kızımla ilgili endişeleniyorum

Sevgili Danışanım,

Kızınızın yaşadığı durumlar, özellikle ilk bakışta tedirgin edici gibi görünebilir. Karşıdan gelen bir kişiyi farklı bir figür gibi algılamak, örneğin bir dedeyi küçük bir kız çocuğu olarak görmek gibi geçici yanlış algılar, bazen zihinsel yorgunluk, dikkat dağınıklığı veya yoğun içsel düşünce süreçlerinin etkisiyle ortaya çıkabilir. Bu tür geçici yanlış algılar ("görsel yanılsamalar" ya da "illüzyonlar") eğer nadir görülüyorsa ve hızla normale dönüyorsa, tek başına ciddi bir psikiyatrik sorunu işaret etmeyebilir. Ancak bu durumun tekrarlayıp tekrarlamadığı, süresi, bağlamı ve kişinin genel işlevselliğiyle birlikte değerlendirilmesi gerekir.

Dikkat dağınıklığı ve dalgınlık, özellikle ergenliğin son evreleri ve erken yetişkinlik döneminde sıkça gözlemlenen bir durumdur. Bu yaş aralığında gençler; kimlik gelişimi, gelecek kaygısı, sınav stresi, arkadaş ilişkileri ve bazen romantik bağlar gibi birçok faktörle uğraşırken zihinleri oldukça meşgul olabilir. Bu da günlük yaşamda fark edilmeyen dalmalara, unutkanlıklara ya da karşısındaki kişinin ne dediğini anında kavrayamama gibi geçici sorunlara yol açabilir. Kızınızın “son cümleyi öyle mi dedin diye tekrar etmesi” bu bağlamda değerlendirildiğinde zihinsel bir yorgunluk ya da dikkat eksikliğine bağlı olabilir.

Bununla birlikte, bu gibi şikayetlerin ne zamandır devam ettiğini, artış gösterip göstermediğini ve başka belirtilerle birlikte görülüp görülmediğini değerlendirmek önemlidir. Örneğin, sık sık yaşanan algı bozulmaları (gerçekle gerçeğe benzeyen hayal arasında gidip gelme), kişinin işlevselliğini bozan dikkat sorunları, hafızada belirgin zayıflama, ani ruh hali değişimleri ya da içine kapanma gibi davranışsal değişiklikler varsa, bu durum bir uzmanın değerlendirmesini gerektirir. Bu tür belirtiler bazı durumlarda anksiyete bozuklukları, duygu durum sorunları ya da nadiren psikotik bozukluklarla ilişkili olabilir.

Ayrıca, burada "kendini gerçekleştiren kehanet" etkisinden de bahsetmek anlamlı olabilir. Bazen genç bireyler kendilerine dair olumsuz bir inanç geliştirdiklerinde, örneğin “ben dikkatimi toplayamıyorum”, “hiçbir şeyi doğru yapamıyorum” gibi düşünceler, farkında olmadan bu inanç doğrultusunda davranışlar sergilemelerine neden olabilir. Bu da bir döngü yaratır ve gerçekten dikkatleri dağılır ya da performansları düşer. Kızınızda bu tarz bir zihinsel kalıp varsa, bu da üzerinde çalışılması gereken bir konu olabilir.

Bu noktada önerim, sürecin daha sağlıklı ilerleyebilmesi adına bir psikiyatrist ya da klinik psikolog ile görüşmeniz olacaktır. Klinik gözlem, yapılandırılmış testler ve aileyle yapılan görüşmeler sonucunda daha net bir değerlendirme yapılabilir. Unutmayın, erken fark etmek ve destek almak hem kızınızın yaşam kalitesini artırır hem de uzun vadeli olası sorunların önüne geçer.

Son olarak, bir ebeveyn olarak yaşadığınız kaygı da çok anlaşılır. Kızınıza destek olmaya çalışmanız ve bu durumu fark edip adım atma isteğiniz oldukça kıymetli. Bu süreçte onunla yargılamadan, endişeyi bulaştırmadan konuşmak; gerekirse birlikte uzmana gitmeyi önermek; yalnız olmadığını ve anlaşılmakta olduğunu hissettirmek, onun bu süreci daha rahat geçirmesini sağlayacaktır.

Sevgilerimle💕

Psikolog İrem Gülsün Zengin