Performans anksiyetem var ne yapmalıyım?
Merhaba son bikaç yıldır ilişkiye girmekte çok zorlanıyorum başta fiziksel olduğunu düşünüp üroloji doktoruna gittim ama fiziksel bi sorun olmadığını söyledi sonra birkac defa pisikolog yardımı almaya çalıştım ama maddi durumum yetersiz olduğu için antidepresan yazdırmaktan ileriye gidemedim internet üzerinden bikaç defa araştırmaya çalıştım ama yeterli bilgiyede ulaşamdım 25 yaşındayım bikaç yıldır hayatımı gerçekten çok kötü etkiledi önümüzdeki ayda evleniyorum bunun için ne yapabilirim bana yardımcı olabilirmisiniz lütfen
Bu soru 28 Ocak 2025 09:34 tarihinde Psikolog Canberk Demir tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhaba Sevgili Danışan,
Yaşamış olduğunuz süreci anlamaya çalışıyorum. Öncelikle toplumumuzun cinselliğe bakış açısının bir hayli yanlış ve hatalı olduğunu sizlere belirtmek isterim. Malesef ki özellikle cinsellik konusunda ülkemizde bir çok yanlış inanış mevcuttur. Bunlar;
1-Erkekler cinsel ilişkiyi her zaman ister ve buna her zaman hazırdır.
En yaygın mittir. Sertleşme bozukluklarıyla ilişkili cinsel mitlerden biridir ve erkekleri çok ağır bir yük altında bırakır. Örneğin yeni evli bir çift, ilk gece genellikle erken boşalma sorunu yaşar. Eğer bu mit egemense erkek boşaldıktan hemen sonra yeniden sertleşme olmadığında büyük bir ümitsizliğe, kaygıya ve "kendimi tam bir erkek hissetmiyorum" gibi ciddi oranda başarısızlık ve yetersizlik duygusuna kapılabilir. Zamanla cinsel ilişkiyi erkeklik ile özdeşleştiren kişi, her cinsel ilişkiye "yine erken boşalırsan, yine tekrar sertleşmezse" diye başlar ve kendini erkekliğinin test edildiği bir sınavda hissetmeye başlar. Kişinin kendine olan saygısını ve güvenini olumsuz etkileyen ve travmatik olarak algılanan bu durum, oluşturduğu aşırı kaygı ve başarısızlık korkusu ile psikojenik sertleşme bozukluklarına zemin hazırlar. Bu herkesin zor katlanacağı bir durumdur ve sonuç: Anksiyete, depresyon, şiddetli geçimsizlik vb. süreçlerle devam edebilmektedir. Oysa cinsel ilişki bir sınav değildir.
2-Cinsellikte erkek yöneticidir, her şeyi bilir. Cinsel eylemi erkek başlatmalıdır.
Cinsel aktiviteyi başlatma ve yönlendirme yükümlülüğünün erkeğe ait olduğunu ifade eden, cinsel kimlik ve toplumsal rollerle ilişkili olan bu mitte; erkek ve kadın kendine biçilen rolün dışına çıkamaz ve cinsellik konusunda kendilerini geliştirme imkanından mahrum kalırlar ve böylece kadınların geleneksel edilgen rolünün devamına yol açar. Ayrıca bu cinsel mite göre, cinsel ilişki isteğinin bir kadın tarafından dile getirilmesi kadın için ahlaksızlık veya hafifliktir. Oysa yapılan son araştırmalar kadının başlattığı bir cinsel eylemin her iki cinsiyet için de daha uyarıcı olduğunu göstermektedir.
3-Erkekliğin, cinsel performansın ve cinsel gücün göstergesi sık sık cinsel ilişki de bulunmaktır.
Eşlerin cinsel istek düzeyleri farklı olabilir. Sık sık ilişkiye girme miti eşler arasında sorunlara ve ciddi çatışmalara yol açabilir.
4-Cinsellik penisin vajinaya girmesinden ibarettir.
