Öfkemi kontrol edip nasıl oldugum gibi davranabilirim?
Çok gergin biri oluyorum istemsizce. En ufak şey çok büyükmüş gibi aşırı sinirleniyorum. Mesela erkek arkadaşımlaykn bir şeyi tutar mısın diye uzatırken yavaş hareket etmesi sinir edıyor ya hadı cok yavassın fln diye büyütyrm aslında elı dolu oldugunun farkındym almaya calısıyor görüyorum ama sinirimi kontrol edemiyorum. Bu gibi bir sürü küçük olayda asırı tepkıler verıp tahammül edemiyorum nasıl ne ıyı gelır bilmiyorum farkındayım ama engel olamıyorum. Şimdiden çok teşekkür ediyorum
Bu soru 9 Haziran 2025 19:53 tarihinde Psikolog Aysel Kacak tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Sevgili danışanım,
Merhabalar.“Farkındayım ama engel olamıyorum” dediğinizde, içsel bir sıkışmışlık, bir mücadele hali hissettiriyor yazdıklarınız. Sanki bir yanınız ne olup bittiğini çok net görüyor ama diğer yanınız hızla, yoğun bir şekilde tepki vermekten kendini alıkoyamıyor. Bu tür içsel çatışmalar, kişinin hem zihinsel hem de duygusal anlamda oldukça yorulmasına neden olabilir. Hele ki bu tepkiler en yakın olduğunuz kişilerle yaşanıyorsa, ilişkilerde hem siz hem de karşınızdaki kişi yıpranabiliyor.
Yazdıklarınızdan anladığım kadarıyla, olaylar sırasında yaşanan duygularınızın farkındasınız. Örneğin, erkek arkadaşınızın elinin dolu olduğunu fark etmeniz ve buna rağmen o an gelen sinirinizi bastıramamanız, sizin bilinçli bir farkındalık geliştirdiğinizi ancak o farkındalığın henüz duyguların önüne geçemediğini gösteriyor. Bu durum sizin kontrolsüz biri olduğunuz anlamına gelmez, tam tersine, bu farkındalık değişimin başlangıç noktasıdır.
Bazen küçük gibi görünen olaylara aşırı tepki verme hali, geçmişte biriken streslerin, bastırılmış öfkenin ya da duygusal ihtiyaçların bir sonucu olabilir. O an yaşanan olay sadece bir tetikleyici olur; aslında zihninizde daha önceden birikmiş birçok duygunun kapısını açar. Belki de hızlılık, pratiklik ya da anlaşılmak gibi sizin için önemli olan bazı ihtiyaçlar geçmişte yeterince karşılanmadıysa, şu anda en küçük aksaklık bile sizi savunmaya geçiriyor olabilir. Bu bir tür koruma mekanizmasıdır; zihin, geçmişte yaşanan zorlanmaları tekrar yaşamamak için aşırı tetikte olabilir.
Bedeninizin bu öfke anlarında nasıl tepki verdiğine dikkat etmek de önemli bir ipucu olabilir. Örneğin, kalp çarpıntısı, kasılma, nefesin hızlanması gibi bedensel belirtiler, duygunun yoğunluğunu anlamanıza yardımcı olur. Bu anlarda kendinize “Şu an vücudum bana ne söylüyor?” sorusunu sormak ve birkaç derin nefes alarak kendinizi yavaşlatmak, duygunun biraz olsun yumuşamasına katkı sağlayabilir.
Aynı zamanda kendinize öfkelendiğinizde ya da suçlayıcı bir dil kullandığınızda, bu duygular daha da büyüyebilir. Onun yerine kendinize şefkatli bir iç ses geliştirmeyi denemek, süreci farklılaştırabilir. Örneğin, “Şu an sinirlendim, bu benim için zor bir an, ama bunun da bir sebebi var” gibi cümlelerle kendinize yaklaşmak; hem öfkenin şiddetini azaltır hem de içsel anlayışı artırır. Bu, öfkenin kontrolünden çok, onunla iş birliği kurmayı sağlar.
Günlük olarak küçük bir gözlem defteri tutmayı da deneyebilirsiniz. Tepki verdiğiniz anları yazmak, o anlarda hissettiğiniz duyguları, bedeninizdeki değişiklikleri ve sonrasında kendinize neler söylediğinizi not etmek, zamanla bu döngüyü daha net görmenize yardımcı olabilir. Bazen sadece yazmak bile, yaşananlara dışarıdan bakabilmek için bir pencere aralar.
Peki sizce bu tahammülsüzlük hali en çok hangi ortamlarda veya kimlerle yaşanıyor? Kendinizi en fazla hangi anlarda gergin hissediyorsunuz? Bunları birlikte keşfetmek, bu süreci daha anlamlı kılabilir. Dilerseniz bu soruların cevabını yeni bir soru başlığı açarak yazabilirsiniz(Sorunuzun başında ismimi belirtebilirsiniz) Burada sizi yargılamadan, sadece anlamaya çalışarak eşlik etmeye devam etmek isterim.
Bu süreçte yakınlarınızdan veya bir uzmandan destek almaktan lütfen çekinmeyin.
Cevabımın faydalı olmasını umuyor, sağlıklı günler diliyorum.
Sevgilerimle,Psikolog Aysel Kacak
