Özgüvensizlik sosyal kaygı ve yalnızlık
26 yaşındayım geçen yıl mezun oldum ve hala işsizim neredeyse hiç çevrem yok 2 arkadaşım var onlar da ilkokuldan ama içten içe onlara da kendimi yakın hissetmiyorum. Hiç sevgilim olmadı. Genel olarak ilişkilerde sorun yaşıyorum. yeni bir ortama girdiğimde ilk başta zorluk yaşasam da bir şekilde aşıyor gibi oluyorum ama biraz zaman geçtikçe aniden daha çok içime kapanmaya başlıyorum. Bu sosyal fobi midir? Terapiye gidiyorum ancak terapistim sosyal fobim olduğunu düşünmediğini söylüyor. Ama ben sosyal ortamlarda çok özgüvensiz ve utangaç hissediyorum konuşurken sesim kısılabiliyor stresli oluyorum. Kimi insan çok yabani olduğumu düşünürken kimisi girişken ve özgüvenli olduğumu düşünüyor sosyal fobim var mı yok mu anlayamıyorum.
Bu sosyal fobi mi yoksa yakın ilişki korkusu mu? Örneğin ingilizce kursuna gittim ve kurs başlamadan önce çok sessiz kalacağım diye korkuyordum. Ancak ilk günden muhabbetlere dahil oldum espiriler yapıyorum fikirlerimi belirtiyorum vs ama zamanla içime kapandım benzer şekilde yakın bir zamanda topluluk önünde konuşma kursuna katıldım ilk gün herkes kendini tanıtıp neden bu kursa katıldığını anlattı. Ben ilk konuşmamda çok utandım neredeyse ağlamaklıydım utangaçlığımı yenmek için bu kursa katıldığımı söyledim. 2. Konuşmamda ise resmen şov yaptım en çok benim sunumum beğenikdi ve herkes çok şaşırdı hiç utangaç olmadığımı ilk günkü benle hiçbir alakam olmadığını söylediler zaman geçince şimdi tekrar içime kapanmaya heyecanlanmaya başladım. Üniversitedeki hocam bana pısırık olduğumu çok çekingen davrandığımı iş dünyasında zorlanacağımı söyledi iş görüşmesinde mülakat için beklerken oradaki insanlarla sohbet başlattım vs ama onlarla grup mülakatına girince tek bir kelime edemedim. Hep Özgüvensizlik ve sosyal fobinin pratik yapılarak düzelebileceği söylenir ancak benim durumumda üstüne gitmek bir işe yaramıyor. Böyle olunca ilişki kuramıyorum veya bunları devam ettiremiyorum. Benim sorunum ne olabilir ve düzeltmek için ne yapabilirim?
Bu soru 4 Temmuz 2024 20:49 tarihinde Uzman Psikolog İlknur Aksu tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Selam değerli danışan, özgüvensizlik, sosyal kaygı ve yalnızlık gibi durumlar genellikle birbirleriyle ilişkili ve birbirini besleyen kompleks duygusal süreçlerdir. İşte bu durumların nedenleri genel bir bütünlüğe sahip olmayıp, kişilerin biricik öyküsünde anlam kazanır. Senin yaşadığın sorunların kaynakları nasıl bir sentez oluşturmuş ve en çok nerelerde tetikleniyor diye analiz etmek yararlı olabilir.
Çocukluk ve ergenlik döneminde yaşanan olumsuz deneyimler, sürekli eleştirilme, reddedilme veya ihmal gibi durumlar özgüven eksikliği gelişimine katkıda bulunabilir. Bu tür deneyimler, bireyin kendine olan güvenini zedeler ve sosyal ilişkilerde daha çekingen ve endişeli olmasına bazen yol açar.
Sosyal çevrenden öğrendiğin bir kalıp ve alışkanlık olabilir mi ya da? Çünkü çevresel etkiler, özellikle aile içinde veya sosyal çevrede model alınan davranışlar, kişinin kendine güvenini ve sosyal becerilerini etkileyebilir. Ailede iletişim eksikliği, duygusal desteğin yetersiz olması veya aşırı koruyucu bir ortamda büyümek gibi faktörler sosyal kaygıyı ve yalnızlık hissini artırabilir. Kişisel özellikler ve doğal eğilimler de bu durumları etkileyebilir. Örneğin, doğuştan gelen çekingenlik veya hassaslık, sosyal etkileşimlerde daha zorlanmaya sebep olur çoğu zaman. Kendi hakkında olumsuz düşüncelere sahip olmak (örneğin, "başarısız olacağım", "kimse beni sevmiyor" gibi düşünceler), sosyal ortamlarda kendine olan güveni zayıflatabilir ve sosyal kaygıyı artırabilir.
Sosyal fobi genellikle sosyal durumlarda aşırı kaygı, utanç ve özgüven eksikliğiyle karakterizedir. İnsanlarla etkileşimde bulunurken veya dikkat çekici durumlarda (örneğin, topluluk önünde konuşma gibi) yoğun kaygı yaşanabilir. Özellikle derin ve anlamlı ilişkilerde duyulan korku veya rahatsızlık olarak tanımlanabilir. Bu tür korkular, geçmişte yaşanan olumsuz deneyimler veya ilişkilerdeki zorluklar sonucu gelişebilir. Yakın ilişki korkusu da sosyal ilişkilerde sorunlara yol açabilir.
Kendi duygularını ve düşüncelerini derinlemesine anlamaya çalışmak bir tür kişisel sorumluluk sayılır. Hangi durumlarda kendini rahat hissediyorsun, hangi durumlar seni geri çekmeye iter? Sosyal becerileri geliştirmek için fırsatlar yaratmak ve bu becerileri günlük hayatta uygulamak gerçekçi ve somut bir adım olacaktır. Ancak, bu süreçte kendini zorlamadan ve kendi hızında ilerlemek temel prensibin olmalı.
Anlattıklarından ortaya çıkan başka bir durum da kendine karşı sahiplenme ve korumacılık konusunda güçlü bir otorite geliştirmediğin gerçeği. Belki hala bu duygusal açıdan edilgen ve başkası tarafından gelmesini beklediğin bir seviyedesin. Bunun farkında olmak ve o çocuğu korumak adına inisiyatif almak için kaderci bir yaklaşımla ya da kurban psikolojisiyle bekleme olur mu? Huzurla, öz güven ve cesaretle aynı anda güçlü ve korumacı bir figürü açığa çıkarabilirsin. Bu, iletişimdeki korumacı-savunmacı türden yaklaşım değil. Öz saygı ve içeriden onay verme gibi ihtiyaç karşılayan, başkalarının insafına bırakmadan kendini koruyabilen bir bilinç seviyesi aslında. Sadece özgün olmaya önem vererek dahi etkili bir adım atabilirsin :)
Senin ve çevrenin varlığından memnun olduğu bir yaşam diliyorum.
Sağlık dileği ve sevgilerimle...
