Ailemin beklentileriyle nasıl başa çıkabilirim?

Merhabalar,

Öncelikle bu kadar açık şekilde paylaşımda bulunmanız çok önemli ve değerli bir adım; bu, değişim için motivasyonunuzun olduğunun bir göstergesi. Kaygı, stres ve bağımlılık davranışlarının bir arada bulunması birbirini tetikleyebilen süreçlerdir ve bu nedenle kendinizi sıkışmış hissetmeniz anlaşılır bir durumdur.

Pornografi bağımlılığı, çoğu zaman stres, kaygı veya olumsuz duygularla baş etme yöntemi olarak gelişebilir. Ancak kısa süreli rahatlama sağlasa da uzun vadede suçluluk, utanç ve kendine kızgınlık gibi duygulara yol açarak bir kısır döngü yaratabilir. Bu döngüyü kırabilmek için öncelikle bağımlılığın sizin için ne işlev gördüğünü anlamak önemlidir: Stresli olduğunuzda mı, yalnız hissettiğinizde mi, gelecekle ilgili kaygılar arttığında mı buna yöneliyorsunuz? Bunu fark etmek, değişim için ilk adımdır.

Gelecek kaygılarınız ve okul ile ilgili korkularınız da önemli bir stres kaynağı gibi görünüyor. Sınıfta kalma deneyimi, başarısızlık hissini tetikleyebilir ve “yine aynı şey olacak” korkusunu doğurabilir. Kaygı genellikle “ya olursa” düşünceleri ile beslenir ve zihninizi sürekli meşgul eder. Burada zihninizi anda tutacak, bedeni rahatlatacak ve kaygı döngüsünü kıracak teknikler önemlidir. Nefes egzersizleri (örneğin 4 saniye nefes al, 4 saniye tut, 6 saniye ver), kısa farkındalık (mindfulness) uygulamaları ve düzenli egzersiz gibi yöntemler kaygıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.

Pornografi kullanımını azaltmak ve bırakmak istiyorsanız, bu alışkanlığı tetikleyen durumları belirlemek ve yerine sağlıklı alternatifler koymak çok önemlidir. Örneğin:

1. Tetikleyicileri fark etme: Hangi duygular, durumlar veya saatlerde daha çok ihtiyaç hissediyorsunuz?
2. Alternatif davranışlar geliştirme: Spor yapmak, yürüyüşe çıkmak, kısa bir nefes egzersizi yapmak, bir arkadaşla konuşmak gibi eylemler bu dürtüyü yönetmede yardımcı olabilir.
3. Erişimi zorlaştırma: Bu içeriklere kolay ulaşımı engellemek (filtreleme programları, telefon veya bilgisayar kullanımına sınır koyma) sürece destek olabilir.
4. Küçük hedeflerle başlama: “Bir daha asla izlemeyeceğim” gibi kesin hedefler yerine, önce süreyi azaltma ya da belirli günleri temiz geçirme gibi aşamalı bir hedef belirlemek başarı hissini artırır.

Ayrıca bu süreci tek başına yönetmeye çalışmak zorlayıcı olabilir. Bu nedenle bir uzmandan (psikolog, psikiyatrist veya bağımlılık danışmanı) profesyonel destek almanız çok önemli. Özellikle hem kaygılarınız hem de bağımlılıkla ilgili yaşadığınız zorluklar birlikte ele alındığında çok daha hızlı ve sağlıklı ilerleme sağlanabilir.

Son olarak, kendinizi yargılamadan bu sürece yaklaşmanız kritik. “Yapamıyorum, başarısızım” demek yerine “zorlanıyorum ama değiştirmeye çalışıyorum” diyebilmek, motivasyonunuzu sürdürülebilir kılar. Yaşadıklarınız sizi tanımlamıyor; bu sadece şu anda içinde bulunduğunuz bir süreç ve değişim mümkün.

Klinik Psikolog Elif Kızılkaya