İş arama konusunda kendimi nasıl motive edebilirim?

Merhaba Sevgili Danışanım,

Söylediklerin çok içten ve samimi. Birçok insanın içinde hissettiği ama kelimelere dökmekte zorlandığı duyguları oldukça açık bir şekilde ifade etmişsin. Mezuniyet sonrası hayatla, işle, beklentilerle ve çevresel baskılarla yüzleştiğin bir dönemdesin. Böyle zamanlarda hissettiğin kararsızlık, isteksizlik ya da yorgunluk; tembellikten ya da ilgisizlikten değil, daha derin duygusal yüklerden ve çatışmalardan kaynaklanabilir. Ve bu çok ama çok insani bir durum.

İş arama süreci, dışarıdan bakıldığında yalnızca teknik bir mesele gibi görünse de aslında kişinin kimliğini, hayata bakışını, özgüvenini ve geleceğe dair umudunu etkileyen oldukça duygusal bir süreçtir. Özellikle mezuniyet sonrası dönem, bireyin toplumda “yetişkin” bir rol üstlenmeye başladığı, üretmesi ve bir yere ait olması beklendiği bir eşiktir. Sen de bu eşiğin tam ortasındasın. Ailenden gelen “iş bul” baskısı, senin duygularını ve içinde bulunduğun ruh halini görmeden yalnızca sonuç odaklı bir beklentiyle geliyor olabilir. Bu, seni daha da yalnız ve anlaşılmamış hissettirebilir.

Bahsettiğin “isteksizlik” aslında savunma sisteminin bir parçası olabilir. Yani, bu durum seni hareketsizleştiriyor gibi görünse de, derinlerde seni korumaya çalışan bir yönün olabilir. “Bir işe başlasam ya sevmezsem, ya tükenirsem, ya değersiz hissettirirlerse?” gibi sorular zihninde yer etmiş olabilir. Hele ki özel sektörün kadınlara yönelik eşitsiz ve güvensiz yapısına dair yaşadığın endişeler, bu isteksizliğin sadece kişisel değil, toplumsal bir zemine dayandığını da gösteriyor. Bu noktada şunu net bir şekilde söylemek isterim: Bu senin hatan değil. Bu sistemi sen yaratmadın. Yalnızca onun içinde ayakta kalmaya çalışan bir bireysin.

“Evde durmam aileme batıyor” cümlen, çok daha derin bir yalnızlığa işaret ediyor. Ev, çoğu zaman en güvende hissetmemiz gereken yer olarak görülür ama bazen yargıların, beklentilerin ve eleştirilerin yoğunlaştığı bir alana dönüşebilir. Senin de evde olduğun hâlde “görünmez” ya da “yetersiz” hissettirilmen, zaten hassas olan ruh hâlini daha da kırılgan hale getiriyor olabilir. Duygusal olarak yalnız hissettiğini ve konuşacak kimse bulamadığını söylediğinde bu yalnızlık daha görünür hale geliyor. Kendini paylaşacak, yargılanmadan dinleneceğin bir alanın olmayışı, ruhsal yükünü ağırlaştırıyor olabilir.

Bu noktada kendine şefkatle yaklaşmanı çok önemsiyorum. “Neden böyleyim?” diye sormak yerine, “Acaba neye ihtiyacım var?” diye sormayı denemeni öneririm. Belki yalnızca biri tarafından duyulmaya, anlaşılmaya, yanında durulmaya ihtiyacın var. Belki kendine biraz zaman tanımaya, ne yapacağını bilmemeye, biraz dağılmaya... Bu dönemi geçici ama öğretici bir geçiş süreci olarak görebilmek mümkün. Elbette her sabah umutla uyanmak kolay değil ama hiçbir şey değişmiyor gibi görünse bile senin içinde minik kıpırtılar olduğunu, bir şeylerin şekil değiştirmeye başladığını unutma.

Peki ne yapabilirsin? Öncelikle adımlarını küçültmek işe yarayabilir. Hedefin “bir iş bulmak” değil, “şimdilik yalnızca bir iş ilanı okumak” olabilir. CV’ni güncellemek yerine, yalnızca birkaç örneğe bakmakla başlayabilirsin. Böylece zihnindeki devasa yükü biraz küçültmüş olursun. Ayrıca alanına dair bir staj, gönüllülük ya da kısa süreli eğitim gibi daha az riskli yollarla piyasayı tanımak da seni destekleyebilir. Bu süreçte, yanında seni yargılamadan dinleyecek biri olmasa bile, online dayanışma grupları, genç kadın dayanışma ağları, forumlar ya da psikolojik destek hizmetleri sana yalnız olmadığını hissettirebilir.

Son olarak şunu söylemek isterim: Bir şeylerin değişmemesi seni umutsuzluğa sürüklüyor olabilir. Ama bazen değişim sessiz olur. Hatta en görünmez zamanlarda bile... Bu yazıyı yazarken içindeki birçok şeyi fark ettin, paylaştın, dile getirdin. Bu bir adımdır. Ve her adım, ilerlemektir. Küçümseme lütfen.

Yanındayım, yolculuğunda seni yargılamadan dinleyecek biri olarak burada olduğumu bilmeni isterim.

Sevgilerimle🌸

Psikolog İrem Gülsün Zengin