2 yıllık evliyim ve eşimin yanında şort giymeye dahi utanıyorum

Sevgili Danışanım,

Yaşadığınız bu durum, yalnızca bireysel bir sorun değil; aslında oldukça yaygın ve toplumsal bağlamda da anlamı olan bir meseledir. Cinsellik, özellikle kadınlar için yıllar boyunca bastırılan, konuşulması ayıp görülen ve öğrenilmeden yaşanması beklenen bir alan olmuştur. Bu baskılar, birçok kişinin kendi bedeniyle ve partneriyle olan ilişkisinde rahatlık kuramamasına, hatta yakınlık isteğiyle utanç hissinin birbiriyle çatışmasına neden olur. Sizinki de bu ikilemin oldukça net bir örneği.

Kendi ifadenizle, eşinizle her şeyde rahat olmak, cinselliği de bu rahatlığın bir parçası haline getirmek istiyorsunuz. Ancak bununla birlikte, şort giymek kadar gündelik bir şeyin bile utanma duygusu yarattığını söylüyorsunuz. Bu durum, cinsel yakınlığın ötesinde, beden algınız, sınırlarınız ve geçmişte cinselliğe dair öğrendiklerinizle de yakından ilgili olabilir. Erken yaşlardan itibaren bedenin kapatılması gereken, dikkat çekmemesi gereken bir şey olduğuna dair mesajlarla büyümek, yetişkinlikte partnerinizin karşısında kendinizi doğal ve özgür hissetmenizi zorlaştırabilir.

Utangaçlık bir duygu olarak elbette anlaşılabilir, ama bu duygu sürdürülebilir bir ilişkide yakınlığa engel olduğunda kişinin iç dünyasında derin bir sıkışmışlık yaratabilir. Eşinizin size cinsellikle ilgili yaklaşmaktan geri durması da bu sıkışıklığı pekiştiriyor olabilir. Muhtemelen eşiniz de sizin sınırlarınıza saygı gösterme çabasında ya da reddedilmekten, sizi zorlamaktan çekiniyor olabilir. Ama bu, istemeden de olsa çift arasındaki yakınlaşmayı zorlaştırır ve zamanla uzaklaşmaya dönüşebilir.

Siz hem bu yakınlığı hem de “her konuda rahat olma” arzusunu dile getiriyorsunuz; bu çok kıymetli. Bu, sizin aslında bir değişim isteği içinde olduğunuzu ve eşinizle daha sıcak, açık ve güvenli bir bağ kurmak istediğinizi gösteriyor. Ancak bu bağın kurulabilmesi için, önce kendi içinizde bu utanma halinin neyle ilgili olduğunu anlamak, daha sonra da adım adım yeni bir deneyim alanı yaratmak gerekiyor.

Sıklıkla gözlemlediğimiz durumlardan biri şudur: Cinsellik sadece fiziksel bir birleşme değildir, kişinin kendini açma, görülme, arzulanma ve temas kurma halidir. Bu da duygusal güven gerektirir. Sizde bu güven, eşinize karşı bir eksiklikten çok, kendinize dair belirsizlikten kaynaklanıyor olabilir. "Şu anda bu halimle bile beğenilir miyim?", "Ya bir şey yanlış giderse?", "Yeterince iyi miyim?" gibi düşünceler, sizi kendi bedeninizden ve o anki deneyimden koparabilir.

Bu noktada geçmiş deneyimlerinizin, çocuklukta cinsellik ve mahremiyetle ilgili ne tür mesajlar aldığınızın ve özellikle aile içi rollerin önemli bir etkisi olabilir. Örneğin, "kadın dediğin oturmasını kalkmasını bilmeli", "kendini açık etmemeli", "eşini baştan çıkaran kadın hafif olur" gibi cümleler doğrudan kurulmasa bile dolaylı yollarla öğrenilmiş olabilir. Bu tür mesajlar, bilinçdışında utanç ve suçluluk duygusunu tetikleyerek partnerinizle yaşamanız gereken doğal yakınlığı bile bir görev, sınav ya da tehlike gibi algılamanıza neden olabilir.

Yine de bu durum değiştirilebilir. Cinselliğe dair inançları gözden geçirmek, utanç duygusunun nasıl şekillendiğini fark etmek ve kendinize bu konuda yeni bir dil, yeni bir deneyim alanı tanımak mümkündür. Psikolojik destek almak bu süreci çok daha sağlıklı ve güvenli bir şekilde yürütmenizi sağlayabilir. Özellikle bireysel terapi, bedenle olan ilişkinizi keşfetmenizi ve yeniden yapılandırmanızı desteklerken; çift terapisi de eşinizle olan duygusal ve fiziksel iletişiminizi güçlendirebilir.

Bu süreçte eşinizle açık bir iletişim kurmak da önemli bir adımdır. "Bazen sana yaklaşmak istiyorum ama kendimi engellenmiş hissediyorum, utanıyorum ama bu utanma halini aşmak istiyorum" gibi duygularınızı içeren cümleler, ilişkinize zarar vermek yerine, size destek olacak bir diyalog başlatabilir. Bu tür konuşmalar, ilişkinizde daha fazla empati, anlayış ve bağ kurma fırsatı doğurabilir.

Son olarak, lütfen kendinize karşı sabırlı olun. Bu duygular kolayca değişmez ama zamanla, şefkatli bir yaklaşımla, deneyimleyerek dönüşebilir. Siz zaten bu değişimi istiyorsunuz ve bu değişimi istemek, değişimin kendisinin en önemli başlangıç noktasıdır. Kendinizi suçlamadan, yargılamadan, utancın yerine merakı koyarak bu süreci bir gelişim fırsatına çevirebilirsiniz. Ve unutmayın: Cinsellik, öğrenilen ve dönüşebilen bir alandır. Rahatlık da güven de zamanla ve emekle inşa edilir.

Sevgilerimle🧡

Psikolog İrem Gülsün Zengin