Kötü olaylara şahit olup psikolojimi nasıl yönetirim?

Merhaba Sevgili Danışan,

Öncelikle yaşadığın olayın seni derinden etkilediğini ve kendini kötü hissettiğini anlıyorum. Bu tür travmatik olaylar, hem zihinsel hem de duygusal olarak sarsıcı olabilir. Yaşadığın deneyim, bu tür bir olayı gözlemlemenin yaratabileceği psikolojik yükü çok net bir şekilde ortaya koyuyor. Bunu yaşarken bedeninin ve zihninin gösterdiği tepkiler oldukça doğaldır. Çevremizdeki dünyada bu tür trajik olaylara şahit olmak, bizi derinden etkileyebilir ve kendimizi kötü hissetmemize yol açabilir. Her ne kadar unutmak ve bu olaylardan kurtulmak istesen de, bunun zaman alacak bir süreç olduğunu bilmelisin. Çünkü travmatik olayların hemen geride bırakılması genellikle mümkün değildir. Ancak, doğru adımlar atarak, yaşadığın olayı sağlıklı bir şekilde işleyebilir ve psikolojik dayanıklılığını artırabilirsin.

Öncelikle, bu olayı unutmaya çalışmamalısın. Zihnin, bu tür olayları bastırmaya veya yok saymaya çalıştığında, genellikle daha fazla takılır ve düşüncelerinin üstesinden gelmek zorlaşır. Bu tür deneyimler, bir anlamda seni şekillendirir ve kişisel gelişimine katkı sağlar. Bunu anlamak, hissettiğin yoğun duyguları kabul etmene yardımcı olabilir. Kendine “Bu olay beni çok etkiledi çünkü duygusal olarak empatik bir insanım ve başkalarının acılarına karşı duyarlıyım” diyebilirsin. Bu, senin duyarlı ve merhametli bir birey olduğunu gösterir. Kendini suçlamak ya da olayı daha fazla içselleştirmek yerine, hissettiklerinin doğal olduğunu kabul etmek önemlidir.

Travmatik bir olayla başa çıkarken, bedeninin ve zihninin nasıl tepki verdiğini anlamak da önemlidir. Bu tür bir şok, beynimizin hayatta kalma mekanizmalarını tetikler. Olayı gördüğünde kalp atışların hızlanabilir, ellerin titreyebilir ya da duygusal olarak felç olmuş gibi hissedebilirsin. Bunlar, stresin bedensel yansımalarıdır ve hemen geçmeyebilir. Bu süreçte bedeninin gevşemesi ve kendini yeniden dengelemen oldukça önemlidir. Stresin bedensel etkilerini hafifletmek için çeşitli gevşeme tekniklerini deneyebilirsin. Derin nefes alma, meditasyon, yoga veya basit yürüyüşler yapmak, vücudunun rahatlamasına yardımcı olabilir. Özellikle nefes egzersizleri, kalp atışlarını yavaşlatabilir ve zihninin sakinleşmesine olanak tanıyabilir. Bunun yanı sıra, uyku düzenini düzene sokmak da son derece önemlidir. Travmatik olayların ardından, uykusuzluk ve zihnin sürekli meşgul olması gibi belirtiler sıkça görülebilir. Ancak uyku, psikolojik iyileşme sürecinde önemli bir rol oynar. Bu nedenle uyumadan önce rahatlatıcı bir aktivite yapmak, yatmadan önce birkaç dakika meditasyon yapmak ya da ılık bir duş almak gibi yöntemler uyku kaliteni artırabilir.

Bununla birlikte, zihnini meşgul edecek sağlıklı aktiviteler yapmak, yaşadığın olayı unutmana yardımcı olabilir. Ancak unutma, bu süreçte olayı tamamen yok saymak veya unutturmak yerine, bu duygusal yükü hafifletmek önemlidir. Sevdiğin bir aktiviteyle ilgilenmek, kitap okumak, film izlemek veya müzik dinlemek gibi sağlıklı hobilerle zaman geçirmek, seni rahatlatabilir. Ayrıca, düşüncelerinin seni sürekli o travmatik olaya götürdüğünü fark edersen, bu düşünceleri yazıya dökmek faydalı olabilir. Yaşadıklarını bir günlüğe ya da kağıda yazmak, zihninin rahatlamasına yardımcı olabilir. Duygusal yükünü başkalarıyla paylaşmak da bir başka önemli adımdır. Eğer güvendiğin biriyle bu olayı konuşmak sana iyi gelecekse, bunu yapabilirsin. İyi bir dinleyici, duygusal iyileşme sürecinde büyük rol oynar.

Eğer bu olayı tek başına başa çıkamıyorsan, profesyonel bir yardım almak iyi bir seçenek olabilir. Bir terapist, yaşadığın travmanın etkilerini anlamana yardımcı olabilir ve başa çıkma stratejileri geliştirmene rehberlik edebilir. Unutma, bu tür olaylar zamanla etkisini kaybeder, ancak iyileşme sürecinde sabırlı olmak önemlidir. Kendine şefkat göster ve yaşadığın duyguları kabul et. Kendi duygusal iyileşme sürecini hızlandırmak için başka bir öneri, her gün bir şeyler yaparak başlamak ve küçük hedefler koymaktır. Bu hedefler, seni meşgul edebilir ve aynı zamanda odaklanmanı sağlar. Bu hedefler, fiziksel bir aktivite yapmak, bir kitap bitirmek ya da bir arkadaşınla vakit geçirmek gibi küçük adımlar olabilir. Zihninin sakinleşmesi, zamanla kolaylaşacaktır.

Bir başka önemli adım, zihinsel dayanıklılığını artırmak için kendine zaman ayırmaktır. Bu olayların ardından, kendini yalnız hissetmen ya da duygusal olarak yorgun hissetmen çok normaldir. Kendine nazik ol ve bu sürecin zaman alacağını kabul et. Eğer bu dönemde sosyal çevrenle de bağlantıya geçmekte zorlanıyorsan, yalnız kalmak yerine bir arkadaşınla zaman geçirmeyi ya da ailenle sohbet etmeyi düşünebilirsin. Başkalarına açılmak, iyileşme sürecinde büyük bir rol oynar. Ayrıca, ruh halini iyileştirebilecek aktiviteleri de düşün. Doğada vakit geçirmek, bir sanat çalışması yapmak ya da sevdiğin bir hobinle ilgilenmek gibi şeyler, ruh halini düzeltebilir.

Son olarak, bu tür travmatik olayların seni zayıf kılmadığını, aksine seni daha güçlü bir insan yapacağını unutma. Zihinsel dayanıklılık geliştirmek zaman alabilir ama bu süreç senin kişisel gelişimine katkı sağlar. Kendine şefkat göster ve iyileşme sürecinde sabırlı ol. İleriye dönük daha sağlıklı bir zihin ve ruh hali için bu adımları atmak, seni daha güçlü kılacaktır.

Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğin farklı bir soru veya aklına takılanları sorabilirsin.

Sevgiler,

Psikolog Betül Canbel