Bana OKB'mi böyle hissettiriyor?

Merhaba Sevgili Danışan,

Yazdıklarınızı okudum. Satır aralarında hissettiğiniz çaresizlik, suçluluk, korku ve kafa karışıklığı çok açık. Bunları yaşarken bir yandan da kimseye anlatamam demeniz, kendinizi ne kadar yalnız ve baskı altında hissettiğinizi gösteriyor. Bu mektubu yazarken içinizin ne kadar yandığını hissedebiliyorum ve sizinle bu duygularınızı paylaşmak, size destek olmak istiyorum.

“Bu hisler gerçek mi, yoksa OKB yüzünden mi böyle hissediyorum?”

Bu sorunuz çok anlamlı çünkü aslında kendi zihinsel süreçlerinizi fark etmişsiniz. Sizinle benzer şeyleri yaşayan birçok kişi gibi siz de duygularınızı anlamlandırmaya çalışıyor ve “eğer böyle hissettiysem bu benim gerçeğim midir?” diye kendinizi sorguluyorsunuz. Ancak özellikle Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) söz konusu olduğunda duygular her zaman içimizden gelen doğal hisler değil, yoğun kaygının bir yansıması olabilir.

OKB’li bireylerde, özellikle ilişki temelli OKB dediğimiz bir alt tipte, kişinin partnerine olan sevgisini, sadakatini ya da arzularını sorgulayan düşünceler sık görülür. Zihinde şu tür sorular döner:

“Acaba sevgilime yeterince âşık değil miyim?”

“Onun arkadaşına bir şey hissediyor olabilir miyim?”

“Bugün onu daha çok görmek istediysem, sevgilimi aldatıyor gibi mi oldum?”

“Bu düşünceleri yaşadığıma göre kötü bir insan mıyım?”

Ve işte en kritik nokta:

Bu düşünceler genellikle kişiyi derin bir suçluluk, utanç ve kaygı duygusuyla baş başa bırakır. Çünkü bu düşünceler kişinin değerleriyle çatışır.

“Ama o an onu görmek istedim… Bu gerçek his miydi?”

Burada şunu söylemek isterim:

Zihnimiz bazen korktuğumuz şeyi yaşadığımıza inandırabilir.

Aylardır bir kişiden etkilenmekten korkuyorsanız, zihniniz bu korkuyu artık sanki gerçek bir şeymiş gibi size yaşatabilir. Korkular, özellikle bastırıldıklarında, zihinsel düzeyde etkisini artırabilir.

Zihnin "onunla göz göze gelmemeliyim", "şarkıyı onunla söylememeliyim" gibi kaçınmaları ise aslında obsesyon dediğimiz zorlayıcı düşünceleri besleyen davranışlara dönüşür. Ve bu durum, o kişiyle ilgili sahte bir bağ hissi yaratabilir.

Şunu sormanızı öneririm:

“Bu düşüncelerim bana nasıl hissettiriyor?”

“Gerçekten heyecan mı duyuyorum, yoksa korku mu?”

Eğer ağırlıklı olarak yaşadığınız şey endişe, kaygı ve suçluluk ise, bu genellikle içten gelen bir arzu değil, OKB temelli zihinsel bir döngü olabilir.

İlişkimi bitirmeli miyim?

Bu kadar değer verdiğiniz bir ilişkiyi, bu kadar yoğun bir zihinsel karışıklık içerisindeyken bitirmek çok aceleci bir karar olur. Sizin asıl ihtiyacınız olan şey ilişkiyi sonlandırmak değil, zihinsel sürecinizi anlamak, kendinize şefkatle yaklaşmak ve kaygınızı düzenlemektir.

Zaten yazınız boyunca defalarca sevgilinizi ne kadar çok sevdiğinizi, ona değer verdiğinizi ifade etmişsiniz. Bu bile çok şeyi gösteriyor. Sevgi dolu bir bağ kurmuşsunuz ve aslında bu bağa tehdit oluşturduğunu düşündüğünüz düşüncelerle baş etmeye çalışıyorsunuz.

Peki ne yapabilirsiniz?

Bu düşünceler geldiğinde hemen onları bastırmaya ya da kaçınmaya çalışmayın. Çünkü bastırmak çoğu zaman onları daha da güçlendirir. Bunun yerine düşünceye “sen sadece bir düşüncesin” diyerek bir mesafe koymayı deneyebilirsiniz.

Sürekli geçmiş anları analiz etmek, neden böyle düşündüğünüzü çözmeye çalışmak da bir tür kompulsiyon olabilir. Bu tekrar eden sorgulamalar farkında olmadan kaygınızı artırabilir.

Bugün yaşadığınız bir duygu, yarın daha netleşebilir. Duygular inişli çıkışlıdır. O yüzden “böyle hissettim, demek ki böyleyim” gibi kesin yargılara varmaktan kaçınmak çok önemlidir.

Bu süreçte bir psikologdan, özellikle OKB konusunda deneyimli bir uzmandan destek almak sizin için çok rahatlatıcı olabilir. Düşünce ve duygu karmaşanızı bir uzmanın yardımıyla ayırt edebilmek, kendinize güveninizi yeniden kazanmanıza yardımcı olur.

Sevgili danışan, siz kötü biri değilsiniz. Sadece çok yoğun kaygılarla, suçlulukla ve zihin yorgunluğuyla boğuşuyorsunuz. Yaşadığınız her şeyi bu kadar içtenlikle anlatabilmeniz bile sizi ne kadar vicdanlı, duyarlı ve sevgi dolu biri yaptığını gösteriyor.

Unutmayın: Düşünceleriniz sizi tanımlamaz. Duygularınız geçici olabilir. Değerleriniz ise çok daha derin ve kalıcıdır.

İlişkinizi bitirmek gibi büyük kararları bu kadar dalgalı duygularla değil, biraz daha dinginleştiğiniz bir zaman almayı düşünerek vermek en sağlıklı yol olur.

Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğiniz farklı bir soru veya aklınıza takılanları sorabilirsiniz.

Sevgiler,

Psikolog Betül Canbel