Hırsızlık yapan kardeşime nasıl davranmam gerekiyor

Sevgili danışanım,

Öncelikle Merhabalar.Yazdıklarınızı okurken ailenizin içinde giderek büyüyen bir çaresizlik ve yorgunluk hissi bana da geçti. Anlatmaya, yanında olmaya çalışmanıza rağmen her defasında aynı döngüyle karşılaşmak, hem umut kırıcı hem de içinizdeki kızgınlığı büyütüyor gibi görünüyor. Geceleri uyuyamamanız ve sabahları tükenmiş hissetmeniz, bu yükün ne kadar ağırlaştığını gösteriyor. Böyle bir süreçte kendinizi üzgün ve yorgun hissetmeniz son derece anlaşılır bir durum.

Kız kardeşinizin davranışlarını incelediğimizde sadece para çalması değil, sonrasında kendini aileden soyutlaması, odasına kapanması ve sofralara oturmaması gibi başka sinyaller de dikkat çekiyor. Bu tepkiler bize aslında basit bir "kurallara uymama" ya da "inatlaşma" değil, daha derin duygusal bir çatışmanın işaretlerini veriyor olabilir. Sanki sizi duyduğu halde duymamayı seçiyor, ama bu seçimin ardında bir savunma mekanizması, belki de içsel bir sıkışmışlık var.

Ergenlik dönemi, bireyin hem kendi kimliğini bulmaya çalıştığı hem de duygusal fırtınaların en yoğun yaşandığı bir süreçtir. Kız kardeşinizin tekrar eden bu davranışı, yüzeyde "hatalı bir seçim" gibi dursa da, altında anlaşılmayan bir ihtiyaç, ifade edilemeyen bir duygu, ya da belki bastırılan bir öfke yatıyor olabilir. Sizler ne kadar doğruyu anlatmaya çalışsanız da, bazen bu yaş grubundaki gençler duymayı değil, hissetmeyi beklerler. Sözcüklerden çok, ortamın duygusal tonuna, hissettiklerine odaklanırlar.

Burada önemli bir ayrımı yapmak gerekiyor: “Neden bunu yapıyorsun?” gibi neden-sonuç odaklı sorular, onun zaten içinde bulunduğu suçluluk ya da savunma duygusunu daha da büyütebilir. O yüzden daha çok, onun duygularını ve ihtiyaçlarını keşfetmeye çalışan bir yaklaşım benimsemek faydalı olabilir. Örneğin;

1. "Bazen kendini yalnız mı hissediyorsun?"
2. "Sanki bazı şeyleri bizimle paylaşmak istemiyorsun, doğru mu hissediyorum?"
3. "Evde seni en çok yoran şey ne, ister misin biraz anlat?"
4. gibi, kapı aralayan, suçlayıcı olmayan ifadeler, onun duygusal dünyasına ulaşmanızda yardımcı olabilir.

Ayrıca kızgınlık hissinizin artıyor olması da çok insani bir tepki. Ancak bu kızgınlık, zamanla iletişim kanallarını tamamen kapatma riskini de içinde barındırıyor. Şu an en çok ihtiyaç duyulan şeylerden biri, hem onun yaptığı yanlış davranışa sınır koyarken, hem de duygusal anlamda ulaşılabilir bir yetişkin olmayı sürdürebilmeniz. Yani, "Bu davranış doğru değil ve buna izin veremeyiz" derken, aynı zamanda "Seninle aramızda bağ kopmadı, biz buradayız" mesajını da verebilmek.

Bazen aile içinde yaşanan bu tür tekrar eden döngüler, yalnızca bireysel bir sorun değil, sistemin tamamında bazı değişiklikler yapılması gerektiğini de işaret eder. Bu yüzden bir uzmandan destek almayı düşünmeniz, süreci daha sağlıklı yönetebilmenize yardımcı olabilir. Sadece kız kardeşiniz için değil, sizin de kendi duygusal yükünüzü hafifletmeniz açısından bu çok kıymetli olur.

Son olarak, kendinize mutlaka küçük de olsa nefes alanları yaratın. Her gün sadece 10 dakika bile olsa kendinize özel bir zaman ayırıp, yaşadığınız duyguları bir deftere dökmek, zihninizin biraz olsun hafiflemesine yardımcı olabilir. Çünkü siz iyi olursanız, ona da daha sağlıklı bir destek sunabilirsiniz.

Bu süreçte yakınlarınızdan veya bir uzmandan destek almaktan lütfen çekinmeyin.

Cevabımın faydalı olmasını umuyor, sağlıklı günler diliyorum.

Değerlendirilmesini istediklerinizi yeni bir soru ile sorabilirsiniz.

Psikolog Aysel Kacak