Kaybetme ve terk edilme korkusunu nasıl asarım?

Merhaba Sevgili Danışan,

Mesajını büyük bir dikkatle okudum. Kaybetme ve terk edilme korkusu, özellikle duygusal bağların güçlü olduğu ilişkilerde çok sık karşılaştığımız bir durumdur. Hele ki ilişkinin içinde belirsizlikler varsa—uzak mesafe, yaş farkı gibi—bu duygular daha da yoğunlaşabilir. Hissettiğin şeyler çok insani ve seni zayıf biri yapmaz. Aksine, sevebilen, bağ kurabilen ve bağlandığı kişiyi önemseyen biri olduğunu gösterir.

Bu tür korkular genellikle şu duygusal zeminlerden beslenir:

Karşı tarafın varlığına dair netlik olmayınca, “ya giderse” düşüncesi zihin alanını kaplamaya başlar.

“Ben yeterli değilim”, “beni uzun süre sevecek biri olmaz” gibi bilinçaltı düşünceler ilişki içinde tetiklenebilir.

Özellikle kaygılı bağlanan bireyler, sevdikleri kişinin ilgisini ve varlığını sürekli onaylamaya ihtiyaç duyarlar.

Bu duygu seni yalnızca o kişiye değil, “bana ait olmayan” ya da “erişmesi zor” olana karşı yoğun hisler beslemeye de yönlendirebilir. Bunun da altında yatan şey aslında öz-değer ihtiyacıdır: “Ben değerliyim” hissini bir başkasının sevgisiyle teyit etme çabası.

Kendine şu soruları sorabilirsin:

Bir ilişkide en çok neden korkarım?

Karşımdakinin beni sevdiğini bilsem bile, neden huzursuz olurum?

Bunları fark etmek, seni bir adım öteye taşır. Eğer bağlanma şeklin kaygılı ise, bu durum seni "beni bırakmasın", "hep sevsin" gibi yoğun bir onay arayışına sürükleyebilir. Farkındalık bu noktada çok kıymetlidir.

Korkular bastırıldıkça büyür. Onları dinlemek ve anlayışla yaklaşmak iyileştirici olabilir. Kendine şunu sor:

“Şu an içimdeki korku bana ne anlatmaya çalışıyor?”

Bu soruya yanıt ararken çoğu zaman çocuklukta ya da geçmişte yaşanmış duygusal yalnızlık, ihmal ya da güvensizlik temalarıyla karşılaşırız. Bu geçmiş temalarla yüzleşmek, bugünkü korkularımızın da hafiflemesini sağlar.

Bahsettiğin ilişki biraz “imkânsız” gibi geliyor. Uzaklık, yaş farkı, netlik olmaması… Tüm bu unsurlar sana ne katıyor, ne götürüyor, düşünmeni öneririm.

Zihnin bazen “olamayanı” idealize eder. Gerçeklikten uzaklaşıp, bir kişinin ya da ilişkinin hayaliyle bağ kurmak, duygusal dengenin bozulmasına neden olabilir.

Kendine dürüstçe şunu sor: Bu ilişki bana huzur mu veriyor, yoksa kaygı mı?

Bu soruya vereceğin cevaplar, duygusal ihtiyaçlarının ne olduğunu daha net anlamana yardımcı olur.

Tüm duygusal yatırımı bir kişiye yaptığımızda, o kişinin varlığıyla kendi varlığımızı eşleştiririz. Bu da bağımlı bir bağ kurma riskini doğurur.

Hobilerine zaman ayırmak,

Kendini geliştirecek bir alanda emek vermek,

Sosyal çevreni canlı tutmak,

gibi küçük ama etkili adımlar, seni ilişkinin merkezinden çıkartıp “kendine merkezli” bir hayata yönlendirir.

Terk edilme korkusu çok yoğun yaşıyorsan, bu seni ilişkilerde sürekli kaygı içinde bırakıyorsa bir psikologla görüşmeni öneririm. Özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi veya şema terapisi, bu duyguların altında yatan düşünce kalıplarını dönüştürmekte oldukça etkilidir.

Kendine her gün tekrar edebileceğin bir cümle:

“Ben, sevilsin diye bir şey yapmak zorunda olmayan, olduğum haliyle sevilmeye değer biriyim.”

Bu cümle, dışarıdan beklediğin sevgiyi önce iç dünyanda köklendirmene yardım edebilir.

Sevgili danışan, yazdıklarında hissettiğim şey şu: Sen sevgiye değer biri olduğunu kanıtlamaya çalışmaktan yorgunsun. Ama aslında kanıtlaman gereken hiçbir şey yok. Sen zaten yeterlisin. Ve sevilmeyi sadece “yanında olan biri”yle değil, önce kendinle kurduğun ilişkiyle daha sağlam hissedeceksin.

Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğin farklı bir soru veya aklına takılanları sorabilirsin.

Sevgiler,

Psikolog Betül Canbel