Cinselliğin amacını sadece penisin vajinaya girmesi ile sınırlayan bu cinsel mit, cinselliğin yalnızca neslin devamına yönelik olması gerektiğine ilişkin bazı tutucu dinsel görüşlerle de paralellik gösterir. Ön sevişme olmaksızın yapılan cinsel birleşme ile sınırlı kalan cinsel eylemler kadınlarda uyarılma yetersizlikleri ve orgazm olamama sorunlarına da zemin hazırlar. Eğer erkekte karşı tarafı tatmin etme duygusu yüksekse bu kaygı da performans kaygısı olarak sizlere geri dönebilir.
5-Erkekler duygularını belli etmez.
Bedensel, zihinsel ya da ruhsal bitkinlik gibi nedenlerden dolayı isteksiz olan bir erkek bu duyguları partneriyle paylaşamaz ise başarısızlıkla sonuçlanacak cinsel birleşmeler sonunda kendini her geçen gün daha da kötü hissetmeye başlayabilir. Bu nedenle erkeklerde her türlü duyguyu yaşayabilir ve paylaşabilir. Bu durum doğaldır.
6-Cinsellikte başarılı olmak çok önemlidir.
Cinsellikte başarılı olmak yerine cinsel haz almaya odaklanmak doğru bir davranış olacaktır. Çünkü başarılı olmanın kriterleri kişiyi açmazlara sürükleyebilir. Sizler için başarı kriterleri mevcutsa bunları düzenlemek etkili olacaktır.
7-Cinselliğin temel amacı orgazm olmaktır, orgazm bitince cinsellik de biter.
Bu mit çok can yakmıştır. Cinselliğin amacı haz almaktır. Cinsel haz almak, özensiz, acele ve sırf tatmin olmak için yapılan cinsel birleşmeden daha önemlidir.
8-Erkekler kadınlara nasıl zevk verileceğini bilir.
Erkekler kadınlara nasıl zevk verileceğini doğuştan bilmek zorunda değillerdir. Bu tecrübe ve deneyimle öğrenilebilecek bir davranıştır. Kadınlarda erkekleri istekleri ve rahatsızlıkları konusunda uyarmalı ve sık sık konuşarak yönlendirmelidir. Kısaca cinsellik bir cinsin tekelinde değildir, her iki cins için eşit sorumluluk ve görevler vardır.
9-Birbirlerini seven çiftler sevişmekten nasıl zevk alabileceklerini çok iyi bilirler.
Bu cinsel mit çiftleri baskı altına almanın ötesinde öğrenmeyi ve tecrübe kazanmayı da geciktirir.
10-Sevişmenin kuralları vardır ve değişmez.
Sevişmenin kuralları yoktur. Kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Öğrenilebilir bir davranıştır.
11-Cinsel birleşme sırasında fantezi kurmak yanlıştır. Cinsel fanteziler ahlak dışı, sapık ve sadakatsiz davranışlardır.
Cinsel yaşamın en önemli renkli öğeleri arasında yer alan cinsel fantezilerin zararlı, hatta bir çeşit sapıklık olduğu inanışı oldukça yaygın bir cinsel mittir. Bu cinsel mitin etkisiyle bazı kişiler cinsel fantezileri nedeniyle suçluluk, korku ve endişe duyabilirler. Bilinenin aksine, cinsel uyarılma yalnızca görme, dokunma, ses ve koku gibi duyular aracığıyla olmaz. Kafamızda kurduğumuz hayallerin de cinsel uyarılma üzerinde çok önemli etkileri vardır. Cinsel fantezilerin var olan partner ve her zamanki cinsel ilişki tarzından farklı olması kişilerin suçluluk duymasının en önemli nedenlerinden biridir. Ama unutulmamalıdır ki; cinsel fantezi kurmak, bunun gerçek yaşamda olmasını istemek anlamına gelmez. Fantezilerin içeriğinin olağan dışı olması doğal ve yaygın bir durumdur. Nancy Friday tarafından derlenen ve bu alanda önde gelen derlemelerden biri olan "Benim Gizli Bahçem" adlı kitap kadınların cinsel fantezileriyle ilgilidir ve Türkçe çevrisi de vardır.
