Çok düşünmek ve kurgulamaktan nasıl kurtulurum

Merhaba Sevgili Danışan,

Yaşadıklarınızı paylaşmanız çok kıymetli. Kendinizle ilgili bu kadar açık ve dürüst olmanız, bir değişim isteğinizin de göstergesi. Hissettiklerinizin karmaşık olduğunu görüyorum; çok düşünmek, kurgulamak, içsel hırs, ağlamak, yalnızlık hissi, sevilme ihtiyacı… Bunların her biri güçlü duygular ve sizin iç dünyanızda büyük yer kaplıyor gibi görünüyor.

Sürekli düşünmek ve kurgulamak aslında zihnin bir tehdit veya belirsizlik karşısında kontrol sağlamaya çalıştığı bir savunma mekanizmasıdır. Beyin, olabilecek senaryoları önceden kurarak sizi korumak istiyor. Ama bu “fazla çalışma” hali, sizin dediğiniz gibi duygusal patlamalara, çevrenizle sorunlara, hatta kendinize zarar verme isteğine dönüşebiliyor.

Öfkelendiğinizde, ağladığınızda veya hırslanıp birini kırdığınızda aslında arka planda bir ihtiyaç var: Belki görülmek, anlaşılmak, sevilmek ya da önemsenmek… Ama bu ihtiyaçlar genellikle direkt olarak ifade edilmez, davranışlara dolaylı şekilde yansır.

> Kendinize şu soruyu sormayı deneyin:

“Şu an bu kadar çok düşündüğümde veya biriyle tartıştığımda aslında neye ihtiyacım var?”

Bu sorular, size duygularınızın altında yatan gerçek ihtiyacı fark ettirir. Bu farkındalık, davranışlarınızı kontrol etmenize yardımcı olur.

Fazla düşünmek, genellikle geçmiş ya da gelecekle ilgili olur. Bu da şimdiki zamandan kopmanıza neden olur. İşte uygulayabileceğiniz birkaç pratik öneri:

Zihninizdekileri kağıda aktarmak, düşünceleri netleştirir. Her şeyi tekrar tekrar düşünmek yerine dışarı atmış olursunuz.

“Düşünmemeliyim” demek genelde işe yaramaz. Onun yerine dikkatinizi başka bir yere yönlendirmek etkili olur:

Kısa yürüyüşe çıkmak

Nefes egzersizi yapmak

Kitap okumak, resim yapmak, müzik dinlemek

Sevgi görmek istemek, değerli hissetmek istemek çok insani bir ihtiyaç. Ancak bu ihtiyaç karşılanmadığında başkalarına kızmak yerine bu hissi fark edip şöyle söyleyebilirsiniz:

> “Şu an sevgisiz hissediyorum ve bu beni çok kırıyor. Bunu dile getirmek bana iyi gelebilir mi?”

Bir arkadaşınıza, bir yakınıza bunu kırmadan paylaşmak ilişkilerinizi de güçlendirir.

Yalnız hissettiğiniz anlarda kendinize yüklenmek yerine, içinizden bir çocuk gibi konuşun:

> “Şu an zorlanıyorum ama bu normal. Ben elimden geleni yapıyorum. Yalnızım ama bu kalıcı bir durum değil.”

Kendinize bu tür cümlelerle yaklaşmak, duygusal olarak sakinleşmenize yardımcı olur.

Yazdıklarınıza baktığımda duygusal yoğunluğunuzun fazla olduğunu ve bazen bunun çevrenize ya da kendinize zarar vermenize neden olduğunu görüyorum. Bu döngüyü kırmak için bir psikologla düzenli görüşmeler yapmanız çok ama çok faydalı olabilir. Özellikle ergenlik dönemi gibi duyguların daha yoğun yaşandığı bir süreçte, profesyonel bir destek, hem sizi anlamak hem de bu yükü taşımak açısından oldukça destekleyici olur.

Kendinle ilgili fark ettiklerin iyileşmenin ilk adımıdır. Bu duygular seni kötü biri yapmaz. Aksine, iç dünyan çok yoğun olduğu için bu kadar hissediyorsun. Sadece bu duygularla nasıl baş edeceğini öğrenmen gerekiyor. Bu da zamanla, küçük adımlarla mümkün.

Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğin farklı bir soru veya aklına takılanları sorabilirsin.

Sevgiler,

Psikolog Betül Canbel