Uzak mesafe ilişkim

Merhaba Sevgili Danışan,

Altı yıl önce henüz 18 yaşındayken tanıştığın Mustafa ile aranızdaki bağ, zaman içinde büyük dönüşümler geçirmiş. O yaşlarda karşılaştığımız kişiler, özellikle bize ilgi gösterdiklerinde, içimizde büyük yer edinirler. Hele ki senin gibi duygularını büyütmeye eğilimli, kalbi temiz bir gençsen… O dönemde onun senden uzaklaşması sana büyük bir yara açmış. Belki değersiz hissettin, belki de “benim sevgim yetmedi” diye düşündün. Oysa şimdi, bugün, 24 yaşında bir kadın olarak o uzaklaşmanın aslında seni korumaya çalışmak olduğunu görebiliyorsun. Bu farkındalık çok kıymetli. Ancak burada unutmaman gereken şey şu: Bir şeyin mantıklı olması, o şeyin duygusal etkisini ortadan kaldırmaz. Yani “o zaman doğru olanı yaptı” desen bile, yaşadığın kırgınlık hala içinde yer ediyorsa, duyguların da onarılmaya ihtiyaç duyuyordur. Bu ilişki yıllar içinde çok yönlü bir hâl almış. Bir zamanlar hayranlık duyduğun, gözünün içine baktığın, onunla gelecek hayalleri kurduğun kişi, zamanla hayatının merkezinden uzaklaştı ve sen, bu uzaklıkla mücadele etmeye çalıştın. Bir yandan sevgini göstermek, ilişkiyi kurtarmak, toparlamak için çabalarken; diğer yandan sürekli olarak onun suskunluğunu, ilgisizliğini anlamlandırmaya çalıştın. Senin duyguların sürekli aktı, onunki ise zaman zaman durmuş gibiydi. Bu da sende “hep ben uğraşıyorum” duygusunu besledi. Böyle bir ilişkinin içinde yorulmamak mümkün değil. Şimdi sana sevgisini daha çok gösteriyor, sahip çıkıyor olabilir. Ama insanın kalbi bazen o kadar yorgun olur ki artık gelen sevgiyi de taşıyamaz hale gelir. Belki şu an yaşadığın şey tam da bu: Geç kalmış bir sevgi, zamanında gelmeyen bir emek.

“Acaba birbirimizin alışkanlığı mı olduk?” cümlesi aslında çok derin bir iç görü barındırıyor. İnsan uzun süredir hayatında olan birine sadece sevgiyle değil, alışkanlıkla da bağlanabilir. Onunla yaşananlar, mesajlaşmalar, sabah akşam birbirini yoklamalar bir zaman sonra duygusal bir ihtiyaç gibi hissedilir. O kişiyle değilmişsin gibi yaşamak boşluk yaratır. Ama o boşluk her zaman sevgiye işaret etmez. Bu fark bazen çok bulanıktır. Yani birini gerçekten seviyor muyuz, yoksa onun yokluğu bizi tedirgin ettiği için mi hâlâ yanındayız? Bu sorunun cevabı, belki de senin evlilik konusundaki kararsızlığının tam kalbinde duruyor. Şunu açıkça belirtmek isterim: Biri seni çok seviyor diye onunla birlikte olmak zorunda değilsin. Sevgi tek başına bir ilişkiyi yürütmeye yetmez. Zaman, uyum, ortak değerler, benzer hayat görüşleri ve özellikle karşılıklı emeğin aynı anda buluşması gerekir. Sen uzun yıllar boyunca duygusal çaba gösteren taraf olmuşsun. Şimdi onun çabası arttığında, sen geri çekilmeye başlamışsın. Bu da aslında ilişkinin iki kişiyle değil, uzun süre tek taraflı taşınmasının bir sonucu olabilir. Duygular bir noktada donabilir. Sevgilim diyememen, ona hitap ederken artık içten gelmemen, geçmişin yükünden geliyor olabilir. Bu donmuş duyguların çözülmesi için biraz zaman, biraz da dürüstlük gerekiyor. Bu dürüstlük önce kendine karşı, sonra ona karşı olmalı. “Ben seni seviyor muyum, yoksa sadece hayatımdaki yerin beni tutuyor mu?” sorusu sana çok şey söyleyecektir.

Senin ilişkine dair en çok zorlandığın alanlardan biri de hiç şüphesiz ailenle aranda kalan sıkışmışlık. Annenin ablan evlendikten sonra yaşadığı duygusal çöküntü, onun “bir daha kızımı uzaklara göndermem” sözü, senin evlilik fikrine dair içsel huzursuzluğunu daha da büyütüyor. Bu kaygı, sadece bir anne-kız ilişkisinin değil, aynı zamanda toplumsal değerlerin kadınlar üzerindeki baskısının da bir sonucu. Kız çocuklarının uzaklara gitmesine duyulan tepki, onların birey değil de “ailenin parçası” olarak görülmelerinden kaynaklanır. Bir kadının kendi başına bir karar vermesi, bir ilişki yürütmesi, bir şehir değiştirmesi ne yazık ki hala “kabul edilmesi zor” şeyler olarak görülüyor. Bu baskılar senin içinde büyük bir suçluluk yaratabilir. “Ya ailemi üzersem, ya onlara yük olursam, ya annem hasta olursa?” gibi düşünceler seni içten içe yiyip bitirebilir. Ama şunu unutmamalısın: Sen onların mutluluğundan sorumlu değilsin. Sen kendi hayatının kararlarını verebilecek bir bireysin. Bu cümle kolay kurulsa da yaşaması zordur, kabul ediyorum. Ama hayat, bu zor seçimleri yapmadığımızda bizi daha da yorar. Kendini sürekli iki arada bir derede kalmış gibi hissediyorsan, bunun sebebi aileni korumaya çalışırken kendi ihtiyaçlarını hep arka plana atıyor olman olabilir.

