DEHB olabilir mi?

Merhabalar Sevgili Danışan,

Öncelikle kendinizi dürüstlükle ifade etme cesareti gösterdiğiniz için sizi tebrik ediyorum.

Paylaştıklarınızdan isteseniz de derslerinize odaklanamadığınızı, başlıkta da belirttiğiniz gibi yaşadığınız durumun DEHB olabileceğinden şüphelendiğinizi anlıyorum.

Yaşadığınız duruma ve bu durumda neler yapabileceğinize birlikte bakalım.

Sevgili danışan öncelikle belirtmeliyim ki yaşadığınız duruma yönelik farkındalığınızın yüksek olması ve bu durum için psikiyatri bölümünden randevu almış olmanız oldukça değerli.

DEHB tanısını ancak psikiyatrlar koyabilir, ancak randevu tarihiniz gelene kadar yaşadıklarınıza yönelik farkındalığınızın artması, yaşadıklarınızı yönetebilmeniz adına neler yapabilirsiniz, üzerine konuşmak isterim.

DEHB genellikle çocukluk yıllarında tanısı koyulan nöro gelişimsel bir bozukluktur. Yani beynin yönetici işlevleriyle ilgili bir gelişimsel sorundur. Çocukluk döneminde belirtiler daha yoğun, yetişkinlik döneminde ise beyin gelişimiyle birlikte belirtilerin yoğunluğunda azalma görülebilir.

Dikkat dağınıklığı, dürtü ve hiperaktivite bozukluğu ve bileşik tip olarak üçe ayrılmaktadır. Dürtü ve hiperaktivite bozukluğunda yetişkinlik dönemine doğru azalma görülürken dikkat dağınıklığı yetişkinlikte de varlığını sürdürmeye devam edebilir. Dikkat dağınıklığının etkisini akademik etkinliklerde görebiliriz.

Eğer sizde DEHB olduğunu varsayarsak çocukluk döneminde fark edilmemesinin sebebi sizin de belirttiğiniz gibi zekanızın bunu tolere etmiş olması olabilir. Çocukluk döneminde çalışmasanız bile derslerinizde başarı göstermiş olabilirsiniz ancak yetişkinlik dönemine geldiğinizde masa başına oturma, otursanız da derse başlayamama, başlasanız da sürdürememe gibi sorunlarla karşı karşıya kalmış olabilirsiniz.

Ayrıca aşağıdaki belirtiler de DEHB' e işaret edebilir, bu belirtiler üzerine düşünmeniz yaşadıklarınız üzerine farkındalığınızın artmasına yardımcı olabilir.

Yapılması gereken bir işe odaklanmakta sorun yaşamakla birlikte bilgisayar oyunları gibi faaliyetlere aşırı odaklanma ve bu sırada dünyaya kendini kapatma durumu gözlenebilir.

Planlama ve organizasyonda zorluklar gözlenebilir. Yapılması gereken önemli işler dururken görece daha az önemli iş ile uğraşarak zaman kaybetme görülebilir.

Yapılması gereken işlere zaman ayıramama beraberinde zaman yönetimi konusunda zorlanmayı getirebilir.

Dürtüselliğin sonucu olarak acelecilik, sabırsızlık, sıra beklemede sıkıntı çekme, düşünmeden konuşma, gereksiz para harcama gibi durumlar görülebilir.

İç sıkıntısı, zihnin sürekli meşgul olması, çok düşünme gibi durumlarda gözlemlenebilir.

Nadir de olsa belirtiler stres ve kaygılı zamanlarda da kendini gösteriyor olabilir.

Bu süreçte ana odaklanmak için Mindfulness tekniklerinin faydasını görebilirsiniz.

Nefes egzersizleri ile rahatlayabilirsiniz.

Dikkat geliştirme etkinliklerinden yararlanabilirsiniz.

Ders çalışırken faydalanabileceğiniz önerilerim de olacak.

Öğrenmeniz gereken şeyleri işitsel ve görsel olarak destekleyerek öğrenmeniz faydalı olabilir.

Şemalar kullanarak ezberlemeniz gereken şeyleri destekleyebilirsiniz.

Derse düzenli aralıklarla çalışabilirsiniz. Örneğin pomodoro tekniğinde 25 dakika ders 5 dakika mola vardır ve bu döngü dörde tamamlandığında 25- 30 dakikalık bir ödül molası vardır.

Bulunduğunuz masada ve ortamda dikkat dağıtıcıları kaldırmanız da odaklanmanıza yardımcı olacaktır.

Detaylı öykü, klinik değerlendirme ve çeşitli testler ile durumunuz netleşecek ve gerekli adımlar atılacaktır. DEHB birçok kişinin hayatında ve bireyler bununla hayatlarına devam edebilmektedir, yeteneklerini birçok farklı alanda gösterebilmektedir.

Cevabımın faydalı olmasını umuyor, sağlıklı günler diliyorum.

Değerlendirilmesini istediklerinizi bizlere her zaman sorabilirsiniz.

Psikolog Fatma Gizem Bitgen