dizilerden çok etkilenme durumunu nasıl aşabilirim?
Merhaba. Yaşadığım ve beni çok etkileyen bir durum hakkında danışmak istiyorum. Normal insanlar gibi dizi veya film izlediğimde bu beni o kadar etkiliyor ki günlük yaşamımda resmen yer ediyor. Detaylandırmam gerekirse dizideki karakterlerin yaşadığı üzücü durumlara ben de üzülüyorum. İzlemediğim anlarda bile aklımdan çıkmıyor. Sanki o insanlar gerçekte varmış gibi bir yerlerde o durumları yaşıyor ve acı çekiyormuş gibi geliyor. Mesela dizide bir çift var ayrılık acısı çekiyorlarsa ben onlara üzülüyorum veya kendimi onların yerine koyuyorum ve çoğunlukla ağlıyorum. Diziyi izlemeyi tamamen bıraksam da aklım kalıyor ve yine üzüntüme engel olamıyorum. Dediğim gibi bu durumda çoğunlukla ağlıyorum. Bir dizi olduğuna kendimi inandırmak istiyorum hatta oyuncuların sosyal medya hesaplarına bakıyorum ve onlar oyuncu bu sadece bir kurgu diye kendimi zorlasam da etkisi çok uzun süre geçmiyor. Özellikle duygusal ilişkilerin konu alındığı yani çiftler arasındaki durumlarsa izlediğim bu şekilde oluyor. Yaşadığım bir ayrılık da yok hatta yıllardır bir ilişkim de yok. yani bir sebebe dayandıramıyorum. Bu durumun sebebi nedir? Kendimi nasıl kurtarabilirim bu durumdan? Yardımcı olursanız çok sevinirim..
Bu soru 8 Mayıs 2025 14:33 tarihinde Psikolog Aysel Kacak tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Sevgili danışanım,
Öncelikle Merhabalar.Yazdıklarınızı okurken, izlediğiniz dizilerin etkisinin sadece o anla sınırlı kalmadığını, hayatınızın akışına kadar taşındığını hissettim. Bu duyguların yoğunluğu, sizin içsel dünyanızda çok derin yerlerin harekete geçtiğini düşündürüyor. Özellikle kurgu olduğunu bildiğiniz halde bir sahneye ağlamanız, karakterlerin yaşadığı acıyı kendi ruhunuzda hissediyor olmanız, aslında çok güçlü bir empati kapasitesine sahip olduğunuzu gösteriyor. Ancak bu empati zamanla sınırlarını aşarak sizi yormaya başlamış gibi görünüyor.
Bazı insanlar için izledikleri hikâyeler, sadece birer kurgu değil, aynı zamanda bastırılmış ya da tanımlanamamış duyguların yüzeye çıkmasına vesile olur. Siz de bunu açık bir şekilde yaşıyorsunuz gibi görünüyor. Dizideki bir ayrılık sahnesi sizi çok derinden etkiliyorsa, bu belki de sizin hayatınızda yer tutmuş –belki de henüz farkında olmadığınız– bir özlem, bir boşluk ya da bağ kurma ihtiyacının dışavurumu olabilir. Bu durumu yaşarken “neden böyle hissediyorum, oysa ilişkisi bile olmayan biriyim” diye düşünmeniz çok doğal. Ama insan ruhu bazen sadece yaşanmışlıklarla değil, yaşanamamışlıklarla da doludur. Yani hiç yaşanmamış bir ilişkiye duyulan özlem bile, zihinde güçlü duygular yaratabilir.
Oyuncuların sosyal medya hesaplarına bakarak “bu sadece bir rol, bu insanlar gerçek değil” demeniz, duygularınızı kontrol altına alma çabanızın bir göstergesi. Yine de bu çabanın yetmediği ve sizi etkisinin altına alan bir dalga gibi tekrar tekrar geri geldiği anlaşılıyor. Bu noktada duygularla gerçeklik arasındaki sınırın bulanıklaşması, zihinsel ve duygusal olarak sizi yoran bir durum oluşturmuş olabilir.
Böylesine yoğun etkilenmelerin altında yatan başka dinamikler de olabilir. Belki de geçmişte duygusal olarak yeterince desteklenmediğiniz bir dönem oldu ya da ilişkilerde gözlemlediğiniz acıların sizde yer ettiğini fark etmeden içinize aldınız. Bu gibi yaşantılar, farkında olunmasa da benzer temalarla karşılaşıldığında harekete geçebilir. Özellikle ilişki temalı yapımların sizde bu kadar güçlü etki yaratması, sizin bağ kurma, sevilme ya da terk edilme gibi duygulara karşı hassasiyet geliştirdiğinizi düşündürebilir.
Sizden ricam, kendinizi bu hassasiyetiniz nedeniyle suçlamamanız. Çünkü bu, sizi insan yapan, duygulara açık bir yanınızın olduğunu gösteriyor. Ama aynı zamanda, bu yoğunluğu düzenleyebilmek, hayatınızı bu duyguların etkisinden koruyabilmek de önemli bir ihtiyaç haline gelmiş gibi duruyor.
Size birkaç küçük öneride bulunmak isterim:
- İzlediğiniz içeriklerin sizi nasıl etkilediğini küçük bir günlükle takip etmeyi deneyin. Örneğin, “Bu sahnede ne hissettim? Bu his tanıdık mı? Bu duygu hayatımda başka ne zaman ortaya çıktı?” gibi sorularla kendinize dışarıdan bakmaya çalışabilirsiniz.
- Duygusal içeriklere bir süre ara verip, daha nötr ya da hafif temalı yapımlar izlemeyi tercih edebilirsiniz. Bu, duygularınızdan kaçmak değil, biraz denge kurmaya çalışmaktır.
- Bir diziyi izledikten sonra kısa bir nefes egzersizi yaparak zihninizi “şu ana” geri çağırmak faydalı olabilir. “Şu an buradayım, bu bir kurguydu ve benim hayatımla ilgili değil” demek, zihinsel olarak gerçeklik duygusunu yeniden kurmanıza yardımcı olabilir.
- Son olarak, tüm bu yaşantının altında yatan duygusal ihtiyaçlarınızı ve geçmiş deneyimlerinizi daha yakından tanımak, size bu hassasiyetin kökenini anlamada yol gösterebilir.
Bu süreçte, sizin gibi duyguları derinlemesine yaşayan bireylerin bir uzmana başvurarak içsel dünyasını birlikte keşfetmesi oldukça kıymetlidir. Böylece hem kendinize daha iyi bir alan açabilir hem de bu etkilenmeleri daha sağlıklı bir şekilde düzenleyebilirsiniz.
Bu süreçte bir uzmandan destek almaktan lütfen çekinmeyin.
Cevabımın faydalı olmasını umuyor, sağlıklı günler diliyorum.
Değerlendirilmesini istediklerinizi yeni bir soru ile sorabilirsiniz.
Psikolog Aysel Kacak
