Kaygılarım ve huzursuzluğumla nasıl başa çıkabilirim?

Merhaba Sevgili Danışan,

Bu yaşadığın durum gerçekten çok sarsıcı ve zihinsel olarak yorucu görünüyor. İş yerinde güvenin zedelendiği, huzurun bozulduğu ortamlarda kişinin kaygı düzeyinin artması, dikkatinin dağılması, hatta uyku düzeninin bozulması oldukça anlaşılır bir tepkidir. Çünkü güven duygusu sadece kişilerarası ilişkilerde değil, aynı zamanda iş ortamında da temel bir ihtiyaçtır. Bir yerde sürekli olarak “bir şeyler yanlış gidiyor” hissiyle yaşamak, beynin tehdit algısını sürekli açık tutar ve bu da bedensel olarak gerginlik, uykusuzluk, yorgunluk, sinirlilik gibi belirtilerle kendini gösterebilir.

Senin yaşadığın karışıklık, bir yandan iş ortamındaki huzursuzlukla, diğer yandan da güvenin sarsılmasıyla ilgili. Özellikle “acaba yanlışlık mı oldu, yoksa kasıtlı mı yapıldı?” belirsizliği zihninde sürekli dönen bir düşünce döngüsüne dönüşebilir. Bu da zihinsel yorgunluğu artırır. Belirsizlik, insan zihninin en zorlandığı durumların başında gelir çünkü kontrol duygusunu kaybettirir. Böyle durumlarda kişi, tekrar kontrolü eline almak için düşünceleri sürekli analiz eder, senaryolar üretir, hatırlamaya ya da açıklama bulmaya çalışır. Fakat bu zihinsel süreç, uzun sürdüğünde kaygıyı besler.

Bu noktada öncelikle kendine karşı anlayışlı olman önemli. Bu kadar stresli bir ortamda huzursuz hissetmen, uyku düzeninin bozulması, hatta olayları kafanda tekrar tekrar değerlendirmen, ruhsal bir zayıflık değil; tam tersine stres sisteminin doğal bir tepkisi. Bu süreçte, zihnini biraz rahatlatmak adına bazı küçük adımlar yardımcı olabilir:

1. Gerçeklerle varsayımları ayırmaya çalış: Elinde net bilgi olmayan her durumda zihnin “ya şöyleyse?” gibi olasılıklara takılabilir. Bu düşünceler geldiğinde “bunu şu anda kesin olarak biliyor muyum, yoksa tahmin mi ediyorum?” diye kendine sormak, düşünceleri biraz düzenlemeye yardımcı olur.
2. Kontrol edebileceğin alanlara odaklan: İş yerindeki gerginlik ya da kasadaki eksiklikler senin kontrol alanında olmayabilir ama kendi sınırlarını korumak, sorumluluk alanını netleştirmek, duygusal yükü azaltır.
3. Güvendiğin biriyle paylaş: Partnerin de aynı ortamda çalıştığı için bu durumu onunla paylaşmak belki hem seni anlaşıldığını hissettirebilir hem de birlikte daha sakin çözümler üretmenizi sağlayabilir.
4. Uyku düzenini korumak için küçük ritüeller oluştur: Uyumadan önce telefonu bir kenara bırakmak, kısa bir nefes egzersizi yapmak ya da yazı yazarak zihnini boşaltmak gibi basit ama etkili yöntemler, bedenini gevşetmeye yardımcı olur.

Eğer bu huzursuzluk hissi uzun süre devam ederse, dikkatini toplamakta zorlanırsan ya da uykusuzluk daha da artarsa bir uzmandan birebir destek almak faydalı olur. Çünkü bu tür stresli dönemlerde biriyle süreci paylaşmak, hem duygusal yükü hafifletir hem de olaylara daha dışarıdan, dengeli bir bakış kazandırır.

Unutma, yaşadığın rahatsızlık senin “fazla hassas” olduğun anlamına gelmiyor. Güvensizlik ve huzursuzluk ortamında kendini güvende hissetmemek çok insani bir tepki. Bu dönemde kendine izin ver, zihninin ve bedeninin bu duruma verdiği tepkiyi anlamaya çalış. Zamanla, doğru destek ve içsel farkındalıkla bu stresin etkisi azalacaktır.

Klinik Psikolog Elif Kızılkaya