz de oldukça anlaşılır. Gelin, birlikte bu durumu daha yakından anlamaya ve bu süreçte size yardımcı olabilecek bazı adımları keşfetmeye çalışalım.
Öncelikle, aile üyelerinin sağlık durumlarının farklı ihtiyaçlar yaratabileceğini biliyoruz. Anneannenizin fiziksel ihtiyaçlarının karşılanması ve teyzemizin ruhsal olarak desteklenmesi, sizin ve annenizin üzerindeki yükü artırmış olabilir. Özellikle teyzemizin davranışlarının sizi ve kardeşinizi rahatsız ettiğini belirtmişsiniz. Bu noktada, kişisel sınırlarınızı net bir şekilde ifade etmeniz çok önemli. Örneğin, teyzemizin size ya da kardeşinize zarar verme ihtimaline karşı tedbirli olmanız ve bu durumu annenizle paylaşmanız yerinde bir adım olmuş. Sınırlarınızı korumak, hem kendi ruhsal sağlığınız hem de aile içindeki huzur için oldukça değerlidir.
Teyzenizin yaşadığı zorluklar nedeniyle onun davranışlarının bazı durumlarda zorlayıcı olabileceğini anlıyorum. Ancak, bu durum, size ve kardeşinize zarar vermesine ya da sizi rahatsız etmesine izin verilmesi gerektiği anlamına gelmez. Annenizle yaptığınız konuşmalarda, duygularınızı ve ihtiyaçlarınızı nazik bir şekilde ifade etmeye devam edebilirsiniz. Örneğin, “Bu davranışlar beni ve kardeşimi korkutuyor, bu konuda daha dikkatli olmamız gerektiğini düşünüyorum” gibi bir ifadeyle hislerinizi paylaşabilirsiniz. Ayrıca, teyzemizin bir uzman desteği almasının hem onun hem de ailenizin yaşam kalitesini artırabileceğini belirtmek faydalı olabilir.
Anneannenizin bakım sürecinde üzerinize düşen sorumlulukların ağırlığı da sizi yormuş olabilir. Bu gibi durumlarda, ailenizle birlikte bir iş bölümü yaparak sorumlulukları paylaşmayı değerlendirebilirsiniz. Örneğin, anneannenizin günlük bakımına yardımcı olacak bir plan oluşturmak, işlerin daha düzenli ve dengeli ilerlemesine katkı sağlayabilir. Eğer mümkünse, bu sürece dayınızın da daha fazla dahil olmasını sağlayabilirsiniz. Bu, hem sizin üzerinizdeki yükü hafifletebilir hem de aile içinde daha eşit bir sorumluluk paylaşımı yaratabilir.
Kardeşinizle ilgili koruma içgüdünüz oldukça güçlü ve bu durum onun yanında nasıl bir rol üstlenmek istediğinizi de netleştiriyor. Ancak, bu süreçte kendinizi aşırı derecede yıpratmamak ve kendi ihtiyaçlarınızı göz ardı etmemek de önemlidir. Kardeşinizi koruma isteğiniz çok değerli olsa da, bu sorumluluğu tek başınıza taşımak yerine annenizle ya da aile üyelerinizle paylaşabilirsiniz. Kardeşinizin güvenliğini sağlamak için hem fiziksel hem de duygusal anlamda daha iyi bir destek sistemi oluşturmayı değerlendirebilirsiniz.
Tüm bunların yanında, kendi ruhsal ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmemeniz gerektiğini hatırlatmak isterim. Özellikle otizm spektrumunda olmanın yarattığı farklılıklarla birlikte bu kadar yoğun bir sürecin içinde bulunmak, sizi daha fazla yorabilir. Bu nedenle, kendinize dinlenmek ve rahatlamak için küçük de olsa zamanlar yaratmak çok önemlidir. Örneğin, kısa bir yürüyüş yapmak, sevdiğiniz bir aktiviteyle uğraşmak ya da sadece sessiz bir ortamda kendinize vakit ayırmak, sizin için bir nefes alma fırsatı olabilir.
Eğer bu süreçte kendinizi tükenmiş hissediyorsanız, bir uzmandan destek almayı düşünebilirsiniz. Bir aile terapisti ya da bireysel danışmanlık, yaşadığınız zorluklarla başa çıkma sürecinde size rehberlik edebilir. Bu tür bir destek, sadece sizin değil, ailenizin diğer üyelerinin de bu durumla daha sağlıklı bir şekilde başa çıkmasına yardımcı olabilir. Özellikle teyzemizin ruhsal durumu ve anneannenizin bakım süreci gibi konularda profesyonel bir yaklaşım, aileniz için bir çözüm yolu oluşturabilir.
Unutmayın, ailenizin ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırken kendi ihtiyaçlarınızı göz ardı etmek sürdürülebilir bir çözüm olmayabilir. Kendinizi iyi hissetmek, hem sizin hem de ailenizin bu süreci daha sağlıklı bir şekilde atlatmasına katkı sağlar. Bu nedenle, duygularınızı anlamaya ve ihtiyaçlarınızı önceliklendirmeye çalışmak, bu süreçte size güç verebilir.
Son olarak, bu süreçte yalnız olmadığınızı ve destek istemenin güçlü bir adım olduğunu unutmayın.
Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğiniz farklı bir soru veya aklınıza takılanları sorabilirsiniz.⭐
Sevgiler,
Psikolog Betül Canbel
