Hayatımın Her köşesinde Obsesiflik
Benim için çoğu zaman geçerli olan bu takıntı bana sorun oluşturuyor. Mesela masada bir kitap var ve bu kitabı kaldırırsam kötü bir şey olacakmış gibi hissediyorum veya yastık kılıfımı yıkarsam hayatım değişecek, herhangi bir şeyi yapmazsam sevdiğim birisi ölecek, bu çöpü atarsam hayatımda kötü şeyler olacak atmazsam güzel şeyler ve daha birçoğu bazen bu iç sesi yenebilsem de o an içimden geçen sesi yapmazsam sevdiğim birisi ölecek diyen iç sesimi yenemiyorum. Mesela buzluğa dokunamam çünkü hayatım değişir dokunursam o yüzden peçete ile dokunuyorum, telefonumu balkona çıkaramam çünkü kötü bir şey olur
Bu soru 16 Ağustos 2024 07:28 tarihinde Uzman Psikolog Berfin Kübra Sönmez tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhabalar. Yaşadığınız zihinsel obsesyonları anlıyorum , bu obseysonların bir sonucu olarakta kompülsif davranışlar gösteriyorsunuz.
Obsesyonlar zihinde kontrol edilemez bir şekilde ortaya çıkar. Bunların yarattığı kaygı,suçluluk,utanç, sıkıntı gibi duyguları azaltmak için girişilen kaçınma davranışları ve ritüellerde kompülsiyondur.
Anlattıklarınızdan yola çıkarsak çöpü atarsam hayatımda kötü şeyler olacak bir obsesyonken, çöpü atmaktan kaçınma davranışı bir kompülsiyondur.
Tabi sizin hakkınızda çok az bilgiye sahipken OKB'ye sahip olduğunuzu söylemek mümkün değildir.
Ancak burdan yola çıkaran OKB'ye benzer durumun nasıl değerlendirildiği hakkında konuşalım.
Obsesif Kompülsif Bozukluğunun gelişimini açıklayan bazı teoriler vardır ama henüz kimin neden OKB geliştirdiği bilinmemektedir. Muhtemelen, genetik,çevresel,biyolojik,sosyal öğrenme faktörlerinden kaynaklı ortaya çıkmaktadır.
Bu obsesyon ve kompülsiyon durumlarnı iyileştirmek için neden ortaya çıktığını bilmemize gerek yok. Sizde var olan obsesyon ve kompülsiyonları yakından tanımalı ve sürdüren süreçleri ele almak yeterli olacaktır.
Sizde istemsizce ortaya çıkan kaygı,sıkıntı,korku yaratan durumla kaçınmadan onunla karşı karşıya kalmak ritüellerinizi gerçekleştirmediğinde ilk zamanlar kendinizi kötü hissedebilirsiniz. Ancak kötü hissetseniz bile zamanla bu durumla başa çıkmayı ve dayanabilmeyi öğreneceksiniz.
Diğer bir deyişle korkunuz size değil siz korkunuza hükmedeceksiniz. Kaçınmayıp ritüelleri uygulamayı bıraktıkça ritüellere girişme ihtiyacınız azalacak ve bu alışkanlıkları bırakacaksınız.
Ritüellerinizin gerçekten başınıza gelip gelemeyeceğini anlamak için en etkili yol ritüeli uygulamamak olacaktır. Örneğin buzluğa peçete ile dokunuyorsunuz çünkü çıplak elle dokunmak başınıza kötü bir şey getirecek diye düşünüyorsunuz. Peçete ile değil çıplak elle dokunduğunuzda , başınıza bir şey gelmediğini gördüğünüzde korkulan durumun sadece bir düşünce gerçek olmadığını kendinize kanıtlamış olacaksınız. Ve bu durum zamanla pratik edildiğinde daha rahatlatıcı olacak.
Korkunuzun üzerine gittiğinizde aslında sandığınız gibi başınıza bir şey gelmediğini, hayatınızda kötü gelişmeler olmadığını görecek ve kendinize kanıtlayacaksınız.
Gelecek yıllarda başınıza açılacak olumsuz bir şeyi düşündüğünüz durumla karşı karşıya kaldığınızda, diğer tüm insanlar gibi şüpheyle yaşamayı ve belirsizliğe dayanmayı öğreneceksiniz. Çünkü gelecekte ne olacağını başına ne geleceğini hiç kimse bilemez.
Kaçma ve ritüel davranışları hayatınız üzerinde sadece sahte bir kontrole sahip olduğunuzu hissettirir. Ve OKB belirtilerini güçlendirir.
Kendinize bir kaygı listesi oluşturun örneğin:
-Buzdolabına çıplak elle dokunursam kötü bir şey olacak
-Çöpü atarsam hayatım değişecek
Bunları sıralayıp 0-10 arasında korku derecenize puan verin. Ve karşısına sizce kötü sonuçları önlemek için neler yaptığınızı yazın. 0 a en yakın olan korktuğunuz durumdan başlayarak , kötü sonuçlar doğacak diye kaçındığınız davranışları yapmamaya çalışın. Örneğin en az korktuğunuz çöpü atmamaksa çöpü atmaya çalışmak ile başlayın. Zor geliyorsa çöpü alıp biraz ilerleyin orda bırakın diğer gün hedefe biraz daha yaklaşın.
İlk başlarda kötü hissedebilirsiniz ancak zamanla korkularınızın sadece zihinsel bir süreç olduğunu gerçekleri yansıtmadığını göreceksiniz. Tek başına üstüne gitmek zor gelirse bir terapist eşliğinde davam edebilirsiniz. Umarım cevabım faydalı olmuştur.
Sevgiyle kalın.
Uzm.Psk. Berfin Sönmez
Teşekkür ederim uyguluyorum ve bazılarını yaptım ve birşeylerin değişmediğini gördüm
Yorumlar
İyileşme sürecinde bazen aynı yerde sayabilir, gerileyebilirsiniz. Pes etmeden devam etmek. Nerede yanlış nerede doğru var sorgulamak araştırmak belki işinize yarayabilir. Bazen de yolunuza bir terapistle devam etmek gerekebilir. Rica ederim.