Bebeğim babasını neden istemiyor?

Merhabalar Sevgili Ebeveyn,

Çocuğunuzun gelişimine yönelik gösterdiğiniz duyarlılığı takdir ediyor, bu durumu burada dürüstlükle ifade ettiğiniz için sizi tebrik ediyorum. Paylaştığınız ifadeler üzerinden çocuğunuzun içinde bulunduğu gelişim dönemine ve babasıyla olan ilişkisine birlikte bakalım isterim.

14 ay bebeklerin değişiminde sosyal ve duygusal gelişimin oldukça hızlı ilerlediği bir dönemdir. Bu dönemde bağ kurduğu kişilere karşı güçlü tercihler geliştirmesi beklediğimiz bir şeydir. Bu dönemde temel bağlanma figürlerini seçmeye başlarlar. Bu seçim her zaman biyolojik ebeveynleri olmak zorunda değildir. Çalışma hayatı yoğun olan ailelerde bebekler bu durumu bazen bakım veren kimse onunla daha yoğun gerçekleştirilebiliyor çünkü bebekler temel ihtiyaçlarını kim karşılıyorsa, kimle daha fazla temas, oyun, bakım varsa, o kişiyle güvenli bağ geliştirme eğilimi gösteriyorlar. Bu durumda bakıcı ve özellikle bakıcının eşiyle geçirilen sürenin daha düzenli, pozitif ve yoğun olması çocuğunuzun onları daha güvenli bir bağlanma figürü olarak kodlamasına neden olmuş olabilir.

Babasına karşı tepkisel davranışlar, genellikle bağ kurulamamış ya da bağ zedelenmiş anlamına gelmez; bağın yeterince gelişmediğini gösteriyor olabilir. Bebeğinizin babayı "tanımıyor" gibi davranması, onunla yeterince duygusal etkileşim yaşamadığını gösterebilir. Bu yaşta çocuklar, "beni gerçekten tanıyor, oynuyor, sabırla ilgileniyor" hissini ararlar.

Peki babayla iletişimi güçlendirmek için neler yapabilirsiniz?

İlk olarak babayla gerçekleştirilebilecek ritüeller oluşturmanızı önereceğim. Her gün aynı saatte akşam banyosu, sabah bez değişimi, minik kitap okuma, aynı şarkıyı söyleme gibi sadece baba kız geçirilecek zaman dilimleri yaratabilirsiniz. Bunları yaparken ecele etmemeye, göz teması kurmaya, dokunsal sevgiyi içeren temas kurmaya dikkat etmek önem taşıyor.

İkinci olarak çocuğunuzun oyunlarına dahil olmanızı önereceğim. Çocuğun dili oyundur ve oyun çocuğun en önemli uğraşıdır. Örneğin birlikte lego yapma, top atma, saklambaç gibi fiziksel oyunlar etkili bir yaklaşım olabilir. Bu noktada bebeğiniz istemese de yakına oturmak, onun alanına girmeden eşlik etmek, “Beni istemiyor” gibi yorumlamak yerine, “şu an yabancılıkla karışık bir dönem” gibi bakış açısını benimsemek sabırla yaklaşmanızı sağlayacaktır.  Zorla kucağa almak, öpmek, sarılmak yerine, oyunu ya da ilgiyi kızınızın yönlendirmesine izin vermek çok işe yarayabilir.

Bazen bakıcıdan ziyade ana bakım görevlerini babanın üstlenmesi (örneğin hafta sonları) bebeğin babasını da “ihtiyacımı karşılayan kişi” olarak deneyimlemeye başlamasını sağlayacaktır.

Sevgili ebeveyn bu dönem geçici ama dikkatli geçilmesi gereken bir bağlanma penceresi sunuyor. Bebeğiniz bağ kurmayı biliyor ama şu anda en çok temasta olduğu kişiyle bu bağı kurmuş görünüyor. Baba olarak sabırla, zorlamadan ilişki kurarsanız bu bağın güçleneceğine inanın. Bağlanma sadece genetik değil, günlük duygusal yatırımın sonucudur.

Peki bu duruma ne zaman dikkat etmelisiniz?

Bebeğiniz uzun vadede tek bir kişiye saplantılı şekilde bağlanırsa, Babayla temaslarda aşırı korku, donakalma, ağlama krizi gibi aşırı tepkiler varsa, ya da çocuğunuzda genel sosyal geri çekilme gözlemlenirse bir çocuk psikoloğundan destek almayı düşünebilirsiniz.

Son olarak bu sürecin zaman alabileceğini ancak hiçbir şeyin sonsuza kadar sürmeyeceğini hatırlatmak isterim. Şu anda özellikle eşinizle duygularınızı açıkça paylaşmanız, o üzgünken destek olmanız çok önemli.

Dilerseniz çocuğunuzun gelişim yolculuğunu, hissettiklerinizi, endişelerinizi daha detaylı yazabilir, üzerine konuşabiliriz. Cevabımın faydalı olmasını umuyor, sağlıklı günler diliyorum.

Psikolog Fatma Gizem Bitgen