Hiçbir şey yapacak enerji ve disiplinim yok, kendimi nasıl geliştirebilirim ?
Üniversite öğrencisiyim normalde 5 yıl olan bir süreç ve bu sene mezun olmam gerekiyordu, ama okulum baya bir uzadı. Üniversiteye girdiğimden beri yerimde sayıyorum, psikolojik olarak çok zor süreçlerden geçtim ve uzun süreler derslerimi ihmal ettim. Derslerimi ve sosyal hayatımı da ihmal ettiğim bir donma süreci yaşadım nerdeyse, depresyondaydim yoğun kaygı bozukluğu yaşıyordum. Bir şekilde bunlarla başa çıkmayı öğrendim ama hayatımı ve zamanımı kontrol edemiyorum artık. Derslerimde başarısız oluyorum çünkü adapte olup bir plan program çerçevesinde goturemiyorum, duygusal dalgalanmalarım overthinklerim depresif ruh halim beni bir anda bir donma moduna sokuyor ve ben günlerce haftalarca derslerden elimi etegimi çekiyorum mesela sonra da bir daha ipin ucunu yakalamak çok zor oluyor. Onun haricinde günlük aktiviteler için de enerji bulamıyorum, spor yapacagim diyorum bir gün yapıyorum bazen 3 gün yapıyorum sonra yine birakiyorum. Kendimi, şuanki mental durumumu hiç beğenmiyorum, gelecekle ilgili hiç hayalim planım hedefim yok çünkü. Bir sürü şey yapıp kendini geliştiren insanlara çok özeniyorum, ama ben tüm gün elimde telefon yatıyorum mesela. Dil öğrenmek istiyorum, okuduğum bölümle alakalı ogrenmem gereken yazılım programları var, okumak istediğim kitaplar var, spor yapmak istiyorum, dolu dolu bir hayat istiyorum ama her sabah uyanınca akşam bunları planlayıp düşünmemiş gibi eline telefon alıp tüm gün sosyal medyada geziyorum, veya geçmişi düşünüyorum, insan ilişkilerimi aşırı kafaya takıyorum, insan iliskilerimle ilgili kafamda kötü kötü senaryolar kuruyorum. Bir ugrasim olsa kafamda da bu kadar senaryo kurmam tabiki, ama bir seylere odaklanıp yapicak beyin hücrem yok sanki kafamın ici bomboş gibi. Beni en çok zorlayan şey insanlarin gözünde nasıl gözüktüğümü sürekli tartıp biçip bunun üzerine aşırı düşünmek ve endişelenmek, zamanımın tamamını düşünerek geçirmek... İkincisi de hiçbir şey yapmadan yerinde saymak, okuldaki derslerim dışında ugrastigim hiçbir şey yok ve onlara da kafamı veremediğim için onlarda da başarısız oluyorum. Aylar geçiyor mesela bir dönem bitiyor, ben o 4 ayda ne yaptığımı bile hatırlamıyorum bir zihin hapishanesinde kalmışım, insanlar bir hayat yaşıyor ben yerinde duruyorum gibi.. Umarım anlayabilmişimdir.. İstediğim şey ise küçük adımlarla da olsa artık beynime faydalı alışkanlıklar kazandırmak, kendim için bir şeyler yapmak, zaman geçiyor yıllar pes peşe geçiyor ben kendime hiçbir şey katmadan liseden mezun olduğum halimle duruyorum..
Bu soru 8 Eylül 2025 02:53 tarihinde Psikolog Merve Tel tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhaba,
Anlattıklarınızdan anladığım kadarıyla uzun süredir hayatınızın kontrolünü kaybetmiş gibi hissettiğiniz, donma ve erteleme döngüsünün içinde sıkıştığınız bir süreç yaşıyorsunuz. Üniversite süresinin uzaması, yaşadığınız kaygı ve depresyon dönemleri, günlük işlerin bile zor gelmesi, kendinizi sürekli bir “başlayamama” hissinde bulmanıza neden olmuş. Bu durum yalnızca dersler veya sosyal hayatla ilgili değil; aynı zamanda kendinize dair algınızı da etkiliyor, çünkü “yerinde sayma” duygusu sizi daha da ağırlaştırıyor. Burada önemli olan nokta, bunun sadece olumsuz özelliklerle açıklanamayacağıdır. Zihninizin bu donma tepkisi aslında yaşadığınız yoğun kaygıya ve geçmişteki zorlu duygulara karşı bir tür savunma ve korunma biçimi de olabilir.
