OKB'de olmayan şeyleri olmuş gibi hissetme var mı?
Merhabalar , aslında ben bir şey anlatmak değil de merak ettiğim bir şeyi soracaktım da OKB olan bireyler takıntılı insanlar ya hani gerek düşünce gerekte eylem olarak, bunun yanı sıra kafada kurma ya da olmayan şeyleri olmuş gibi hissetme, algılama gibi durumlar da olabiliyor mu acaba ? ya da konu onunla ilgili değilken o lafı üstüne alınması durumu bu tür olayları böyle anlayıp sonra da böyle sanki olmuş gibi de hissedebilirler mi ve bu yüzden de bu tür olayları da takıntılı hale getirebilirler mi ?
Bu soru 9 Aralık 2024 22:01 tarihinde Psikolog Özgür Sarımaden tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhaba değerli danışan, öncelikle, bu soruyu sormanız, bu konudaki farkındalığınızı artırmaya istekli olduğunuz anlamına gelir. Buna dikkat ettiğiniz için sizi takdir ediyorum.
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), bir düşünce/eylem bozukluğu gibi görünebilir ve çoğu açıdan öyledir; ancak bu bozukluk, bilinçli olarak tanımaktan çok daha karmaşıktır. Ve OKB genellikle siyah-beyaz olarak görüldüğünden, OKB'nin doğası, insanların düşüncelerini nasıl duyduğunu veya çevrelerinde meydana gelen dünyayı nasıl algıladıklarını da etkiler. Sorunuzda tanımladığınız senaryolar; örneğin "aşırı düşünme", "olmamış bir şeyin olmuş gibi hissetmek" veya "olayları kişiselleştirmek", bazı insanlarda OKB'nin belirtileri olabilir.
OKB öncelikli olarak obsesyonlar (tekrarlayan, zorlayıcı düşünceler, görüntüler veya dürtüler) ve kompulsiyonlar (bu düşünceleri azaltmak için yapılan tekrarlayıcı davranışlar veya zihinsel eylemler) ile karakterize edilir. Ancak bu durum basit tekrarlayıcı görevlerin ötesine geçer. Düşünce süreçlerini ciddi ve şaşırtıcı şekillerde de etkileyebilir. Bu duruma sahip kişilerde bir örnek:
Aşırı Sorumluluk ve Kişiselleştirme: Birey, kendisiyle hiç ilgisi olmayan olayları bile kişiselleştirip bunun sonucu olarak suçluluk duyabilir. Örneğin, bir konuşma sırasında söylenen genel bir ifadeyi kendisine yönelik zannedebilir. Bu durum, bir olayın gerçek konteksti ne olursa olsun kişiselleştirilmesine yol açacaktır.
Algıları/Yorumları Çarpıtma/Yanlış Yorumlama: OKB'den muzdarip bir kişi, olayları gerçekte olduklarından farklı algılayabilir. Örneğin, bir arkadaşının belirli bir şekilde davrandığını görür ve "Bana kızgınlar" diye düşünür, sonrasında bu duruma üzülür veya sürekli düşünür.
Düşünce-İnanç Kaynaşması: Bozukluğun bir diğer özelliği de bir düşüncenin, gerçekleşen bir olayla eşdeğer olduğuna inanılmasıdır. Örneğin, birdenbire rahatsız edici bir düşünce akla geldiğinde, "Bu düşünce, gerçekten böyle bir şey yapacağımı mı gösteriyor?" diye düşünebilir ve bu durumu takıntı haline getirebilir.
Sorunuzda dediğiniz gibi, OKB'li insanlar, henüz gerçekleşmemiş bir şeyin aslında olduğunu görmeye veya hissetmeye meyillidir. Bunun birkaç nedeni olabilir:
· Zihinsel Kaçınma: OKB'li bireyler düşüncelerini o kadar ciddiye alırlar ki, takıntılarından kaçınmak adına onları analiz etmek için sonsuz saatler harcarlar ve bu nedenle - var olmayan olaylar "gerçek" gibi hissedilir.
· Belirsizliğe Tahammülsüzlük: OKB'li insanlar genellikle belirsizliğe düşük toleransa sahiptir. Bir şey tamamen açık olmadığında, beyin bunu olumsuzlukla doldurma eğilimindedir.
· Anksiyetenin Fiziksel Belirtileri: Aşırı anksiyete bir düşünceyi veya algıyı daha güçlü ve daha gerçek hissettirebilir.
NOT/EK BİLGİ: Bazen bireyin obsesyonları doğrudan komplüsyon ile bağlantılı olmak zorunda değildir. Örneğin ''kirlenmek'' ile ilgili obsesyonu olan bir bireyin, sadece aşırı temizlenmek üzerine bir komplüsyonu olmak zorunda değil. Sadece nesneleri düzene sokmak, bardakları dizmek gibi eylemler bile ne kadar alakasız gözükse de ''kirlenmek'' ile ilgili obsesyonu olan birini rahatlatmaya yetecek bir komplüsyon görevi görebilir.
Başka sorunuz olursa her daim burada olacağımızı bildirerek,
Sağlıklı günler diliyorum....