Evlilik fikrine dair yaşadığın belirsizlik sadece duygusal değil, aynı zamanda çok gerçek ve pratik sebeplere dayanıyor. Yeni şehir, yeni insanlar, yeni sorumluluklar, ekonomik yükler, mesleki gelecek… Bunların her biri tek başına bile bir kadının hayatını derinden etkileyebilirken, hepsinin aynı anda olması senin zihninde büyük bir korku yaratıyor. Mustafa Bolu’da yaşıyor, sen Erzurum’dasın. Görüşmeniz çok kısıtlı olmuş. Bir kere fiziksel olarak bir araya gelmişsiniz. Bu da aranızdaki bağın “gerçek hayatta” nasıl olduğunu tam anlamanızı zorlaştırıyor olabilir. Mesafeden kaynaklanan sanal bağlar, bazen olduğundan daha büyük ya da daha duygusal görünebilir. Onun yanında olmayı, onunla aynı evde yaşamayı hayal ederken dahi içini bir huzursuzluk kaplıyorsa, bu hayalin temelleri sağlam olmayabilir. Ayrıca mesleki açıdan yaşadığın kaygılar da çok gerçek. Öğretmenlik gibi bir alanda iş bulmanın zorluğu, deneyim eksikliği, ekonomik belirsizlikler evliliğe yük bindirebilir. “Çalışmazsam parasal yük ağır gelir, çalışırsam mesleğimi yapamazsam mutsuz olurum.” düşüncesi, seni çıkmaz bir yola sürüklüyor gibi. Ama lütfen şunu unutma: Evlilik sadece iki insanın birbirini sevmesiyle değil, aynı zamanda ortak hayata uyum sağlayabilmesiyle yürür. Eğer sen bu hayata uyum sağlayamayacağını hissediyorsan, bu sadece senin değil, ilişkinin genel yapısının hazır olmadığını da gösterebilir.

Mustafa’nın sana “günaydın mesajı” bile onu hayata bağlarken, senin bu tür cümleleri artık kurmak istememen, içinde bitmeye yakın bir şeylerin varlığını gösteriyor olabilir. Belki de zamanında duyamadığın güzel sözler, ilgisizlikler, bekleyip gelmeyen adımlar, şimdi onun çabasına rağmen seni etkileyemiyor. Bu tür duygusal kopuşlar zamanla olur ve geri dönüşü zor olabilir. İnsan sevildiğini bile bile sevemeyebilir. Sana “canım” demediğin için sitem etmesi, senin ona “canım” dememeni içten gelen bir şey olmaktan çıkarıp bir görev gibi sunması, aranızdaki iletişimin ne kadar hassaslaştığını gösteriyor. O artık senin sevgini cümlelerde arıyor. Ama senin cümlelerin bile artık eksiliyor. Belki de sen, yıllar önce kendini çok açık verirken, karşılık alamamanın etkisiyle şimdi kendini geri çekiyorsun. Bu da çok anlaşılır bir savunma mekanizması. Ama bu mekanizmanın altında önemli bir soru yatıyor: Sen hâlâ bu ilişkiyi istiyor musun, yoksa kendini istemeye zorluyor musun? Eğer zorluyorsan, bu sana da, ona da daha büyük zarar verebilir. İstemediğin bir hayatı yaşamak, sevilmekten daha büyük bir yük olabilir.

Sevgili danışan, şu anda çok kıymetli bir noktadasın. Zor, ama gerekli bir eşiğin önündesin. Bu eşiği geçerken duygularını küçümsememeli, kaygılarını bastırmamalı, aileni memnun etmek için kendini feda etmemelisin. Karar vermek zorunda değilsin. Ama düşüncelerini netleştirmek, duygularını tanımak için kendine zaman tanımalısın. Bir uzmandan bireysel danışmanlık almak, bu süreci çok daha sağlıklı geçirmeni sağlayabilir. Çünkü yaşadığın şey sadece bir ilişki kararsızlığı değil, aynı zamanda kendini, geleceğini ve benliğini nerede konumlandıracağını belirlemeye çalışmak. Sen bu hayatı hak ettiğin gibi yaşamalısın. Sevilerek, değer görerek, ama en önemlisi kendine rağmen değil, kendinle birlikte yaşayarak.

Umarım cevabım faydalı olmuştur. Değerlendirilmesini istediğin farklı bir soru veya aklına takılanları sorabilirsin.

Sevgiler,

Psikolog Betül Canbel