Bahsettiğiniz “donma modu” nöropsikolojik açıdan da anlamlı. İnsan zihni yoğun kaygı veya tehdit algıladığında bazen savaşmak ya da kaçmak yerine donar. Yani aslında bir şey yapamamak, zihninizin bilinçdışı bir şekilde sizi korumaya çalıştığının işareti olabilir. Bu nedenle günlerce derslerden kopmak ya da sosyal hayatınızı ertelemek, zihninizin kaygıyla başa çıkma tarzının bir yansıması olabilir. Burada fark edilmesi gereken şey, bu mekanizmanın size neyi söylemeye çalıştığıdır. Belki de “çok fazlası birikti, küçük bir adım at” demeye çalışıyor olabilir. Bu döngüyü kırmak için örneğin, derslere saatlerce oturmak yerine, kısa ama düzenli çalışmalarla başlamak daha gerçekçi olur. Zihniniz küçük adımlarla harekete geçtiğinde, derslerde tekrar bağ kurmanız kolaylaşır.
Gördüğüm kadarıyla en çok zorlandığınız konularda iki dikkate değer nokta öne çıkıyor: birincisi kaygınızın yaşamınızı sürekli kontrol etmesi, ikincisi de başkalarının gözünde nasıl göründüğünüzle ilgili endişelenmeniz. Bu iki mesele birbirini besleyerek zihninizi adeta bir hapishane gibi hissettiriyor olabilir. Bunun sonucunda da zamanın akıp gittiğini, sizin ise geride kaldığınızı hissediyorsunuz.
Kaygınızın günlük hayatınızı bu kadar etkilemesi, tek başınıza aşmanın zor olabileceğini gösteriyor. Bu noktada bir uzmandan destek almanız, kaygıyla başa çıkmayı öğrenmek için çok faydalı olabilir. Bununla birlikte, günlük yaşamınızda da bazı küçük egzersizler uygulayabilirsiniz. Örneğin 4 saniye boyunca nefes alıp 6 saniye boyunca vermek ve bunu birkaç kez tekrarlamak, bedeninizin gevşemesine ve zihninizin sakinleşmesine yardımcı olur. Ayağınızı yere basarak “şu an buradayım” demek bile kaygının bedensel yükünü hafifletir.
Diğer yandan, başkalarının gözünde nasıl göründüğünüzü düşünmeniz aslında herkesin sahip olabildiği görülme ve kabul edilme ihtiyacına işaret ediyor olabilir. Ancak burada kritik olan nokta şu: Bu hayatta var olabileceğiniz tek kişi sizsiniz. Başkalarının bakışı, sizin kim olduğunuzu tanımlayamaz çünkü herkes yalnızca kendi hikayesinden, kendi gözlüğünden bakar. Birinin sizi takdir etmesi ya da eleştirmesi, sizin özünüzü değiştirmez. Değeriniz, onların algısının ötesindedir. Başka insanların bakışını ölçüt olarak almak, kendi varlığınızı başkasının penceresinden görmeye çalışmaktır. Oysa gerçekten var olabilmek, kendi gözünüzden kendinizi görebilmeyi öğrenmekle başlar.
İstekleriniz için zihnin işleyişini de hatırlatmak faydalı olabilir. Zihin rutinleri sever; alışkanlık kazanmak sandığınız kadar zor değildir, tam tersine beynin en konforlu alanıdır. Siz hangi davranışı tekrar etmeyi seçerseniz, beyniniz de ona uyum sağlar. Bu yüzden küçük adımlar zamanla büyük dönüşümler yaratabilir. Bir çizelge hazırlayarak, yapmak istediklerinizi küçük parçalara bölebilir, isteklerinizi adım adım hayatınıza dahil edebilirsiniz. Başarmak istediklerinizi yazmak ya da görselleştirmek, zihninizin onları sürekli ertelemesini engeller. Kendinizi hayallerinizle karşı karşıya getirdikçe, aslında en zor kısmın düşünmek olduğunu, harekete geçtiğinizde sürecin çok daha kolay aktığını fark edeceksiniz.
Unutmayın, hikayeniz geçmişte yaşadığınız döngülerle sınırlı değil. Gelecek, bugün atacağınız küçük adımlarla şekillenebilir. Kendinize şefkatle yaklaştığınızda ve varlığınızı kendi gözlerinizden görmeye başladığınızda, hem kaygınızın etkisinin hafiflediğini hem de başkalarının gözünden bağımsız daha özgür bir alan açıldığını hissedeceksiniz. İhtiyaç duyduğunuzda bu süreci birlikte değerlendirmek için her zaman bana ulaşabilirsiniz.
💪 Psikoloğun Önerdiği Egzersizler
4-7-8 Nefes Tekniği
5 Duyu Farkındalık Taraması
Detaylı ve uzun bir cevap olmus vakit ayırdığınız için teşekkürler
Yorumlar
Psk. Merve Tel
Rica ederim, dilediğiniz zaman benimle iletişime geçebilirsiniz.
13 Eylül 2025 18:58