Son zamanlarda gelişen yeme bozukluğum
normalde cok saglikli beslenen biri degilim ama son zamanlarda oyle kotu besleniyorum ki sacma sapan aliskanliklar getirdim kendime her gün mutlaka bi paket cips her gece mutlaka kocaman bi kap patlamis misir yemeden duramiyorum bunlarin yaninda caya 7 kasik seker attigim icin tahmin edemeyeceğiniz kadar kilo aldim ve surekli aliyorum bu aliskanliklarimdan dolayi bırakamıyorum surekli canim bi seyler cekiyor tatli olsun cikolata olsun kendimi durduramıyorum ama artik bu aliskanliklarin kotu oldugunu bildigim gibi zayiflamaya ihtiyacim var sınav bittiginden beri bos zamanim cok oldu bende boyle seylerde degerlendirdim ama zayiflama sureci zor olavak gibi sinav sonucu beklemek bile ayri stres bende hal boyle olunca sadece yedim artik nereye kadar boyle giderse
Bu soru 4 Temmuz 2025 08:48 tarihinde Psikolog Fatma Gizem Bitgen tarafından cevaplandı.
- Paylaş:
Merhabalar,
Paylaştıklarınızdan bir yandan sınav sonrası stresinizi yönetmeye çalışırken diğer yandan beslenme düzeni ve alışkanlıklarınızı yönetmenin sizi ne kadar yorduğunu hissedebiliyorum. Uzun süre sınava hazırlanmanın verdiği stres ve ardından gelen boşluk bazen insanı, daha önce hiç yaşamadığı bir tür boşluğa savurabiliyor. Belki de bu yeni alışkanlıklar da o boşlukla baş etmenin bir yolu haline geldiler. Bu noktada yaşadığınız duruma ve bu durumu sağlıklı bir şekilde yönetmek adına neler yapabilirsiniz birlikte bakalım isterim.
Yeme alışkanlıklarınız ile ilgili yaşadığınız bu değişim bedeninizin ve zihninizin stresle başa çıkma şekli gibi görünüyor. Sınav sonrası gelen boşluk, belirsizlik ve sonuç bekleme kaygısı gibi duyguların sizi bu davranışlara yönlendirmesi oldukça anlaşılır. Önemli olan, bu döngüyü fark etmek ve yavaş yavaş kontrolü tekrar ele almaktır. Zayıflamak bir hedef olabilir ama asıl dönüşüm, bu davranışların altındaki duygularla sağlıklı şekilde başa çıkmayı öğrenmekle başlar.
Cips, patlamış mısır, tatlı, şekerli çay gibi yüksek kalorili besinler tükettiğinizi belirtmişsiniz. Bu besinler aynı zamanda yüksek dopaminlidir. Ani bir şekilde vücuda alınan dopamin de geçici keyif hali sağlar. Bu yiyecekler sınav sonucunu bekleme sürecinde sadece açlığı değil, boşluk hissini, belirsizlik stresini ve kontrol kaybını bastırma yolu haline gelmiş olabilir. Yani stres boşluk hissine, boşluk hissi yeme isteğine, yemek yeme anlık rahatlamaya ve sonrasında gelen suçluluk da daha fazla yemek yeme gibi devam eden bir döngüye girmiş durumda.
Peki bu durumu sağlıklı bir şekilde yönetmek için neler yapabilirsiniz?
Bu noktada duygu-yeme günlüğü tutmanız otomatik davranışlarınızı bilinçli hale getirme noktasında faydalı olabilir. Her gün “Ne yedim?” değil, “Yemek yeme isteğimi ne tetikledi? O anda ne hissediyordum?” gibi notlar tutmanız etkili bir adım olacaktır.
İkinci olarak canınız bir şey çektiğinde gerçekten bu besini canınız mı çekiyor, yoksa stresle baş etmek için başvurduğunuz bir yol mu sorgulamanız tatlı krizlerinin altında duygusal açlık yatıp yatmadığını sorgulamanızı sağlayabilir.
Üçüncü olarak günlük rutin oluşturmanızı isteyeceğim çünkü sizi kaotik beslenmeye iten boş zamanlarınız gibi görünüyor. Örneğin sabah 10 dakikalık yürüyüş, bir öğününü planlama, akşam bir diziye vakit ayırma gibi küçük ama yapı sağlayan rutinler, kontrol hissinin artmasına yardımcı olabilir.
Dördüncü olarak değinmek istediğim konu tamamen sağlıklı beslenmenin mümkün olmayacağı yani bir paket cips yedikten sonra nasıl olsa sağlıksız bir şey yedim diyerek boş verip dahasını yediğiniz noktada bu döngüden çıkmanız zor olabilir. Bu noktada gün içinde düzenli beslenip bir kare çikolata yiyerek kendinizi ödüllendirip dengeyi sağlamaya çalışabilirsiniz. Ya da tamamen yasak koymak yerine cipsi haftada bir gün yiyebilir, 7 kaşık şekeri yavaş yavaş azaltmayı deneyebilirsiniz.
Eğer bu durum sık tekrar eder ve başka dönemlerde de devam ederse uzman desteği almaktan çekinmeyiniz. Bu süreçte bizlere her zaman yazabilirsiniz.
Cevabımın faydalı olmasını umuyor, sağlıklı günler diliyorum.
Psikolog Fatma Gizem Bitgen
