YKS ve Zaman algımda sapma

Merhabalar Sevgili Danışan,

Kendinizi dürüstlükle ifade etme cesareti gösterdiğiniz için sizi tebrik ediyorum. Paylaştıklarınızdan sadece bir ders çalışma sorunu kaynaklı değil derinleşmiş bir bilişsel yorgunluk döneminde olduğunuz anlaşılıyor. Özellikle mezun bir YKS öğrencisi olarak, üst üste binmiş stres ve gelecek kaygısının, adeta sis bulutu gibi varlığını sürdürdüğünü görüyorum. İçinde bulunduğunuz durum uzun süreli stres, performans baskısı, uyku düzeni bozuklukları ve tükenmişlik kaynaklı olabilir. Şimdi içinde bulunduğunuz duruma daha yakından bakmak ve neler yapabilirsiniz üzerine konuşmak isterim.

Zihninizin hep yorgun olduğunu, günün başlamadan bitiyor gibi olduğunu, bir şey öğrenseniz aklınızda kalmadığını, kafanızın bulanık olduğunu belirtmişsiniz. Belirttiğiniz bu ifadeler bu süreçte kendinize belki de çok yüklenmenize bağlı olarak düzensiz uyku, stres hormonu olan kortizolün yüksek kalması gibi faktörlerin de etkisiyle zihinsel yorgunluğun göstergesi olabilir. Bazı şeyler birikince, zihin kendini korumaya almak ister; bazen de aşırı yorgunluk ve sürekli alarm halinde olmak, dikkatte ve hafızada ciddi dalgalanmalara sebep olabilir. Sadece dersle ilgili değil, gününüzün geneline yayılan bu bulanıklık, aslında zihninizin “yoruldum” deme şekli olabilir.

Bu noktada daha verimli ders çalışabilmeniz için pomodoro tekniğinden faydalanmanızı önereceğim. Pomodoro tekniğinde 25 dakika ders+ 5 dakika mola ve bu döngü dörde tamamlandığında 30 dakikalık ödül molası vardır. Bu teknik ile kendinize çok yüklenmeden planlı bir şekilde ders çalışma programı oluşturabilirsiniz. Ne yapıp yapmadığınızı kaydetmek için kanban tekniğinden de bahsetmek isterim. Mantar panoyu üç sütuna bölüp postidlerle ilk sütuna yapılacakları, ikinci sütuna yapmakta olduklarınızı ve son sütuna yaptıklarınızı kaydedebilirsiniz. Burayı kalabalık tutmamanız kafanızın karışmamasını sağlayabilir. Örneğin her sabah üç net hedef yazabilirsiniz. “Kimya’dan molasız 15 test çöz” “Matematikte 1 konu özetle” gibi.

Not alırken ise hafızanızı destekleyici yöntemlerden faydalanabilirsiniz. Örneğin not alırken “başlık + 3 ana fikir” yöntemi, gün sonunda “Bugün öğrendiğim 3 şeyi yaz” egzersizi, sesli tekrarlar etkili yöntemler olabilir.

Odağınızı canlandırmak için ise sabahları zihin açma rutinleri oluşturmanızı rica edeceğim. Sabahları 5- 10 dakika gözleriniz açıkken üç derin karın nefesi ve beş duyunuzu fark etme egzersizi: “Şu an ne görüyorum? Ne duyuyorum? Ne hissediyorum?” Ardından hafif esneme + bir bardak ılık su. Burada amaç beyne “gün başladı” sinyali verme ve zihni uyandırıp odak kanallarını açmadır.

Son olarak kendinize kısa yürüyüşler, resim, müzik, kahve molası gibi sınav dışı alanlar yaratmanız beyne “Sadece sınavdan ibaret değilim” mesajı vererek zihinsel rahatlama sağlayacaktır.

Eğer tekrar konuşmak veya kafanızda takılı kalan başka bir şey olursa, dilediğiniz zaman paylaşabilirsiniz. Cevabımın faydalı olmasını umuyor, sağlıklı günler diliyorum.

Psikolog Fatma Gizem Bitgen