Tükenmişlik

Merhaba sevgili danışan, yazdıklarınızla derin bir yorgunluk yaşadığınızı ve hayatın temposuna ayak uydurmakta zorlandığınızı hissettirdiniz. Üstelik zamanı bir yıl şeklinde belirttiniz, bu gerçek anlamda uzun bir süre gibi duruyor. Özellikle bir yıl şeklinde belirtmeniz dikkatimi çekti, ne oldu bir yıl önce? İçinde bulunduğunuz duruma farkında olduğunuz ya da olmadığınız faktörler sebep olmuş olabilir. Bu durumda fark etmek, anlamaya çalışmak kendinizi anlamanın bir parçasıdır.

Yazdıklarınızı kendi anladığım şekilde özetlemek isterim, eğer katkıda bulunmak isterseniz çok mutlu olurum. Bir yıldır sosyal olarak hayata katılsanız da keyif alamadığınızı, akşamları tek kalınca içinize ağırlık çöktüğünü kendinizi hayattan kopmuş gibi hissettiğinizi belirtiyorsunuz. İşinizi ertelediğinizi, özellikle ortamda ses gibi uyarıcı faktörlere hassasiyetinizin arttığını, dinlenmek istediğinizi ve gündemden etkilendiğinizi anlıyorum. Ve eklemek isterim kendinizi çok iyi ifade ettiniz 🙏🏻

İçinde bulunduğunuz ruh hali zaman zaman birçoğumuzun başına gelebilir. Bazen bir süre kalır, sonra geçer. Bazen ise etkisi uzun sürer. Süresi ve etkisi ne kadar olursa olsun unutulmaması gereken şey şudur ki bu bir süreçtir. Her süreci başlatan,sürdüren ve bitiren olaylar vardır. Sizden yukarıda başlatan olayları fark etmenizi istemiştim, bu farkındalık bize bir çok şey katabilir fakat bu süreçte yetersiz kalabilir. Bu yüzden ben sizden daha sonra sizin kendinizi tükenmiş yorgun hissetmenize etkisi olan yani sizi tetikleyebilecek unsurları keşfetmenizi isterim. Çünkü tanımak, bilmek baş etmek için iyi bir başlangıçtır.

Mesela tek kalmak sizin için ne ifade ediyor? Tek kalınca aklınıza gelen ilk düşünce nedir?

Bazen bedenen tekizdir ama düşüncelerimiz bize eşlik eder. Zihnimizin içinden bir otoban gibi geçer düşünceler, istila etmiş gibi. Bu durumda genelde düşüncelerin içeriklerine bakmayız, odaklandığımız şeyler düşüncelerin çokluğu dolayısıyla kafamızın ne kadar yorulduğudur. Sevgili danışan, tek başınalıktan keyif almamanın birçok nedeni olabilir ama her hikayede sebebi ve anlamı farklılaşır. Hikayenize göre bir müdahale yöntemi oluşturmak için bahsettiğim noktalarda bilgi sahibi olabilmek önem arz eder.

Bu süreci tek başına yaşamak zorunda değilsiniz, profesyonel destek bu süreçte ayaklarınızın daha sağlam yere basmasını sağlayarak destek duygusunu kazandırabilir.

Özellikle ses gibi uyaranlara karşı hassasiyetiniz dikkatimi çekti. Bu durum sadece sese özel mi yoksa eşlik eden farklı uyaranlar da var mı? Bu hassasiyetin sadece sese mi yönelik olduğunu anlamamız önemli çünkü bazı durumlarda zihinsel ve duygusal yorgunluk bedensel düzeyde de kendini gösterebilir. Örneğin ışığa, kalabalığa, dokunmaya ya da belirli düşüncelere karşı bile bir hassasiyet gelişebilir. Bedenin, zihnin taşıyamadığı yükleri farklı şekillerde bize anlatmaya çalıştığını düşünebiliriz.

Ayrıca bahsettiğiniz dinlenme ihtiyacı çok anlaşılır. Eğer fiziksel bir sebebiniz yoksa yorgun hissetmenizin sebebi zihninizden geçen, anlamlandıramadığınız düşünceler ve beraberinde hissettiğiniz yoğun duygular olabilir. Hani yukarıda otobana benzettim ya, tam da o her biri araba gibi olan düşünceleri bir derleyip içeriklerine göre kategorilere ayırsak işimiz bir hayli kolaylaşır. Yorgunluk, dinlenme ihtiyacının bir sinyalidir ve bu dinlenme kendini dinleme, anlama ve onaylama süreçlerini de içerebilir.

Bu süreçte duygu ve düşüncelerinizi istikrarlı bir şekilde not almak önemli olabilir. Bu duygular ve düşüncelerle çalışmak önemlidir çünkü genelde onlar üzerinde oynama yapıldıkça davranışta da değişiklikler görülebilir. Bu durumda yukarıda bahsettiğim gibi bir psikolog eşliğinde bu süreci yönetmek daha kolaylık ve konfor sağlayabilir sizin için.

Bu bahsettiğim duygu ve düşüncelerle baş başa kalabilmek bir kapasite gerekir ve bu kapasite geliştirilebilir. Bu kapasiteyi geliştirebilmek için neler yapılabilir biraz buralarda da düşünebiliriz. Düşünmek sadece oturarak, uzanarak yapılan bir eylem değildir, bu süreci daha katlanılabilir hale getirebilmek mümkündür. Burada destek kaynakları işin içine girebilir, size destek olabilecek bir eşya, bir ortam bu süreçte katkı sağlayabilir.

Şu anda kendinizi “yalnız” ve yorgun hissetmekten dolayı suçlu hissetmeyin. Sütlü kahve içip camdan dışarıya bakmak, derin bir nefes almak, hatta minik bir yürüyüş bile bazen bir nebze iyi gelebiliyor. Zorlandığınız zamanlarda anlık rahatlamalar için bu yollara başvurulabilir.

Zorlandığınız anlarda size iyi gelebilecek küçük bir egzersizi aşağıda paylaşıyorum; dilediğiniz zaman deneyebilirsiniz.

Birlikte, bundan sonraki süreçte adım adım neler yapılabilir, nasıl bir yol izlenebilir üzerine konuşmak isterim. Dilerseniz iletişime geçebilirsiniz.

Umarım bu yazı zihninizde bir ışık, yüreğinizde de bir sıcaklık uyandırmıştır. Dilerseniz duygularınızı biraz daha paylaşabilir, neler hissettiğinizi açabilirsiniz. Paylaşmak istersen buradayım, birlikte bakabiliriz. ✨

İyi günler dilerim.

Psikolog Serra MENEVŞE