12-Erkeğin penisinin boyu çok önemlidir.
İlkel çağlardan bu yana erkeklik gücünün simgesi sertleşmiş büyük bir penistir. Pornografik yayınlarla da pekiştirilen bu cinsel mit, kadınların tatmin olabilmesinin ancak büyük bir penis ile mümkün olabileceği önyargısına neden olmaktadır. Pek çok erkek kendi cinsel organının boyutlarını etraftan duyduğu abartılı tanımlamalarla karşılaştırarak yetersizlik hissi ve endişe duyabilir. Bir erkeğin penisinin küçük olması onun cinsel anlamda yetersiz olduğu anlamına gelmez. Aksine büyük penis çoğu kez kadınlara acı verir. Ayrıca penis sertleşmemiş haldeyken de cinsel haz alınabilir. Hatta cinsel bilgi ve becerinin kişi ve partnerinin haz alması ve doyuma ulaşmasında penis boyundan çok daha önemlidir.
13-Sevişmek cinsel birleşme demektir.
Sevişmek sadece cinsel birleşme değildir. Haz almak ve duyguları paylaşarak rahatlamak için de bir yoldur.
Tüm bunların haricinde; cinsel işlev bozukluklarına neden olabilecek etmenler tutucu ve kısıtlayıcı yetiştirme tarzı, cinsel eğitimsizlik, iletişim eksikliği, ana-babanın erken yaşlarda ölümü ya da boşanması, özel gizliliğe saygı, ikincil seks karakterlerine tepki, utanma, aşağılanma, hayal kırıklığı, travma, taciz, ilk deneyimle ilgili özellikler, mastürbasyonla ilgili tutum, homoseksüel ilgi, dini çatışmalar vb hazırlayıcı, sadakatsizlik, çocuk doğumu, aşırı beklentiler, eşle ilgili sorunlar vb. başlatıcı ve performans anksiyetesi, yakınlık korkusu, iletişim sorunları vb. sürdürücü etmenler olarak ele alındığından, cinsel işlev bozukluklarının tedavisinde bu hazırlayıcı, başlatıcı ve sürdürücü etmenlerin ortadan kaldırılması esas olmalıdır. Cinsel mitler cinsel işlev bozuklukların oluşumunda hem hazırlayıcı, hem başlatıcı ve hem de sürdürücü niteliği ile çok önemli yer tutar. İşte bu nedenle de cinsel mitlerin değiştirilmesi ve yerine doğru bilgilerin aktarılması kişilerin cinsel sorunlarının çözümüne katkıda bulunur.
Yazımda belirtmiş olduğum cinselliğe karşı yanlış inançlardan birine sahip olmanız, bunun dışında alkol, sigara, madde kullanımınız mevcutsa bunların kullanımına devam etmekte yaşadığınız sürecin bir parçası olabilir.
Partnerinizle açık iletişim kurabilirsiniz. Belki de bu sürece eşlik eden şeylerden bir tanesi partnerinizi tatmin etme duygunuzun ön planda olmasıdır.
Partnerinizle ön sevişme sürenizi artırabilir, bu süreçte göstereceğiniz performanstan ziyade alacağınız hazza odaklanabilirsiniz.
Sizleri kaygıya sürükleyen faktörleri bir kağıda yazmanız ve bununla başa çıkma stratejilerinizi partnerinizle birlikte oluşturmanız etkili olacaktır. Sevişme öncesi partnerinizin size masaj yapması da gerginliğinizi almaya yardımcı olup kaygılarınızı azaltma konusunda etkili olabilir.
Umarım yazım sizler için faydalı olmuştur.
Saygılarımla,
Psikolog Canberk Demir